Skip to main content

Η Μ.Τζιαντζή για το «This is not a coup»

To τέταρτο ντοκιμαντέρ της Ιnfowar Production θα μπορούσε να έχει τίτλο «Ευρώπη και Δημοκρατία» ή «ΕΕ και Δημοκρατία». Και τούτο γιατί δείχνει πώς οι ίδιοι οι θεσμοί και οι διαδικασίες που συγκροτούν το ευρωπαϊκό πολιτικό και οικονομικό οικοδόμημα στραγγαλίζουν τη δημοκρατία με νόμιμο και ταυτόχρονα ύπουλο τρόπο.

Εύκολο είναι να το γράφει κανείς, αλλά δύσκολο να το δείξεις με εργαλεία την εικόνα, το λόγο, τη μουσική, ακόμα και τις παύσεις. Γιατί αυτή είναι η λειτουργία του ντοκιμαντέρ: δεν απευθύνεται στον αναγνώστη, αλλά στον θεατή. Και μάλιστα στον σύγχρονο θεατή που, σε μεγάλο βαθμό, έχει μια πιο χαλαρή, πιο αποσπασματική σχέση με το συστηματικό, το λεγόμενο «βαθύ» διάβασμα. Το Τhis is not a coup απευθύνεται «και» στους εθισμένους στα social media χρήστες του Ίντερνετ, χωρίς όμως να τους προσφέρει μικρές ερεθιστικές μπουκίτσες. Είναι δομημένο σε κεφάλαια που αλυσιδωτά οδηγούν σε συμπεράσματα. Και εδώ δεν έχουν σημασία μόνο οι σοφίες που ακούγονται αλλά και ο ρυθμός, η αλληλουχία των λόγων και των εικόνων. Ο Άρης Χατζηστεφάνου και οι συνεργάτες του κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα προϊόν υψηλών προδιαγραφών και απαιτήσεων. Η «βαριά» πληροφορία συνδυάζεται με ευπρόσδεκτες ανάσες χιούμορ, ενώ μερικές φορές, όπως λέει ο Χάρρυ Κλυνν, «τώρα μιλάνε τα μάτια». Μιλάνε, π.χ., τα μάτια της Μέρκελ και του Σαρκοζί όταν σε συνέντευξη Τύπου τούς ρωτούν αν o Mπερλουσκόνι συμμορφώθηκε με τις υποδείξεις. Και, όπως φάνηκε στην προβολή της ταινίας, το κοινό στην κινηματογραφική αίθουσα πιάνει και τα πιο λεπτά σήματα και αντιδρά γελώντας ή καγχάζοντας.

Το «coup» το πραξικόπημα του τίτλου δεν αφορά μόνο την ελληνική περίπτωση. Υπάρχουν κεφάλαια αφιερωμένα στην Ιταλία, την Ιρλανδία και την Κύπρο, με επιτόπια γυρίσματα και συνεντεύξεις, με εύγλωττα γραφήματα και με αρχειακό υλικό, που δείχνουν με σαφήνεια πώς μεθοδεύτηκαν μια σειρά από νόμιμα πραξικοπήματα με σκοπό την επιβολή νεοφιλελεύθερων πολιτικών.

Μερικές φορές έχει σημασία όχι μόνο το τι λέει κάποιος, αλλά και το ποιος το λέει, όπως συμβαίνει με τις ακόλουθες διαπιστώσεις: «Ο Αλέξης Τσίπρας άλλαξε εντελώς και έγινε πιστός υπηρέτης της γερμανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη… Όταν αποφάσισε ότι το συμφέρον της Ελλάδας ή ίσως το προσωπικό του συμφέρον υπαγόρευε τη μετατροπή του σε υπηρέτη της Γερμανίας… όλα άλλαξαν. Η Ελλάδα απεμπόλησε ξανά την εθνική κυριαρχία της και το αποτέλεσμα είναι ακόμα μεγαλύτερη ύφεση». Αυτά δεν τα λέει κάποιος κομματικός αντίπαλος του Αλ. Τσίπρα, αλλά ο Άλαν Φρίντμαν, ένας υψηλής ευφυϊας και διεθνούς ακτινοβολίας δημοσιογράφος.

Η συνεκτική αφήγηση για το ρόλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας και άλλων παραγόντων στο μαγείρεμα πραξικοπημάτων διακόπτεται από παραδείγματα που επεξηγούν οικονομικές έννοιες, τις οποίες δεν είναι δεδομένο ότι όλοι τις έχουμε αφομοιώσει. Έτσι, ακόμα και ο πιο ανίδεος στα οικονομικά θεατής μπορεί να συλλάβει τι σημάνουν όροι όπως spreads, σύμφωνο σταθερότητας, μηχανισμός παροχής έκτακτης ρευστότητας, εσωτερική υποτίμηση κ.ά. Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας, λοιπόν, αλλά χωρίς δασκαλίστικο ύφος.

Στην ταινία βλέπουμε τα πρόσωπα των ειδικών, των επωνύμων, των πολιτικών, όμως προσωπικά θα ήθελα να δω και τα πρόσωπα που βρίσκονται στην απέναντι όχθη: των ανθρώπων που έχουν ζήσει στο πετσί τους τις επιπτώσεις των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και είτε βαδίζουν σκυφτοί είτε αντιστέκονται… έστω και σποραδικά. Είναι πολλά αυτά που μπορούμε να διαβάσουμε στα πρόσωπα των «ανωνύμων»… αρκεί να θυμηθούμε τα δάκρυα και τη γλώσσα του σώματος των μαχητών του ΕΛΑΣ που ακουμπάνε τα όπλα τους στις κινηματογραφικές εικόνες από την εφαρμογή της συνθήκης της Βάρκιζας.

Αν και ούτε μια φορά στη διάρκεια της ταινίας δεν αναφέρεται η λέξη «ρήξη» με την ΕΕ και την ευρωζώνη, σε πολλά σημεία υπογραμμίζεται το ασύμβατο μεταξύ ΕΕ και δημοκρατίας. Π.χ., ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ λέει ξεκάθαρα: «Δεν μπορεί να υπάρξουν δημοκρατικές επιλογές απέναντι στις ευρωπαϊκές συνθήκες», ενώ ο ιρλανδός βουλευτής Πολ Μέρφι δηλώνει απερίφραστα ότι ο «αριστερός ευρωπαϊσμός» είναι μια αυταπάτη, δηλ. η Ευρώπη δεν μπορεί να εξελιχτεί σε προοδευτική κατεύθυνηση ακριβώς επειδή είναι θεσμικά νεοφιλελεύθερη ενώ η κατάλυση της δημοκρατίας είναι ενσωματωμένη στη δομή της, στο DNA της.

Η ταινία τελειώνει θυμίζοντάς μας τι είχε πει ο Τζορτζ Όργουελ δύο χρόνια μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, δηλ. ότι ο μοναδικός πολιτικός στόχος για τον οποίο θα άξιζε να προσπαθήσει κανείς είναι οι σοσιαλιστικές Ηνωμένες πολιτείες της Ευρώπης. «Κάποιοι όμως αντί να παλέψουν για το όραμα του Οργουελ αποφάσισαν να οικοδομήσουν τους εφιάλτες του. Ένωσαν τους πολίτες στη φτώχεια και τη λιτότητα και τους δίχασαν με νέους εθνικισμούς. Για άλλη μια φορά η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε δύο δρόμους. Πρέπει να διαλέξει: ή τον ευρωπαϊκό πολιτισμό ή την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Gaza 2 Years On: Yanis Varoufakis & Katie Halper on the Flotilla, Israel's PR Machine & What’s Next

DiEM25   Two years since October 7, Katie Halper (‪@TheKatieHalperShow‬) and Yanis Varoufakis join host Mehran Khalili to break down Israel’s genocide in Gaza, the latest on the flotilla, Israel’s influencer PR push, and the “peace plan”.  
Post a Comment
Read more

World leaders rebel against US & Israel: to save Gaza, they demand international intervention

Geopolitical Economy Report   Leaders from dozens of countries condemned the USA and Israel in their speeches at the UN General Assembly, demanding international intervention to save Gaza. Diplomats staged a mass walkout to protest Netanyahu's speech. Ben Norton shows how Latin American governments are standing in solidarity with Palestine.  
Post a Comment
Read more

Freedom Flotilla Coalition & Thousand Madleens to Gaza sailing to break the siege

Freedom Flotilla Coalition   The next wave is already being prepared, help us buy the boats and get them ready to sail!  
Post a Comment
Read more

The Rise of the Thielverse & the Surveillance State

The Chris Hedges YouTube Channel  Whitney Webb traces the Thielverse’s rise and the construction of the bipartisan modern surveillance state that Trump and his benefactors are deploying against dissidents and immigrants today.
Post a Comment
Read more

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 
Post a Comment
Read more

Προβλέψεις ...

GR elections Update (15/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το δεύτερο debate): ΣΥΡΙΖΑ 28-30% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,5-3% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (11/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το πρώτο debate): ΣΥΡΙΖΑ 25-28% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (04/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (29/8): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 4-4,5% ΠΟΤΑΜΙ 4-4,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update : Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 26-27% ...
24 comments
Read more

WikiLeaks reveals that literally every router in America has been compromised

The latest Wikileaks Vault7 release reveals details of the CIA’s alleged Cherry Blossom project, a scheme that uses wireless devices to access users’ internet activity. globinfo freexchange As cyber security expert John McAfee told to RT and Natasha Sweatte: Virtually, every router that's in use in the American home are accessible to hackers, to the CIA, that they can take over the control of the router, they can monitor all of the traffic, and worse, they can download malware into any device that is connected to that router. I personally, never connect to any Wi-Fi system, I use the LTE on my phone. That's the only way that I can be secure because every router in America has been compromised. We've been warning about it for years, nobody pays attention until something like WikiLeaks comes up and says 'look, this is what's happening'. And it is devastating in terms of the impact on American privacy because once the router...
6 comments
Read more

Confirmed: US imperialists wanted to drag Russia into a war with Ukraine since at least 2019

globinfo freexchange   As we wrote in our previous article, after almost eight years, the US imperialists and the NATO criminals got what they wanted. They finally managed to drag Russia into a war with Ukraine.     We now have indisputable evidence for that, through a document by the top US think tank, RAND Corporation. In the preface of a 2019 report under the title Extending Russia, Competing from Advantageous Ground we read: [emphasis added]                            The purpose of the project was to examine a range of possible means to extend Russia. By this, we mean nonviolent measures that could stress Russia’s military or economy or the regime’s political standing at home and abroad. The steps we posit would not have either defense or deterrence as their prime purpose, although they might contribute to both. Rather, these steps ar...
3 comments
Read more

Already happens: Capitalism destroys human labor force and goes to the next phase

by system failure Connecting the dots one can discover the most nightmarish scenarios. Destructive capitalism's next phase is the total substitution of the human labor force with robotic machines, or in other words, the hyper-automatization. There is a process taking place right now, and no one (or nearly no one) knows what would happen after its completion. The true picture behind unemployment From a latest article in PressTV: “ Did you know that there are nearly 102 million working age Americans that do not have a job right now? And 20 percent of all families in the United States do not have a single member that is employed. So how in the world can the government claim that the unemployment rate has “dropped” to '6.3 percent'?” “ Well, it all comes down to how you define who is 'unemployed'. For example, last month the government moved another 988,000 Americans into the 'not in the labor force' category.” http://www.presstv.ir/detail...
14 comments
Read more

A response to misinformation on Nicaragua: it was a coup, not a ‘massacre’

There is so much misinformation in mainstream corporate media about recent events in Nicaragua that it is a pity that Mary Ellsberg’s article for Pulse has added to it with a seemingly leftish critique. Ellsberg claims that recent articles, including from this website, often “ paint a picture of the crisis in Nicaragua that is dangerously misleading. ” Unfortunately, her own article does just that. It looks at the situation entirely from the perspective of those opposing Daniel Ortega’s government while whitewashing their malevolent behavior and downplaying the levels of US support they have relied on. Her piece is an incomplete depiction of what is happening on the ground, ignoring many salient facts that have come to light and which have been outdated by recent events. The following is a brief response to Ellsberg’s main points from someone who lives in Nicaragua and has observed the situation directly and intimately: https://grayzoneproject.com/2018/08/15/a-res...
Post a Comment
Read more