Skip to main content

Κρατικός καπιταλισμός Κίνας VS Δυτικός Νεοφιλελευθερισμός: Μια σύγκρουση για τη διεθνή επιρροή

Ο πρόεδρος Τραμπ έχει να κάνει πολλές δουλειές κατά τη διάρκεια της 10ήμερης περιοδείας του στην Ασία. Στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, επιχείρησε να καθησυχάσει τους νευρικούς συμμάχους ότι οι Η.Π.Α. δεν έχουν παραχωρήσει περιφερειακή κυριαρχία στην Κίνα. Στο Βιετνάμ και τις Φιλιππίνες, πρέπει να επικοινωνήσει την επιδίωξη των ΗΠΑ για εξισορρόπηση της επιρροής της Κίνας στη Νοτιοανατολική Ασία.

Αλλά η πιο σημαντική στάση είναι στο Πεκίνο, όπου βρίσκεται ήδη ο Τράμπ και συναντάται με τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ για πρώτη φορά από τότε που ο Κινέζος ηγέτης ανακοίνωσε μια «νέα εποχή» στην παγκόσμια πολιτική στο κεντρικό συμβούλιο του κόμματός του τον Οκτώβριο. Ο Τραμπ θα προσπαθήσει να προβάλει ισχυρές πιέσεις, ζητώντας στενότερη συνεργασία για τη Βόρεια Κορέα και για την επίλυση εμπορικών διαφορών. Αλλά φτάνει σε μια στιγμή που η Κίνα, και όχι οι ΗΠΑ, είναι ο ισχυρότερος παίκτης στην παγκόσμια οικονομία.

Σύμφωνα και με το Time, Το κινεζικό απολυταρχικό-καπιταλιστικό μοντέλο υποτίθεται ότι δεν θα έπρεπε να επιβιώσει σε μια παγκόσμια ελεύθερη αγορά, πόσο μάλλον να ευδοκιμήσει. Μέχρι πριν λίγα χρόνια κυριαρχούσε η κοινή εκτίμηση ότι η Κίνα θα χρειαζόταν σύντομα μια θεμελιώδη πολιτική μεταρρύθμιση, ώστε το κράτος να διατηρήσει τη νομιμότητά του καθώς και ότι δεν θα μπορούσε να διατηρήσει για πολύ ακόμη το κρατικό καπιταλιστικό της σύστημα. Σήμερα, το πολιτικό και οικονομικό σύστημα της Κίνας είναι καλύτερα εξοπλισμένο και ίσως ακόμη πιο βιώσιμο από το αμερικανικό μοντέλο που κυριαρχεί στο από το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου.

Ενώ η οικονομία των Η.Π.Α. παραμένει η μεγαλύτερη στον κόσμο, η ικανότητα της Κίνας να χρησιμοποιεί κρατικές εταιρείες διασφαλίζει ότι ο αναδυόμενος γίγαντας είναι σε καλό δρόμο για να ξεπεράσει το ΑΕΠ των ΗΠΑ το 2029, σύμφωνα με το Κέντρο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών.

Βέβαια, το δολάριο παραμένει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, ένα σημαντικό προνόμιο που πιθανότατα θα διαρκέσει για τα επόμενα χρόνια. Οι πλούσιοι Κινέζοι συνεχίζουν να επενδύουν σε ακίνητα στις ΗΠΑ και να στείλουν τα παιδιά τους στα σχολεία των ΗΠΑ. Αλλά οι πυλώνες της δύναμης των ΗΠΑ - οι στρατιωτικές της συμμαχίες, η εμπορική ηγεσία της και η προθυμία της να προωθήσει τις δυτικές πολιτικές αξίες - διαβρώνονται.

Ταυτόχρονα, οι ηγέτες άλλων αναδυόμενων δυνάμεων - όχι μόνο της Ρωσίας, αλλά και δημοκρατιών όπως η Ινδία και η Τουρκία - ακολουθούν το παράδειγμα της Κίνας στην οικοδόμηση συστημάτων, όπου η κυβέρνηση αναλαμβάνει το εμπόριο, ενώ παράλληλα ενισχύει τον έλεγχο της εγχώριας πολιτικής, του οικονομικού ανταγωνισμού και του ελέγχου των πληροφοριών. Αυτή η διαδικασία έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια, αλλά η Κίνα έχει τώρα τον ισχυρότερο ηγέτη της εδώ και δεκαετίες και οι ΗΠΑ έχουν τον πιο αδύναμο.

Οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι έχουν ποντάρει στο ότι το μακρύ τόξο της ανθρώπινης ανάπτυξης στρέφεται προς τη φιλελεύθερη δημοκρατία. Τι γίνεται όμως αν κάνουν λάθος;

Υπάρχει μια παλιά ιστορία, σύμφωνα με την οποία, κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στην Κίνα πριν από αρκετές δεκαετίες, ο οικονομολόγος και φονταμενταλιστής της ελεύθερης αγοράς, Μίλτον Φρίντμαν, επισκέφτηκε μια περιοχή όπου οι εργάτες οικοδομούσαν ένα κανάλι. Όταν ρώτησε τον οικοδεσπότη του γιατί οι εργάτες χρησιμοποιούν φτυάρια και καροτσάκια και όχι σύγχρονο εξοπλισμό όπως τρακτέρ, του απάντησε ότι ο σκοπός του έργου ήταν να δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Εάν είναι δουλειές που θέλετε, είπε ο Φρίντμαν, τότε δώστε κουτάλια αντί για φτυάρια.

Οι καιροί έχουν αλλάξει από τότε, αλλά η πραγματικότητα όχι τόσο. Είναι πολύ πιο εύκολο για τον Σι Τζινπίνγκ να καθοδηγεί τους κινέζους αξιωματούχους σε ό,τι αφορά τη δημιουργία και την προστασία θέσεων εργασίας απ 'ό, τι, για παράδειγμα, ήταν για τον Μπαράκ Ομπάμα να πείσει τους Δημοκρατικούς νομοθέτες να διασώσουν την αυτοκινητοβιομηχανία μετά την οικονομική κρίση στις ΗΠΑ. Το Πεκίνο προσφέρει άμεση οικονομική και πολιτική στήριξη στις στρατηγικές βιομηχανίες του, 365 ημέρες το χρόνο, παρέχει άμεση χρηματοδότηση σε στρατηγικούς τομείς, νομοθετεί με αυτά τα κριτήρια, ασχολείται με τη βιομηχανική κατασκοπεία και τις κυβερνοεπιθέσεις έναντι των ξένων ανταγωνιστών.

Αυτό το δίχτυ προστασίας αποδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντικό σε μια εποχή όπου οι σημαντικότερες μεταβλητές παγκοσμίως είναι ο ρυθμός και η κλίμακα των τεχνολογικών αλλαγών. Ο αυτοματισμός έχει ήδη αρχίσει να απειλεί τις θέσεις εργασίας στον ανεπτυγμένο κόσμο. Το 87,8% των θέσεων εργασίας στις βιομηχανίες που χάθηκαν στις Η.Π.Α. μεταξύ 2000 και 2010 ήταν το αποτέλεσμα της αυτοματοποίησης και της βελτιωμένης τεχνολογίας, σύμφωνα με μια μελέτη του Πανεπιστημίου Ball State του 2015. Η τεχνολογική εξέλιξη είναι τώρα έτοιμη να εκτοπίσει εκατοντάδες εκατομμύρια εργαζομένους στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Αλλά ο αυστηρός έλεγχος της οικονομίας από την κινεζική κυβέρνηση θα βοηθήσει σίγουρα στην απορρόφηση του σοκ, το οποίο θα έχει μεγαλύτερες επιπτώσεις αλλού.

Παράδειγμα οι τρεις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες της Κίνας. Η CNOOC, η PetroChina και η Sinopec έχουν επωφεληθεί από τις χρηματοδοτήσεις και τις παροχές ρευστότητας από το κράτος, μέσω κρατικών τραπεζών. Γι’ αυτό και ο χρεωμένος κρατικός γίγαντας της βιοτεχνολογίας, ChemChina, κατάφερε να εξαγοράσει την ελβετική εταιρεία Syngenta και τα περιουσιακά της στοιχεία για 43 δισεκατομμύρια δολάρια, αφού η κινεζική κυβέρνηση κατέστησε σαφές ότι η επισιτιστική ασφάλεια στην Κίνα αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα και ότι το κράτος θα εγγυηθεί χρηματοοικονομικά για την ChemChina, ώστε να συνεισφέρει στη σταθερότητα. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις επωφελούνται επίσης. Η εταιρία τηλεπικοινωνιών Huawei είναι έτοιμη να κυριαρχήσει, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, χάρη στην πιστωτική γραμμή της Αναπτυξιακής Τράπεζας της Κίνας, η οποία σταθερά υποστηρίζει την πολιτική ατζέντα της κινεζικής κυβέρνησης.

Αλλά οι θέσεις εργασίας και η βιομηχανία δεν είναι οι μόνοι τρόποι, με τους οποίους η Κίνα εξασφαλίζει πολιτική ενότητα και σταθερότητα. Χρησιμοποιεί επίσης την τεχνολογία για να ενισχύει τον πολιτικό έλεγχο από το κυβερνών κόμμα, με τρόπους που οι δυτικές κυβερνήσεις θα ζήλευαν. Σε μια εποχή όπου οι νέες γενιές αλληλεπιδρούν με την κοινωνία κυρίως μέσω smartphones, θα δούμε τεράστια εξουσία σε όσους φορείς ή εταιρείες έχουν τα μέσα να ελέγξουν αυτές τις αλληλεπιδράσεις και τα δεδομένα που παράγουν.

Στη Δύση, οι εταιρείες χρησιμοποιούν αλγόριθμους για να επεκτείνουν την κερδοφορία, στην Κίνα, οι εταιρείες χρησιμοποιούν αλγόριθμους κατόπιν εντολής της κυβέρνησης για να εξασφαλίσουν ότι οι πολίτες παραμένουν εντός των κανόνων της τάξης που ορίζει η πολιτική ηγεσία. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα από αυτό του «συστήματος κοινωνικών πιστώσεων» που αναπτύσσει η Κίνα, ένα σύστημα που επιτρέπει στους κρατικούς υπαλλήλους να εκτιμούν τα οικονομικά δεδομένα ενός ατόμου, τις κοινωνικές διασυνδέσεις, τις καταναλωτικές συνήθειες και το σεβασμό του νόμου για να βεβαιώνουν την «αξιοπιστία» του πολίτη.

Φανταστείτε μια έκθεση που αποκαλύπτει αν έχετε διαπράξει κάποιο έγκλημα, αν απολυθήκατε από μια δουλειά, αν επισκεφθήκατε ανεπιθύμητους ιστότοπους, αν έχετε τη δέουσα κοινωνική συμπεριφορά, αν γράψατε κάτι στο διαδίκτυο που οδήγησε τους διαχειριστές να αμφισβητήσουν την πίστη σας στο κράτος. Σύμφωνα με αυτήν, ένα καλό κοινωνικό αποτέλεσμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια προώθηση, μια αύξηση, ένα καλύτερο διαμέρισμα, την είσοδο σε ένα καλό σχολείο, και λοιπά προνόμια. Αντίθετα ένα κακό σκορ θα μπορούσε να σας οδηγήσει σε σωφρονισμό.

Η δυνατότητα εισβολής σε 1.4 δισεκατομμύρια προσωπικές ζωές είναι άνευ προηγουμένου. Δημοσιευμένες πληροφορίες σχετικά με το σχέδιο από το κρατικό συμβούλιο της Κίνας αναφέρουν ότι προορίζεται να προστατεύσει, μεταξύ άλλων, «τη συμπεριφορά που υπονομεύει σοβαρά ... την κανονική κοινωνική τάξη και τα εθνικά συμφέροντα». Ο τελικός σκοπός του σχεδίου, σύμφωνα με κινέζους αξιωματούχους, είναι να «επιτρέψει στους αξιέπαινους να περιπλανηθούν παντού κάτω από τον ουρανό, ενώ ταυτόχρονα να δυσκολέψει τους αναξιόπιστους να κάνουν ένα βήμα». Για τους Δυτικούς είναι μια σοκαριστική κατάχρηση κρατικής εξουσίας και μια αδιανόητη εισβολή στο ιδιωτικό απόρρητο. Στην Κίνα, αυτά είναι τα εργαλεία που οι αξιωματούχοι θα χρησιμοποιήσουν για να δημιουργήσουν μια πιο «αρμονική κοινωνία».

Αλλά οι σημαντικότερες φιλοδοξίες της Κίνας είναι στην τεχνητή νοημοσύνη. Η έρευνα και η αξιοποίηση των τεχνολογικών ανακαλύψεων στο χώρο αυτό απαιτούν απαιτήσουν το είδος του σχεδιασμού και της επένδυσης που οι Η.Π.Α. έκαναν για το διάστημα και για να φτάσουν στο φεγγάρι. Ωστόσο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αναθέσει τον τομέα αυτόν, καθώς και της ευρύτερης καινοτομίας στην Silicon Valley. Αντίθετα η Κινεζική τον έχει αναλάβει η ίδια.

Βέβαια, μπορεί το σύστημα της Κίνας να είναι σε θέση να αντέξει τους κραδασμούς του σημερινού κόσμου, οι πολίτες της όμως που ζουν σε αυτό, υφίστανται πολιτική καταπίεση και αδικία σε όλα τα επίπεδα. Επίσης, καθώς οι εταιρείες στην Κίνα αγωνίζονται με το χρέος, η ικανότητα του κράτους να τις διασώσει δεν είναι ανεξάντλητη. Όπως δεν είναι ανεξάντλητη και η ικανότητα ελέγχου των πολιτών της και η αποφυγή κοινωνικών αναταραχών. Ωστόσο, στο εγγύς μέλλον, η Κίνα είναι πιθανό να παραμείνει ισχυρή και σταθερή. Η διεθνής παρουσία της θα συνεχίσει να αυξάνεται.

Τον Οκτώβριο, ο Σι Τζινπίνγκ δήλωσε ότι ήρθε η ώρα η Κίνα να «γίνει το επίκεντρο του κόσμου». Σε αυτόν τον κατακερματισμένο κόσμο, καμία κυβέρνηση δεν θα έχει τη διεθνή επιρροή που απαιτείται για να συνεχίσει να καθορίζει τους πολιτικούς και οικονομικούς κανόνες που διέπουν το παγκόσμιο σύστημα. Αλλά εάν έπρεπε να στοιχηματίσετε σε μια χώρα που είναι στη καλύτερη θέση σήμερα για να επεκτείνει την επιρροή της με τους εταίρους και τους αντιπάλους, δεν θα ήταν συνετό να ποντάρετε στις Η.Π.Α. Το έξυπνο για υψηλή απόδοση των χρημάτων σας μάλλον θα ήτανε να ποντάρετε στην Κίνα.

Πηγή:

Comments

Popular posts from this blog

F-35s & AI Chips: How MBS Outplayed Washington & Beijing

GVS Deep Dive  Saudi Arabia just secured two of the most powerful assets in modern geopolitics: the U.S. F-35 stealth fighter and tens of thousands of Nvidia’s most advanced AI chips. Washington hoped this would pull Riyadh firmly back into the American orbit. But the outcome is something neither side fully expected: Mohammad bin Salman outplayed both Washington and Beijing — and used the great-power rivalry to his advantage.

Greece, Palestine & Zionism: FPTV Reports from Athens

Free Palestine TV   Laith Marouf & Rabih Ghannam travel to Athens, Greece, and take a walking tour with local activists Evan Katsounis and Maria Kosmidi, to discover the rich history of anti-Zionist and anti-Fascist actions in the city, as well as the current Zionist incursion into the property sector and the counter actions directed at the presence of these War Criminals on the streets of the city. 

Trump RUINED: Israel First Lies & Economic Freefall Just ENDED MAGA

Danny Haiphong   Tucker Carlson isn't the only journalist breaking with Trump. In this video, Patrick Henningsen goes scorched earth on Trump's massive betrayal of what he promised his "MAGA" base and blows the lid off how his massive lies serve as a cover up for a much bigger structural problem in America's 'Israel First' political system, what Tucker and major voices in elite MAGA won't tell you.  

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 

Varoufakis: IT technologies will overthrow Capitalism

globinfo freexchange The former Greek Minister of Finance, Yanis Varoufakis, ended his recent speech on the Future of Capitalism, at the New School, New York, with some interesting remarks. As he said: The world we live in, is increasingly rudderless, in a constant slow burning recession, while at the very same time, the increasing concentration in the IT sector is creating the new technologies that will do that which the Left has failed to do: overthrow Capitalism. It is really very simple. The moment machines pass the Turing test properly, and you pick up the phone and you do not know whether the person you are talking to is a human being or a machine ˙ the moment we are going to have 3D printers operating as public utilities - you can send any blueprint to it and it can print from one pin to a motorcycle, or to a car - the moment that this happens, we have not just a process of Schumpeterian creative destruction, but we have a process where economies of sc...

Trump BLEW IT: Israel, Candace Owens & Epstein BURY MAGA (But Not How You Think)

Danny Haiphong   Trump has bent the knee to Israel for the last time. Patrick Henningsen exposes his horrid record and all the elements that has led to his rapidly coming collapse. 

Racing Extinction

suggested by failedevolution.blogspot 18th Thessaloniki Documentary Festival Scientists predict that humanity’s footprint on the planet may cause the loss of 50% of all species by the end of the century. They believe we have entered the sixth major extinction in Earth’s history, following the fifth great extinction which took out the dinosaurs. Our era is called the Anthropocene, or “Age of Man,” because evidence shows that humanity has sparked a cataclysmic change of the world’s natural environment and animal life. Yet, we are the only ones who can stop the change we have created. The Oceanic Preservation Society (OPS), the group behind the Academy Award-winning film The Cove, is back with a new groundbreaking documentary. Joined by new innovators, this highly charged, impassioned collective of activists brings a voice to the thousands of species teetering on the very edge of life. The director has crafted an ambitious mission to clearly and artfu...

Maduro's opening to China

“ Chinese President Xi Jinping on Wednesday said he hopes Venezuela will use bilateral financing mechanisms and channel more funds to the areas of energy, mining, agriculture and industry while meeting with Venezuelan President Nicolas Maduro.” “ Financing mechanisms between the two countries total more than 50 billion U.S. dollars, according to Venezuelan experts. Financing mechanisms, including the China-Venezuela Fund, have provided financial support for some 256 projects. China and Venezuela upgraded their relationship to a comprehensive strategic partnership during Xi's visit to Venezuela in 2014, opening a new chapter in bilateral ties.” “ During their meeting, Xi called on the two sides to push bilateral ties to a higher-level. China supports Venezuela's efforts in restructuring its economy and establishing a manufacturing economic model, he said. Xi suggested the two countries push forward cooperation in the fields of oil exploration, infrastru...

Neoliberal establishment will attempt to take control of the evangelical electoral army using its most powerful asset for such an operation: Joe Biden

globinfo freexchange Here is another strong indication about the theory we support, according to which Trump, Brexit and other far-right governments in power, are primarily the product of a merciless civil war of the big capital. Politico 's article subtitle tells you almost everything you need to know: The president’s supporters worry Biden can grab a larger slice of a critical voting bloc — when Trump can least afford departures from his base. Let's take a look at some interesting parts [most important highlighted]: It was June 10, 2008. Presumptive Democratic presidential nominee Barack Obama had gathered with dozens of evangelical leaders — many of them fixtures of the religious right — at the urging of campaign aides. If he could offer genuine glimpses of his own abiding faith, they insisted he could chisel away at the conservative Christian voting bloc. The strategy worked. Obama’s campaign stops at churches, sermon-like speeches and hi...

Mossad ‘in contact from very beginning’ with killers of Italian PM, reporter reveals

A roving reporter who covered Italy’s top politicians explains to The Grayzone how his country was reduced to a joint US-Israeli “aircraft carrier,” and raises troubling questions about an Israeli role in the killing of Prime Minister Aldo Moro.   by Kit Klarenberg and Wyatt Reed   Part 7 - Mossad continues Italian ops amid Gaza genocide   Today, there is little trace of any pro-Arab tendencies in mainstream Italian politics. According to Salerno, the US and Israel no longer have any need to “destabilize Italy” as the country is economically “weak.” Rome’s government now is for all intents and purposes “a continuation, even an extension, of the old fascist regime,” he says, adding, “there are people in the government that have statues of Mussolini in their houses.” Prime Minister Giorgia Meloni has made clear she harbors little sympathy for the Palestinians, and little intention of recognizing a Palestinian state – even after it was revealed in November 2024 the Mossad ha...