Skip to main content

Ελλάδα: Οι τράπεζες προκάλεσαν την κρίση

Το χρέος που απαιτούν να πληρώσει η Ελλάδα είναι επονείδιστο - Η μελέτη αυτή αποδεικνύει ότι η ελληνική κρίση που ξέσπασε το 2010 προήλθε από τον ιδιωτικό τραπεζικό τομέα. Δεν είναι αποτέλεσμα υπέρμετρων δημόσιων δαπανών. Το υποτιθέμενο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας σχεδιάστηκε για να υπηρετήσει τα συμφέροντα των ιδιωτών τραπεζιτών καθώς και των χωρών που κυριαρχούν στην ευρωζώνη. Η υιοθέτηση του ευρώ από την Ελλάδα έπαιξε καίριο ρόλο μεταξύ των παραγόντων που συνέβαλαν στην κρίση. Η ανάλυση που περιέχεται σε αυτό το κείμενο παρουσιάστηκε στην Αθήνα, την 6η Δεκεμβρίου 2016, κατά την συνάντηση της Ελληνικής Επιτροπής Αλήθειας Δημόσιου Χρέους.

Eric Toussaint

Μέρος 5ο - Η φούσκα του ιδιωτικού δανεισμού δημιουργήθηκε από την συνδυασμένη δράση των ελληνικών και ξένων τραπεζών με την στήριξη των κυβερνήσεων

Οι ελληνικές τράπεζες ώθησαν τους πελάτες τους να καταφύγουν μαζικά στον δανεισμό για να χρηματοδοτήσουν την κατανάλωσή τους. Όπως δείχνει το γράφημα 5, οι πιστώσεις προς τα νοικοκυριά πενταπλασιάστηκαν μεταξύ 2001 και 2008. Όσο για τον δανεισμό των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, πολλαπλασιάστηκε επί 2,5. Αντίθετα, κατά την ίδια περίοδο, οι ελληνικές τράπεζες μείωσαν τις χορηγήσεις δανείων προς το δημόσιο.

Γράφημα 5 – Πιστώσεις χορηγηθείσες από τις ελληνικές τράπεζες προς τους εθνικούς οικονομικούς παράγοντες (2001-2008)

Το γράφημα 6, που αφορά στην εξέλιξη της σύνθεσης του συνολικού ελληνικού χρέους κατά την περίοδο 1997-2009, απεικονίζει την σημαντική αύξηση του χρέους των νοικοκυριών, των χρηματοπιστωτικών εταιρειών (κατά κύριο λόγο, των τραπεζών) και των μη χρηματοπιστωτικών εταιρειών. Αντίθετα, διαπιστώνουμε μια μείωση του μεριδίου που αντιστοιχεί στο δημόσιο χρέος που περνά από το 70% στα 42%, μεταξύ 1997 και 2009.

Γράφημα 6 – Το ελληνικό χρέος ανά τομέα (σε % του συνόλου)

Ο πίνακας 1 δείχνει καθαρά την πολύ σημαντική αύξηση των δανείων των τραπεζών προς τα νοικοκυριά και τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις.

Πίνακας 1. Εξέλιξη των στοιχείων των υπολοίπων των δανείων των τραπεζών της Ελλάδας προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από τον Δεκέμβριο του 1998 έως τον Δεκέμβριο του 2010 (σε εκατομμύρια ευρώ).

Ο πίνακας 2 δείχνει πως η αύξηση των καταθέσεων είναι σαφώς κατώτερη αυτής των δανείων, όπως μετράται στον πίνακα 1.

Πίνακας 2. Εξέλιξη των στοιχείων των υπολοίπων των καταθέσεων και ρέπος (συμφωνίες πώλησης και επαναγοράς) των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από τον Δεκέμβριο του 1998 έως τον Δεκέμβριο του 2010 (σε εκατομμύρια ευρώ).

Το 1998, οι καταθέσεις στις τράπεζες αντιπροσώπευαν περισσότερο από το διπλάσιο των χορηγούμενων δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα, σημάδι υγιούς κατάστασης. Αντίθετα, διαπιστώνουμε ότι το 2008 η κατάσταση παρουσιάζει αρνητική εξέλιξη: οι καταθέσεις είναι πλέον λιγότερες σε σχέση με τα δάνεια. Οι ελληνικές τράπεζες επωφελήθηκαν της προσφοράς εξωτερικής χρηματοδότησης που προέρχονταν από τις γαλλικές, τις γερμανικές και άλλες τράπεζες.

Τα δάνεια των ελληνικών τραπεζών από τις ξένες τράπεζες πολλαπλασιάστηκαν επί 6,5 μεταξύ 2002 και 2009, περνώντας από τα 12,3 δις € στα 78,6 δις €. Εάν περιλάβουμε στον υπολογισμό άλλες πηγές εξωτερικής ιδιωτικής χρηματοδότησης (επενδυτικά κεφάλαια, ασφαλιστικές εταιρείες, money market funds,…), το εξωτερικό χρέος των ελληνικών τραπεζών πέρασε από τα 19 δις €, τον Ιανουάριο του 2002, στα 112 δις €, στο τέλος του 2009.

Το πρόβλημα όμως δεν σταματά εδώ: οι ελληνικές τράπεζες προχωρούσαν σε βραχυπρόθεσμο δανεισμό στην ξένη διατραπεζική αγορά (επίσης, η πλειοψηφία των τραπεζικών καταθέσεων των Ελλήνων ήταν βραχυπρόθεσμες και, φυσικά, αποτελούσαν και αυτά, όπως είδαμε, πηγή χρηματοδότησης των τραπεζών) ενώ έδιναν μακρο- ή μεσοπρόθεσμα δάνεια στους πελάτες τους, ειδικότερα για επενδύσεις σε ακίνητα ή την αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών (αυτοκίνητα, οικιακός ηλεκτρικός εξοπλισμός, κλπ.), γεγονός που τις καθιστούσε πολύ ευάλωτες στις εξελίξεις στις χρηματιστικές αγορές και στις αναλήψεις καταθέσεων.

Κι όμως, αυτή η επιδείνωση που υπονόμευε τον ισολογισμό των τραπεζών δεν αντικατοπτρίστηκε διόλου στην εξέλιξη της αποδοτικότητάς τους. Το 2005, σύμφωνα με μελέτη της Κεντρικής τράπεζας της Ελλάδας, τα κέρδη των τραπεζών παρουσίασαν αύξηση 198%. Ταυτόχρονα, οι φόροι που κατέβαλαν εκείνον τον χρόνο μειώθηκαν κατά 18,8 %. Η ROE (Return on Equity ή «απόδοση ιδίων κεφαλαίων», μετρά την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων μιας επιχείρησης. Υπολογίζεται συσχετίζοντας το καθαρό αποτέλεσμα και τα ίδια κεφάλαια.) των τραπεζών έφτασε το εξωφρενικό ποσοστό των 26% ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 17,4%.

Αυτός ο αγώνας δρόμου για την βραχυπρόθεσμη αποδοτικότητα οδήγησε τις γαλλικές τράπεζες να αποφασίσουν να προχωρήσουν στην αγορά ελληνικών τραπεζών για να διευκολύνουν και να ενισχύσουν τις επενδύσεις τους σε αυτό που θεωρούσαν ως ένα νέο Ελντοράντο. Τον Μάρτιο του 2004, η Société Générale αγοράζει την πλειοψηφία του κεφαλαίου της Γενικής Τράπεζας της Ελλάδας (50,01 %) που μετονομάζεται σε Geniki Bank. Τον Αύγουστο του 2006, είναι η σειρά της Crédit Agricole S.A. να προχωρήσει σε δημόσια προσφορά εξαγοράς της Εμπορικής Τράπεζας ΑΕ. Σε ανακοίνωση της εποχής εκείνης, ο Georges Pauget, Γενικός Διευθυντής της Crédit Agricole S.A. αιτιολογούσε την επιλογή αυτή λέγοντας: « … η εξαγορά αυτή … μας δίνει πρόσβαση σε μιαν αναπτυσσόμενη αγορά σε μια περιοχή που γνωρίζει ταχεία επέκταση.» Ο René Carron, Πρόεδρος της Crédit Agricole S.A., δήλωσε: «Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής για την επιτυχία της προσφοράς που αφορά στην Εμπορική και θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου προς την ελληνική κυβέρνηση και τους άλλους μετόχους για την εμπιστοσύνη που μας έδειξαν φέρνοντας τις μετοχές τους στην προσφορά. Η συναλλαγή αυτή αποτελεί μείζον στάδια στην διεθνή στρατηγική μας και θα συμβάλλει στο στόχο μας για αύξηση του καθαρού τραπεζικού μας προϊόντος επί μη γαλλικών συναλλαγών.»

Πρέπει να σημειώσουμε ότι η ανακοίνωση, από την κυβέρνηση, στις αρχές 2005, ότι τα εργοτάξια κατασκευών των οποίων η άδεια θα εκδίδονταν μετά την 1η Οκτωβρίου 2006 δεν θα έχαιραν πλέον απαλλαγής από τον ΦΠΑ, προκάλεσε έκρηξη στον κατασκευαστικό τομέα σε όλη την χώρα, που συνοδεύτηκε από μιαν έκρηξη των στεγαστικών δανείων, ενώ η ζήτηση κατοικίας ήταν κατά πολύ πλήρης στην Ελλάδα διότι, το 2001, για πληθυσμό 11 εκατομμυρίων κατοίκων, ήδη καταγράφονταν 5,4 εκατομμύρια ιδιωτικές κατοικίες εκ των οποίων 1,4 εκατομμύρια κενών κατοικιών, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Αυτό τροφοδότησε την κερδοσκοπική φούσκα του ιδιωτικού δανεισμού. Κατά την απογραφή του 2011, καταγράφτηκαν 6,4 εκατομμύρια ιδιωτικών κατοικιών, εκ των οποίων 2,5 εκατομμύρια ήταν κενές.

Πηγή και παραπομπές:


[1] [2] [3] [4] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13]

Comments

Popular posts from this blog

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 

How The CIA & Mossad Set Up Sudan for Genocide since the 1990s

MintPress News   Sudan is being systematically destroyed - not by accident, but by design. This investigation reveals how US imperialism, through Israeli and UAE proxies, has engineered Sudan's collapse since the 1990s to crush the axis of resistance, block China's Belt and Road, and loot Africa's resources families are killed, children starve, and the west profits. 

The Rise of the Thielverse & the Surveillance State

The Chris Hedges YouTube Channel  Whitney Webb traces the Thielverse’s rise and the construction of the bipartisan modern surveillance state that Trump and his benefactors are deploying against dissidents and immigrants today.

Trump Welcomes Syrian Leader & “REFORMED” TERRORIST To White House!

The Jimmy Dore Show   President Donald Trump is planning a White House welcome for Syria’s new president, former al-Qaeda in Iraq leader Ahmed al-Sharaa, who was installed after the overthrow of Bashar al-Assad. Jimmy Dore argues that the U.S. and its allies, including Israel, have long funded extremist groups such as ISIS and al-Qaeda to serve foreign policy interests in the Middle East, so the embrace of al-Sharaa makes sense, even if it might confuse anyone who thought we took seriously the so-called “War on Terror.” He and Americans’ Comedian Kurt Metzger contrast Trump’s willingness to meet with alleged terrorists to his refusal to engage in dialogue with leaders like Venezuela’s Nicolás Maduro, accusing U.S. policy of hypocrisy and imperialism.  

Will Mamdani manage to liberate New York from brutal neoliberalism?

globinfo freexchange    Fifty years ago, New York City was on the verge of collapse . The politicians who run the city had borrowed more and more money from the banks to pay for its growing services and welfare. But in the early 70s, the middle classes fled from the city and the taxes they paid disappeared with them. So, the banks lent the city even more. But then, they began to worry about the size of the growing debt and whether the city would ever be able to pay it back. And then, one day in 1975, the banks just stopped.   The city held its regular meeting to issue bonds in return for the loans, overseen by the city's financial controller. The banks were supposed to turn up at 11 a.m., but it soon became clear that none of them were going to appear. The meeting was rescheduled for 2 p.m. and the banks promised they would turn up. What happened that day in New York, marked a radical shift in power. The banks insisted that in order to protect their loans, they sho...

Zionists’ LONG HISTORY Of False Flags & STAGED Attacks!

The Jimmy Dore Show   In recent years several alleged anti-Semitic incidents, including graffiti and vandalism, were later revealed to have been staged or “false flag” operations carried out by Jewish perpetrators to create sympathy or shift the public narrative in Israel’s favor. Jimmy Dore presents investigations that revealed hoaxes and uses them to argue that media and political institutions exploit victimhood to silence criticism of Israel. He then expands the discussion to accuse Israeli and Zionist figures of deceit in global politics and misinformation about Gaza. It ends with commentary that the term “anti‑Semitic” has lost meaning due to its politicization and misuse.

Trump BLEW IT: Israel, Candace Owens & Epstein BURY MAGA (But Not How You Think)

Danny Haiphong   Trump has bent the knee to Israel for the last time. Patrick Henningsen exposes his horrid record and all the elements that has led to his rapidly coming collapse. 

A response to misinformation on Nicaragua: it was a coup, not a ‘massacre’

There is so much misinformation in mainstream corporate media about recent events in Nicaragua that it is a pity that Mary Ellsberg’s article for Pulse has added to it with a seemingly leftish critique. Ellsberg claims that recent articles, including from this website, often “ paint a picture of the crisis in Nicaragua that is dangerously misleading. ” Unfortunately, her own article does just that. It looks at the situation entirely from the perspective of those opposing Daniel Ortega’s government while whitewashing their malevolent behavior and downplaying the levels of US support they have relied on. Her piece is an incomplete depiction of what is happening on the ground, ignoring many salient facts that have come to light and which have been outdated by recent events. The following is a brief response to Ellsberg’s main points from someone who lives in Nicaragua and has observed the situation directly and intimately: https://grayzoneproject.com/2018/08/15/a-res...

Priceless: Zelensky told the truth about the war in Ukraine at its beginning!

globinfo freexchange    How did this escape the radars of mainstream media? Well, the answer is obvious, yet still, it is astonishing the fact that already back in 2022, at the beginning of the war in Ukraine, one of the major outlets of Western imperialism, actually translated this part of the interview with West's puppet, Volodymyr Zelensky. At 12:28 of the video, Zelensky starts spelling the truth about the real reason behind the war in Ukraine!    Zelensky admits:                            There are those in the West who don't mind a long war because it would mean exhausting Russia, even if this means the demise of Ukraine and the cost of Ukrainian lives. This is definitely in the interest of some countries. For other countries, it would be better if the war ended quickly because Russia's market is big one that their economies are su...

Προβλέψεις ...

GR elections Update (15/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το δεύτερο debate): ΣΥΡΙΖΑ 28-30% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,5-3% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (11/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το πρώτο debate): ΣΥΡΙΖΑ 25-28% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (04/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (29/8): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 4-4,5% ΠΟΤΑΜΙ 4-4,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update : Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 26-27% ...