Skip to main content

H Ελληνική τραγωδία στο Eυρωπαϊκό θέατρο: οι οικονομικές συνέπειες της ύφεσης

«Η ελευθερία μιας δημοκρατίας δεν είναι ασφαλής εάν οι άνθρωποι ανέχτηκαν την αύξηση της ιδιωτικής δύναμης σε σημείο όπου αυτή γίνεται ισχυρότερη από το ίδιο το δημοκρατικό κράτος. Αυτός στην ουσία του είναι ο φασισμός: ιδιοκτησία της κυβέρνησης από ένα άτομο, από μια ομάδα, ή από οποιαδήποτε ελέγχουσα δύναμη.» Φραγκλίνος Ρούσβελτ «Μήνυμα στο Κογκρέσο για τον περιορισμό των μονοπωλίων», 29 Απριλίου 1938

του Ιωάννη Θεοδοσίου

Μέρος 2ο - Λιτότητα ή Εσωτερική Υποτίμηση, Ορισμοί

Οι πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης σημαίνουν μια πολιτική μείωσης των τιμών και των εισοδημάτων των πολιτών μιας χώρας σε σχέση με άλλες, έτσι ώστε να οδηγούν στην αλλαγή της πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας σε όρους εμπορευμάτων. Στην πραγματικότητα, η εσωτερική υποτίμηση μειώνει την αναλογία μεταξύ του όγκου του νομίσματος μιας χώρας της Ευρωζώνης και της αγοραστικής δύναμής του νομίσματος. Αυτό οδηγεί στην αύξηση της συναλλαγματικής αξίας του νομίσματος της συγκεκριμένης χώρας μέλους συγκριτικά με άλλες χώρες μέλη, σε όρους εμπορευμάτων. Κατά συνέπεια, η προσδοκία είναι ότι τα αγαθά της συγκεκριμένης χώρας γίνονται ανταγωνιστικότερα σχετικά με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης και σχετικά με άλλες χώρες του κόσμου.

Η αποπληθωριστική πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης είναι ένα πρόγραμμα μειώσεων των δαπανών, μειώσεων των δημοσίων ελλειμμάτων και χρεών και περιορισμών των μισθών, και των εισοδημάτων, ακόμη και κατά τη διάρκεια περιόδων ύφεσης. Οι υπέρμαχοι αυτών των οικονομικών πολιτικών υποστηρίζουν ότι η οικονομική πίεση θα έπρεπε να αποφέρει μια πτώση των ονομαστικών μισθών, η οποίοι με τη σειρά τους θα μειώσουν το κόστος διαβίωσης. Κατά συνέπεια, στο τέλος αυτής της διεργασίας, οι πραγματικοί μισθοί αναμένονται να επανέλθουν στο αρχικό επίπεδο.

Αυτή η πολιτική δεν είναι καινούρια. Είναι ο θεμέλιος λίθος της κλασσικής οικονομικής θεωρίας. Όταν κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Οικονομικής Ύφεσης ο Α.C. Pigou κλήθηκε να εξηγήσει στην επιτροπή Macmillan 4 γιατί η ανεργία ήταν τόσο υψηλή, η απάντησή του αποκάλυψε τις βαθύτατα εδραιωμένες απόψεις που διαμορφώνουν τις οικονομικές πολιτικές λιτότητας του σήμερα. Η απάντηση του Pigou έχει καταγραφεί ως εξής:

Πρόεδρος: Πραγματικά πιστεύατε ότι θα δημιουργούσατε θέσεις εργασίας… μέσα από τη μείωση των μισθών;

Pigou: Νομίζω ναι, σε κάποιο βαθμό.

Πρόεδρος: Εάν μειώνονταν οι μισθοί, θεωρείτε ότι θα υπήρχε μια αυξημένη ζήτηση εργασίας [από τους εργοδότες];

Pigou: Νομίζω ότι, τότε ναι, θα υπήρχε μια αυξημένη ζήτηση εργασίας.

Γενικά ο Pigou δεν ήταν αντιδραστικός αλλά αντίθετα υποστήριζε την ισότητα. Όμως η πεποίθηση ότι οι μειώσεις μισθών, ακόμη και σε περίοδο οικονομικής ύφεσης, είναι σε θέση να προτρέψουν ορισμένες επιχειρήσεις να προσλάβουν περισσότερα άτομα και ότι καμία επιχείρηση δεν πρόκειται να απολύσει εργαζομένους ήταν μια ισχυρή πεποίθηση. Ήταν η αξιόπιστη οικονομική άποψη της εποχής και συνεχίζει να είναι και σήμερα για εκείνους που είναι μυημένοι στα οικονομικά θαύματα της «ελεύθερης αγοράς».

Φυσικά, κάποιος μπορεί να αντιδράσει στην παραπάνω θεωρία, όπως έκανε ο Keynes, με το να αναπτύξει την άποψη ότι εάν ένας εργοδότης μειώσει τους μισθούς, τότε, εφ’ όσον κανείς άλλος εργοδότης δεν κάνει το ίδιο, αναμένεται ότι ο αυτός ο εργοδότης θα αυξήσει την παραγωγή του και το μερίδιό του στην αγορά. Εντούτοις, εάν οι μισθοί μειωθούν από όλους τους εργοδότες, η αγοραστική δύναμη της κοινότητας θα μειωθεί ισόποσα με την μείωση του κόστους εργασίας [για τους εργοδότες]. Συνεπώς, κανένας εργοδότης δεν θα απολαύσει αύξηση της ζήτησης για τα παραγόμενα προϊόντα.

Ο Keynes επισήμανε επίσης ότι, ακόμα και αν η παραπάνω πολιτική συνταγή του Pigou υλοποιούνταν και ακόμα κι αν τελικά πετύχαινε, θα ανέμενε κανείς ότι θα προκαλούσε ευρεία αδικία. Θα αυξανόταν κατά πολύ η ανισότητα, λόγω του ότι οι πιο αδύναμες ομάδες και βιομηχανίες θα ζημιώνονταν σε σχέση τις ισχυρότερές τους.

Ωστόσο, ο Keynes είχε πειστεί για το μάταιο αυτών των πολιτικών μείωσης μισθών. Αφιέρωσε την έρευνα του κυρίως στο να θέσει τέρμα στο παραπλανητικό «κλασικό» δόγμα που υποστήριζε ότι η οικονομία των ανταγωνιστικών αγορών εξασφαλίζει πάντα την πλήρη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων. Στην πραγματικότητα, ο Keynes απέρριψε την ύπαρξη των αυτοδιορθωτικών μηχανισμών της αγοράς, ακόμα και αν ισχύουν συνθήκες τέλειου ανταγωνισμού, οι οποίοι θα μπορούσαν να εξαλείψουν πλεονάσματα είτε στην προσφορά εργασίας είτε σε άλλους συντελεστές παραγωγής. Ουσιαστικά, ο Keynes δεν υποστήριξε ότι οι μηχανισμοί των ανταγωνιστικών αγορών παραλύουν εξαιτίας παράλογων κυβερνητικών παρεμβάσεων, όπως η νομοθεσία για τον κατώτατο μισθό, ή εξαιτίας ιδιωτικών ενεργειών και συμπεριφορών, όπως η δύναμη των εργατικών συνδικάτων ή τα βιομηχανικά μονοπώλια. Αντίθετα ο Keynes αμφισβήτησε την κεντρική ιδέα της παραπλανητικής «κλασικής ορθοδοξίας» ότι, ο ανταγωνισμός είναι σε θέση να προσαρμόσει τις τιμές των προϊόντων και των συντελεστών παραγωγής έτσι ώστε να εξαλειφθούν πλεονάζουσες προσφορές στις αγορές προϊόντων και εργασίας. Δεν υποστήριζε ότι η διαδικασία της ρύθμισης μπορεί να είναι χρονοβόρα, αλλά ότι δεν λειτουργεί καθόλου.

Πηγή και παραπομπές:


[1]

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

F-35s & AI Chips: How MBS Outplayed Washington & Beijing

GVS Deep Dive  Saudi Arabia just secured two of the most powerful assets in modern geopolitics: the U.S. F-35 stealth fighter and tens of thousands of Nvidia’s most advanced AI chips. Washington hoped this would pull Riyadh firmly back into the American orbit. But the outcome is something neither side fully expected: Mohammad bin Salman outplayed both Washington and Beijing — and used the great-power rivalry to his advantage.
Post a Comment
Read more

Greece, Palestine & Zionism: FPTV Reports from Athens

Free Palestine TV   Laith Marouf & Rabih Ghannam travel to Athens, Greece, and take a walking tour with local activists Evan Katsounis and Maria Kosmidi, to discover the rich history of anti-Zionist and anti-Fascist actions in the city, as well as the current Zionist incursion into the property sector and the counter actions directed at the presence of these War Criminals on the streets of the city. 
Post a Comment
Read more

Trump RUINED: Israel First Lies & Economic Freefall Just ENDED MAGA

Danny Haiphong   Tucker Carlson isn't the only journalist breaking with Trump. In this video, Patrick Henningsen goes scorched earth on Trump's massive betrayal of what he promised his "MAGA" base and blows the lid off how his massive lies serve as a cover up for a much bigger structural problem in America's 'Israel First' political system, what Tucker and major voices in elite MAGA won't tell you.  
Post a Comment
Read more

Trump BLEW IT: Israel, Candace Owens & Epstein BURY MAGA (But Not How You Think)

Danny Haiphong   Trump has bent the knee to Israel for the last time. Patrick Henningsen exposes his horrid record and all the elements that has led to his rapidly coming collapse. 
Post a Comment
Read more

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 
Post a Comment
Read more

Varoufakis: IT technologies will overthrow Capitalism

globinfo freexchange The former Greek Minister of Finance, Yanis Varoufakis, ended his recent speech on the Future of Capitalism, at the New School, New York, with some interesting remarks. As he said: The world we live in, is increasingly rudderless, in a constant slow burning recession, while at the very same time, the increasing concentration in the IT sector is creating the new technologies that will do that which the Left has failed to do: overthrow Capitalism. It is really very simple. The moment machines pass the Turing test properly, and you pick up the phone and you do not know whether the person you are talking to is a human being or a machine ˙ the moment we are going to have 3D printers operating as public utilities - you can send any blueprint to it and it can print from one pin to a motorcycle, or to a car - the moment that this happens, we have not just a process of Schumpeterian creative destruction, but we have a process where economies of sc...
2 comments
Read more

Racing Extinction

suggested by failedevolution.blogspot 18th Thessaloniki Documentary Festival Scientists predict that humanity’s footprint on the planet may cause the loss of 50% of all species by the end of the century. They believe we have entered the sixth major extinction in Earth’s history, following the fifth great extinction which took out the dinosaurs. Our era is called the Anthropocene, or “Age of Man,” because evidence shows that humanity has sparked a cataclysmic change of the world’s natural environment and animal life. Yet, we are the only ones who can stop the change we have created. The Oceanic Preservation Society (OPS), the group behind the Academy Award-winning film The Cove, is back with a new groundbreaking documentary. Joined by new innovators, this highly charged, impassioned collective of activists brings a voice to the thousands of species teetering on the very edge of life. The director has crafted an ambitious mission to clearly and artfu...
Post a Comment
Read more

Trump Welcomes Syrian Leader & “REFORMED” TERRORIST To White House!

The Jimmy Dore Show   President Donald Trump is planning a White House welcome for Syria’s new president, former al-Qaeda in Iraq leader Ahmed al-Sharaa, who was installed after the overthrow of Bashar al-Assad. Jimmy Dore argues that the U.S. and its allies, including Israel, have long funded extremist groups such as ISIS and al-Qaeda to serve foreign policy interests in the Middle East, so the embrace of al-Sharaa makes sense, even if it might confuse anyone who thought we took seriously the so-called “War on Terror.” He and Americans’ Comedian Kurt Metzger contrast Trump’s willingness to meet with alleged terrorists to his refusal to engage in dialogue with leaders like Venezuela’s Nicolás Maduro, accusing U.S. policy of hypocrisy and imperialism.  
Post a Comment
Read more

How The CIA & Mossad Set Up Sudan for Genocide since the 1990s

MintPress News   Sudan is being systematically destroyed - not by accident, but by design. This investigation reveals how US imperialism, through Israeli and UAE proxies, has engineered Sudan's collapse since the 1990s to crush the axis of resistance, block China's Belt and Road, and loot Africa's resources families are killed, children starve, and the west profits. 
Post a Comment
Read more

Maduro's opening to China

“ Chinese President Xi Jinping on Wednesday said he hopes Venezuela will use bilateral financing mechanisms and channel more funds to the areas of energy, mining, agriculture and industry while meeting with Venezuelan President Nicolas Maduro.” “ Financing mechanisms between the two countries total more than 50 billion U.S. dollars, according to Venezuelan experts. Financing mechanisms, including the China-Venezuela Fund, have provided financial support for some 256 projects. China and Venezuela upgraded their relationship to a comprehensive strategic partnership during Xi's visit to Venezuela in 2014, opening a new chapter in bilateral ties.” “ During their meeting, Xi called on the two sides to push bilateral ties to a higher-level. China supports Venezuela's efforts in restructuring its economy and establishing a manufacturing economic model, he said. Xi suggested the two countries push forward cooperation in the fields of oil exploration, infrastru...
Post a Comment
Read more