Skip to main content

Νέες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις στη Μέση Ανατολή

Στον 21ο αιώνα στα «ευρασιατικά Βαλκάνια» (Λίβανος, Παλαιστίνη, Συρία, Ιράν, Ιράκ), στην περιοχή του Κόλπου και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, μια περιοχή-εθνοτικό μωσαϊκό, εμπλέκονται άμεσα δύο βασικοί άξονες: Από τη μία ο ευρωατλαντικός, με διακριτά συμφέροντα κυρίως μεταξύ ΗΠΑ και Βρετανίας και με διακριτά ενεργό συμμετοχή πρωτίστως της Γαλλίας αλλά και Γερμανίας. Από την άλλη, ο άξονας Ρωσίας-Κίνας-Συρίας-Λιβάνου-Ιράν, με υπαρκτές αντιθέσεις στο εσωτερικό του.

του Αλέκου Αναγνωστάκη


Μέρος 2ο – Σοβαρή απειλή για τις ΗΠΑ η ισχυροποίηση και οι φιλοδοξίες της Τουρκίας και του Ιράν

Φυσικά το ζήτημα δεν είναι η τρομοκρατία. Σε αυτήν την περιοχή του πλανήτη, διασταυρώνονται σήμερα οι επικίνδυνες για τους λαούς ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου. Οι ΗΠΑ, ειδικά στην περιοχή του Καυκάσου και της Μέσης Ανατολής, αντιμετωπίζουν χρόνια τώρα τον υπαρκτό γι’ αυτές κίνδυνο η Τουρκία και το Ιράν από ισχυρές περιφερειακές δυνάμεις να μετατραπούν σε βασικούς πόλους ενός νέου πολυπολικού κόσμου, με ισχυροποιούμενες ιμπεριαλιστικές βλέψεις και δράσεις. Και έχουν τα φόντα.

Το Ιράν καταλαμβάνει εξέχουσα θέση σε θέματα παγκόσμιας ενεργειακής πολιτικής και οικονομίας, ως η τέταρτη μεγαλύτερη χώρα-παραγωγός πετρελαίου παγκοσμίως και ταυτόχρονα ως η χώρα των μεγάλων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αλλά και ως η χώρα με ξεχωριστή πετροχημική βιομηχανία, υφαντουργία, βιομηχανία τροφίμων, σιδηρουργία χάλυβα, αυτοκινητοβιομηχανία, σημαντικά αποθέματα ψευδάργυρου, μόλυβδου, σιδήρου, χρωμίου και βαρίου. Η εκτόξευση, στις 2 Φεβρουαρίου 2009, του δικού της δορυφόρου Omid που τον έθεσε σε τροχιά με έναν πύραυλο κατασκευασμένο στο Ιράν, αποκαλύπτει τη δυναμική της.

Αλλά και η Τουρκία δεν πάει πίσω. Έχει το 17ο μεγαλύτερο ονομαστικό ΑΕΠ παγκοσμίως. Μπήκε με το σπαθί της στο κλαμπ των μεγάλων οικονομιών της G-20. Είναι από τα ιδρυτικά μέλη του ΟΟΣΑ. Με βασικούς οικονομικούς τομείς τη ναυπηγική βιομηχανία, τις τράπεζες, τον τουρισμό, τις κατασκευές, τις οικιακές συσκευές, τα ηλεκτρονικά, τα υφάσματα, τη διύλιση πετρελαίου, τα πετροχημικά προϊόντα, τα τρόφιμα, το σίδηρο και χάλυβα, τη βιομηχανία μηχανών και αυτοκινήτων (16η παραγωγός στον κόσμο, παρήγαγε 1.072.339 αυτοκίνητα το 2012), τους λιθάνθρακες, τα μεταλλεύματα χρωμίου, χαλκού, μόλυβδου, ψευδάργυρου, αντιμονίου, μαγγανίου, βόριου, χρυσού (πάνω από 6.500 τόνους αποθεματικό).

Οι ΗΠΑ, με όλη την αναμφισβήτητη στρατιωτική τους ηγεμονία και παρά την οικονομική τους οπισθοχώρηση, ακολουθούν μια μόνιμη πολιτική περιορισμού αυτών των δυο δυνάμεων, αποτροπής της μετατροπής τους σε μεγάλες δυνάμεις της ευρύτερης περιοχής. Εξ’ ου και οι κατά καιρούς προστριβές και αναμεταξύ τους εντάσεις.

Η άνοδος του Ομπάμα στην προεδρία σήμανε ορισμένες μετατοπίσεις στην πολιτική τους προκειμένου να υπηρετήσουν τα στρατηγικά τους σχέδια. Οι ΗΠΑ, μετά την εκδήλωση του οικονομικού κραχ το 2017, εγκαταλείπουν αναγκαστικά το οικονομικά δυσβάστακτο στρατιωτικό δόγμα περί «της ικανότητας διεξαγωγής δύο ταυτόχρονα μεγάλων πολέμων σε δυο διαφορετικές περιοχές της γης».

Αντί αυτού, επιλέγουν την πολιτική των εταιρικών στρατιωτικών ιμπεριαλιστικών αλλά και πολιτικών επεμβάσεων σε μια περιοχή, σε συνδυασμό με την επιβολή οικονομικών, κυρίως, κυρώσεων. Αυτή την πολιτική υλοποιούν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Επεμβαίνουν μόνο εταιρικά και επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία. Το δε «δικαίωμα» ακόμη και μονομερούς επέμβασης σε δεύτερη περιοχή το διατηρούν και το προσδιορίζουν για την Άπω Ανατολή.

Στα πλαίσια αυτά, σύμφωνα με το δόγμα Ομπάμα, μειώνουν το στρατό στο χαμηλότερο επίπεδό του από το 1940, «αναγνωρίζοντας τις οικονομικές προκλήσεις της εποχής» (εισήγηση υπουργού Άμυνας Χέιγκελ). Στο ζήτημα των σχέσεων και της πολιτικής που ακολουθούν απέναντι στο Ιράν, ειδικά, οι κυρίαρχες δυνάμεις του αμερικάνικου κατεστημένου επέλεξαν, δια του Ομπάμα, αντί της συνεχούς και απρόβλεπτης ρήξης, τις απευθείας διαπραγματεύσεις.

Το αποτέλεσμα ήταν η «συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης», που τέθηκε σε ισχύ το Γενάρη του 2016. «Η συμφωνία για το Ιράν πρέπει να συγκριθεί με τις εναλλακτικές επιλογές, μια διπλωματική επίλυση που θα εμποδίζει το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα είναι σαφώς προτιμότερη από ένα ελεύθερο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ή άλλον ένα πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Οι ΗΠΑ πρέπει να θυμούνται ότι αυτή η συμφωνία είναι αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας κι αποτελεί μια συμφωνία μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων της διεθνούς κοινότητας, όχι μόνο των ΗΠΑ και του Ιράν», διαμηνύει ο Ομπάμα στις 16 Ιανουαρίου 2017.

Μετά την εκλογή Τραμπ, το αμερικάνικο κατεστημένο αλλάζει αυτήν την πολιτική και επιστρέφει στην πολιτική της ευθείας σύγκρουσης με το Ιράν, με τον πόλεμο ως ενδεχόμενο. Με δυο κινήσεις του Τραμπ καταργεί και το «δόγμα Ομπάμα». Πρώτη κίνηση, επεμβαίνει συμβολικά –άμεσα και μονομερώς– στη Συρία. Δεύτερη κίνηση, ανακοινώνει την οικοδόμηση ενός ισχυρότερο στρατού και την αύξηση των πολεμικών δαπανών. Ο Τράμπ υπόσχεται να αυξήσει το στρατό από 475.000 που είναι σήμερα σε 540.000 εν ενεργεία στρατιώτες, τα μαχητικά αεροσκάφη σε 1.200 από 1.113, το συνολικό στόλο στα 350 πολεμικά πλοία, να αναβαθμίσει τα ταχύπλοα σκάφη του Ναυτικού και να αποκτήσει σύγχρονα αντιτορπιλικά «για την αντιμετώπιση των πυραυλικών απειλών από το Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και άλλες χώρες».

Η πολιτική, λοιπόν, του αμερικάνικου καταστημένου δια του Τραμπ παίρνει άλλη μορφή και ιεραρχήσεις με το πλησιέστερο το ενδεχόμενο του πολέμου. Οι προτεραιότητες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή συμπληρώνονται με την ανάθεση σε υπεργολάβους-συμμάχους» των ΗΠΑ «εργολαβιών» εναντίον π.χ. του Ιράν ή του Isis, με την ήττα πάση θυσία του δεύτερου (αφού δεν τα κατάφερε…) καθώς και της αλ-Κάιντα στη Συρία και την Υεμένη, τη στήριξη των φιλικών σε αυτή την πολιτική καθεστώτων, παρά το τυχόν βεβαρυμμένο παρελθόν τους.

Στην πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου στη Σαουδική Αραβία, την πρώτη του στο εξωτερικό, ο Τραμπ ανέλυσε τη νέα πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν, γεγονός που αποτέλεσε τον συνεπαγόμενο καταλύτη για την εκδήλωση της κρίσης του Κατάρ. Για μεν τις ΗΠΑ, τα κολοσσιαία εξοπλιστικά συμβόλαια τελικού ύψους 350 δισ. (!) δολαρίων ήταν η υλική βάση για να αποκτήσει ξεχωριστή αξία ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας, Σαλμάν Μπιν Αμπντουλαζίζ. Για δε το Σαουδάραβα εκπρόσωπο των Σαούντ, ο ντίλερ του αμερικάνικου στρατιωτικού και βιομηχανικού συμπλέγματος πρόεδρος Τραμπ είναι προνομιακά χρήσιμος στη διαπάλη με το Ιράν. Τα οφέλη είναι συνολικά και τελικά αμοιβαία. Γι’ αυτό και ο Τράμπ μετά τη συμφωνία δηλώνει κατενθουσιασμένος: «Ήταν μια φανταστική ημέρα, τρομερές επενδύσεις στις ΗΠΑ …και δουλειές, δουλειές, δουλειές» (το επίσημο πρακτορείο της Σαουδικής Αραβίας SPA έκανε λόγο για 34 συμφωνίες που υπέγραψαν οι δύο πλευρές χωρίς να αναφέρει τη συνολική τους αξία).

Υπενθυμίζεται ότι η διοίκηση Ομπάμα, λίγο καιρό πριν, είχε μπλοκάρει την πώληση όπλων στο Ριάντ, με το σκεπτικό ότι αυτά θα χρησιμοποιούνταν για τον βομβαρδισμό αμάχων στην Υεμένη. Τελικά, όμως, σε αυτό το αλισβερίσι φαίνεται πως ο Οίκος των Σαούντ απέσπασε το πολυπόθητο «πράσινο φως» για να εξαπολύσει την ολομέτωπη επίθεση κατά του Κατάρ.

Αλλά γιατί το Κατάρ, αφού σε αυτό έχει την έδρα της η αμερικάνικη βάση με 11.000 στρατιωτικούς; Το Εμιράτο-Μίδας παρουσιάστηκε ισχυρότερο στο ουράνιο στερέωμα της Μέσης Ανατολής μετά το 1995 και ειδικά μετά το 2005. Αυτό το μόλις 46 χρόνων ανεξάρτητο κράτος (ήταν βρετανικό προτεκτοράτο και απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1971), έκτασης όσο περίπου η Κρήτη, είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αέριου, με αποθέματα που αποτελούν το 13% των παγκόσμιων. Διαθέτει αποδεδειγμένα και αποθέματα πετρελαίου ύψους 15 δις βαρελιών (τώρα έχει μικρή παραγωγή). Είναι μια από τις χώρες με τη χαμηλότερη φορολογία στον κόσμο, χωρίς φόρο εισοδήματος και 0.1% ανεργία με το τέταρτο, παγκοσμίως, υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Το 2005 ίδρυσε την «Αρχή Επενδύσεων του Κατάρ». Έκτοτε ξεσάλωσε. Το πλεόνασμα ύψους πολλών δις δολαρίων από τη βιομηχανία φυσικού αερίου το επενδύει στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ασία. Ανάμεσα στις επενδύσεις περιλαμβάνονται το αεροδρόμιο Χίθροου, η Siemens, όμιλος Volkswagen, Valentino, Printemps, Harrods, The Shard, Παρί Σεν Ζερμέν, Royal Dutch, Barclays Bank, Bank of America, Shell, Tiffany, Αγροτική Τράπεζα της Κίνας, Sainsbury’s, BlackBerry και Santander Brasil.

Πηγή:


[1] [3] [4]

Comments

Popular posts from this blog

GAME OVER, Trump: Putin, China & BRICS Just CRUSHED US Dollar

Danny Haiphong   Donald Trump's war on BRICS is backfiring as the Russia & China-led Global South moves to dump the US dollar and build a new order independent of its dictates. Journalist and geopolitical analyst Ben Norton breaks it all down.    Related: Trump's tariffs: A unique opportunity for BRICS and the Global South to fully escape from dollar tyranny

WikiLeaks reveals that literally every router in America has been compromised

The latest Wikileaks Vault7 release reveals details of the CIA’s alleged Cherry Blossom project, a scheme that uses wireless devices to access users’ internet activity. globinfo freexchange As cyber security expert John McAfee told to RT and Natasha Sweatte: Virtually, every router that's in use in the American home are accessible to hackers, to the CIA, that they can take over the control of the router, they can monitor all of the traffic, and worse, they can download malware into any device that is connected to that router. I personally, never connect to any Wi-Fi system, I use the LTE on my phone. That's the only way that I can be secure because every router in America has been compromised. We've been warning about it for years, nobody pays attention until something like WikiLeaks comes up and says 'look, this is what's happening'. And it is devastating in terms of the impact on American privacy because once the router...

Confirmed: Alex Jones' popularity rises after Infowars banning from social media

globinfo freexchange We wouldn't expect to be confirmed so fast on this. A few days ago in the article IT and social media supergiants have just made Alex Jones a hero in the eyes of the ultra-conservative audience , we wrote that Alex Jones' wet dream has just become reality thanks to the combined move by Facebook, Apple, YouTube and Spotify to ban Infowars. These private IT and social media companies couldn't give a better gift to him right now. At a time where Infowars was going through a saturated period according to the best scenario, the corporate giants actually saved it with that stupid(?) strategy. Suddenly, a corporate branch of the liberal establishment gave real value to Alex Jones' awful performance, pretending to be the 'anti-establishment' hero - just like Donald Trump - and made him a real hero in the eyes of the ultra-conservative audience that has been brainwashed by his absurd conspiracy theories. Only a couple of days later...

Stephen Hawking confirms: The problem is Capitalism, not robots!

globinfo freexchange According to world famous physicist Stephen Hawking, the rising use of automated machines may mean the end of human rights – not just jobs. But he’s not talking about robots with artificial intelligence taking over the world, he’s talking about the current capitalist political system and its major players. On Reddit, Hawking said that the economic gap between the rich and the poor will continue to grow as more jobs are automated by machines, and the owners of said machines hoard them to create more wealth for themselves. The insatiable thirst for capitalist accumulation bestowed upon humans by years of lies and terrible economic policy has affected technology in such a way that one of its major goals has become to replace human jobs. If we do not take this warning seriously, we may face unfathomable corporate domination. If we let the same people who buy and sell our political system and resources maintain control of automated technology, the...

CIA had an agent at a newspaper in every world capital at least since 1977

Joel Whitney is a co-founder of the magazine Guernica, a magazine of global arts and politics, and has written for many publications, including the New York Times and Wall Street Journal. His book Finks: How the C.I.A. Tricked the World's Best Writers describes how the CIA contributed funds to numerous respected magazines during the Cold War, including the Paris Review, to subtly promote anti-communist views. In their conversation, Whitney tells Robert Scheer about the ties the CIA’s Congress for Cultural Freedom had with literary magazines. He talks about the CIA's attempt during the Cold War to have at least one agent in every major news organization in order to get stories killed if they were too critical or get them to run if they were favorable to the agency. And they discuss the overstatement of the immediate risks and dangers of communist regimes during the Cold War, which, initially, led many people to support the Vietnam War. globinfo freexchange...

How normal human behavior became a false mental disorder epidemic

globinfo freexchange In the early nineties, an epidemic of mental disorder was sweeping America and Britain. It had been uncovered by a new system for identifying disorders. Psychiatry had been attacked for relying on the personal and fallible judgement of psychiatrists. But instead, a new objective method based on checklists had been invented. These listed only the objective symptoms, and deliberately did not enquire into why the individuals felt an anxiety. In the late 80s, nationwide surveys had revealed an incredible picture: more than 50% of Americans suffered from mental disorders. But at the very same, the drug companies had announced that they had created a new type of drug, called an SSRI, which they claimed, targeted the circuits inside the brain that were causing these malfunctions. The SSRIs were marketed under names like "Prozac". What they did was alter the amounts of serotonin that flowed across the circuit connections within the brain, and they...

Confirmed: US imperialists wanted to drag Russia into a war with Ukraine since at least 2019

globinfo freexchange   As we wrote in our previous article, after almost eight years, the US imperialists and the NATO criminals got what they wanted. They finally managed to drag Russia into a war with Ukraine.     We now have indisputable evidence for that, through a document by the top US think tank, RAND Corporation. In the preface of a 2019 report under the title Extending Russia, Competing from Advantageous Ground we read: [emphasis added]                            The purpose of the project was to examine a range of possible means to extend Russia. By this, we mean nonviolent measures that could stress Russia’s military or economy or the regime’s political standing at home and abroad. The steps we posit would not have either defense or deterrence as their prime purpose, although they might contribute to both. Rather, these steps ar...

American youth are turning on Israel, left and right

The Grayzone   The Grayzone 's Max Blumenthal on the total collapse of support for Israel among young American progressives, and the crisis Israel faces for the first time among conservative youth. 

UN Official: Gaza Is The Worst CRIME Of The CENTURY

Owen Jones  

X of the day

US Empire and its vassel State Israel can't stop telling lies. And neither can stop committing War Crimes... https://t.co/jQjwc2MUH0 — Mick Wallace (@wallacemick) August 1, 2025