Skip to main content

ΗΠΑ: Η χώρα που δεν κέρδισε κανένα πόλεμο

του Άρη Χατζηστεφάνου

Πόσους πολέμους κέρδισαν οι Ηνωμένες Πολιτείες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο; Στη νέα ταινία του, με τίτλο «Where to Invade Next» (Πού θα εισβάλουμε την επόμενη φορά;) ο Μάικλ Μουρ απαντά μονολεκτικά: Κανένα. Ισως όμως το πραγματικό ερώτημα θα έπρεπε να είναι αν σημασία έχει η νίκη ή ο ίδιος ο πόλεμος.

Πριν από περίπου έναν χρόνο ο Αμερικανός συγγραφέας και ιστορικός Τομ Ενγκελχαρτ παρουσίασε πέντε θέσεις για την αμερικανική πολεμική μηχανή, που, όπως έλεγε, κανένας δεν ήθελε να παραδεχτεί στο εσωτερικό των ΗΠΑ:

  1. Οπως και να ορίσεις το αμερικανικό στιλ πολέμου, δεν λειτουργεί.

  1. Οπως και αν αντιλαμβάνεσαι τα προβλήματα του κόσμου μας, δεν επιλύονται με τους αμερικανικούς πολέμους.

  1. Οσο συχνά και αν αποκαλείς τον αμερικανικό στρατό «σταθεροποιητικό παράγοντα», παραμένει παράγοντας αποσταθεροποίησης.

  1. Οσο και αν θαυμάζεις τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις και τους στρατιώτες τους, είναι ανίκανοι να κερδίσουν οποιονδήποτε πόλεμο.

  1. Οσο συχνά και αν παρουσιάζει ο Αμερικανός πρόεδρος αυτό τον στρατό σαν τον καλύτερο στον κόσμο… δεν είναι.

Χωρίς να χρειάζεται να απαριθμήσει κανείς την εμπλοκή αμερικανικών δυνάμεων σε πολεμικές επιχειρήσεις από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι πέντε θέσεις του Ενγκελχαρτ φαντάζουν αυταπόδεικτες σε έναν εξωτερικό παρατηρητή.

Μόνο στον 21ο αιώνα οι ΗΠΑ κατάφεραν να νεκραναστήσουν το φαινόμενο της πειρατείας, εισβάλλοντας στη Σομαλία, να αποσταθεροποιήσουν ακόμη και συμμαχικές χώρες στη Μέση Ανατολή ισοπεδώνοντας το Ιράκ, να εκθρέψουν ορδές τζιχαντιστών με τον πόλεμο στη Λιβύη, να προκαλέσουν το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων της σύγχρονης ιστορίας με την άμεση ή έμμεση στρατιωτική εμπλοκή στη Συρία και φυσικά να ενταχθούν στη μακρά λίστα αυτοκρατοριών και υπερδυνάμεων που εισέβαλαν αλλά δεν κατέλαβαν το Αφγανιστάν.

Αν σε αυτά συνδυάσουμε και τη θεωρία του Βρετανού ιστορικού Πολ Κένεντι ότι οι ΗΠΑ όχι μόνο αποτελούν μια σύγχρονη αυτοκρατορία αλλά απειλούνται και από το φαινόμενο της «αυτοκρατορικής υπερεπέκτασης», θα μπορούσαμε να κατατάξουμε το αμερικανικό imperium στα πιο αποτυχημένα της Ιστορίας.

Η άποψη αυτή αποτελεί και το σημείο αφετηρίας της νέας ταινίας του Μάικλ Μουρ «Where to Invade Next», που κάνει τον γύρο των φεστιβάλ πριν από την επίσημη κυκλοφορία στην Αμερική στις 23 Δεκεμβρίου.

Θεωρώντας δεδομένο ότι ο αμερικανικός στρατός είναι μια μηχανή αποτυχίας, ο Μάικλ Μουρ ταξιδεύει στη Φινλανδία, τη Σλοβενία, τη Γαλλία, την Τυνησία, την Ιταλία και την Πορτογαλία για να αποδείξει ότι ακόμη και μικρότερες χώρες βρίσκουν λύσεις σε καθημερινά ή πολύ πιο σύνθετα προβλήματα χωρίς να προσφεύγουν στις ένοπλες δυνάμεις τους.

Αναμφίβολα, για τα δεδομένα μιας χώρας που βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο και στην οποία ο μέσος πολίτης δυσκολεύεται να εντοπίσει τη Γαλλία στον χάρτη της Ευρώπης, αυτή η μεταφορά εμπειριών από το εξωτερικό είναι πολύτιμο εργαλείο.

Το ερώτημα όμως παραμένει: Είναι η αμερικανική πολεμική μηχανή –κατά γενική ομολογία η ισχυρότερη στην παγκόσμια Ιστορία– ένα μάτσο αποτυχημένων στρατηγών και στρατιωτών με πανάκριβα γκάτζετ;

Η πραγματικότητα φαίνεται να διαφωνεί με τη θεωρία.

Μετά τον ταπεινωτικό πόλεμο του Βιετνάμ, που στοίχισε στις ΗΠΑ σημαντική επιρροή στη νοτιοανατολική Ασία, ενώ οδήγησε σε υπερθέρμανση της αμερικανικής οικονομίας λόγω των μακροχρόνιων κρατικών δαπανών σε πολεμικό υλικό, οι πολεμικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν αποτυχημένες.

Οι πόλεμοι σε Ιράκ και Αφγανιστάν μπορεί να έφεραν το χάος στην ευρύτερη Μέση Ανατολή αλλά ταυτόχρονα οδήγησαν στην περικύκλωση του Ιράν, ενώ ξαναμοίρασαν την πίτα πετρελαϊκών κοιτασμάτων και αγωγών που περνούσαν στα χέρια ευρωπαϊκών και κινεζικών εταιρειών.

Ο βομβαρδισμός της Λιβύης μπορεί να οδήγησε ακόμη και στον θάνατο του Αμερικανού πρέσβη στην Τρίπολη, αλλά στέρησε από την Ευρώπη μια εναλλακτική πηγή ενέργειας, αυξάνοντας την εξάρτησή της από τις αμερικανόφιλες πετρελαϊκές μοναρχίες του Περσικού κόλπου –παρεμπιπτόντως το ίδιο συνέβη και με τον εμφύλιο της Ουκρανίας, που διέκοψε το γεωστρατηγικό και ενεργειακό φλερτ του Βερολίνου με τη Μόσχα.

Ακόμη και η φαινομενικά ανεξέλεγκτη δημιουργία τζιχαντιστών, αρχικά στη Λιβύη και στη συνέχεια στο Ιράκ και τη Συρία, λειτουργεί ακόμη και σήμερα ως παράπλευρη ωφέλεια και όχι απώλεια – αφού επιτρέπει την εφαρμογή του δόγματος «διαίρει και βασίλευε».

Το σημαντικότερο όμως για αρκετούς αναλυτές είναι ότι η αμερικανική οικονομία είναι πλέον τόσο άρρηκτα συνδεδεμένη με τις πολεμικές επιχειρήσεις (από τις βιομηχανίες όπλων και τον τομέα έρευνας και ανάπτυξης μέχρι τις κατασκευαστικές εταιρείες που αναλαμβάνουν την ανοικοδόμηση κατεστραμμένων περιοχών), ώστε η κατάσταση συνεχούς πολέμου είναι προϋπόθεση για την επιβίωσή της.

Ο πόλεμος είναι πλέον αυτοσκοπός και η νίκη ή η ήττα, όπως τουλάχιστον ορίζονταν σε προηγούμενους αιώνες, έχουν δευτερεύουσα σημασία.

Η πραγματική ήττα που έρχεται δεν αφορά τον αμερικανικό στρατό αλλά την οικονομία των ΗΠΑ.

Και ίσως ο νέος Ριχάρδος Γ΄, αν ζούσε στην Ουάσινγκτον, βλέποντας την καταστροφή να πλησιάζει να αναφωνούσε: «Εναν πόλεμο, έναν πόλεμο. Το βασίλειό μου για έναν πόλεμο».

Πηγή:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 
Post a Comment
Read more

Gaza 2 Years On: Yanis Varoufakis & Katie Halper on the Flotilla, Israel's PR Machine & What’s Next

DiEM25   Two years since October 7, Katie Halper (‪@TheKatieHalperShow‬) and Yanis Varoufakis join host Mehran Khalili to break down Israel’s genocide in Gaza, the latest on the flotilla, Israel’s influencer PR push, and the “peace plan”.  
Post a Comment
Read more

The Rise of the Thielverse & the Surveillance State

The Chris Hedges YouTube Channel  Whitney Webb traces the Thielverse’s rise and the construction of the bipartisan modern surveillance state that Trump and his benefactors are deploying against dissidents and immigrants today.
Post a Comment
Read more

Freedom Flotilla Coalition & Thousand Madleens to Gaza sailing to break the siege

Freedom Flotilla Coalition   The next wave is already being prepared, help us buy the boats and get them ready to sail!  
Post a Comment
Read more

World leaders rebel against US & Israel: to save Gaza, they demand international intervention

Geopolitical Economy Report   Leaders from dozens of countries condemned the USA and Israel in their speeches at the UN General Assembly, demanding international intervention to save Gaza. Diplomats staged a mass walkout to protest Netanyahu's speech. Ben Norton shows how Latin American governments are standing in solidarity with Palestine.  
Post a Comment
Read more

Προβλέψεις ...

GR elections Update (15/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το δεύτερο debate): ΣΥΡΙΖΑ 28-30% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,5-3% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (11/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το πρώτο debate): ΣΥΡΙΖΑ 25-28% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (04/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (29/8): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 4-4,5% ΠΟΤΑΜΙ 4-4,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update : Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 26-27% ...
24 comments
Read more

A response to misinformation on Nicaragua: it was a coup, not a ‘massacre’

There is so much misinformation in mainstream corporate media about recent events in Nicaragua that it is a pity that Mary Ellsberg’s article for Pulse has added to it with a seemingly leftish critique. Ellsberg claims that recent articles, including from this website, often “ paint a picture of the crisis in Nicaragua that is dangerously misleading. ” Unfortunately, her own article does just that. It looks at the situation entirely from the perspective of those opposing Daniel Ortega’s government while whitewashing their malevolent behavior and downplaying the levels of US support they have relied on. Her piece is an incomplete depiction of what is happening on the ground, ignoring many salient facts that have come to light and which have been outdated by recent events. The following is a brief response to Ellsberg’s main points from someone who lives in Nicaragua and has observed the situation directly and intimately: https://grayzoneproject.com/2018/08/15/a-res...
Post a Comment
Read more

Will Mamdani manage to liberate New York from brutal neoliberalism?

globinfo freexchange    Fifty years ago, New York City was on the verge of collapse . The politicians who run the city had borrowed more and more money from the banks to pay for its growing services and welfare. But in the early 70s, the middle classes fled from the city and the taxes they paid disappeared with them. So, the banks lent the city even more. But then, they began to worry about the size of the growing debt and whether the city would ever be able to pay it back. And then, one day in 1975, the banks just stopped.   The city held its regular meeting to issue bonds in return for the loans, overseen by the city's financial controller. The banks were supposed to turn up at 11 a.m., but it soon became clear that none of them were going to appear. The meeting was rescheduled for 2 p.m. and the banks promised they would turn up. What happened that day in New York, marked a radical shift in power. The banks insisted that in order to protect their loans, they sho...
Post a Comment
Read more

The REAL reason why Trump is attacking Latin America

Geopolitical Economy Report   The Donald Trump administration seeks to forcibly impose the US empire's hegemony in Latin America, waging war on Venezuela, imposing sanctions on Colombia's President Gustavo Petro, hitting Brazil with tariffs, and meddling in Argentina's election. Ben Norton explains how Trump and Marco Rubio are trying to cut off all western hemisphere ties with China and Russia, bringing back the colonial Monroe Doctrine, now known as the Donroe Doctrine.   
Post a Comment
Read more

How Western media helped build and then protect the Israeli narrative that allowed a genocide to continue

globinfo freexchange    For two years, Palestinians in Gaza have been killed in 4K on all of our screens. And for those same two years, many of the Western media institutions meant to hold power to account chose silence, distortion and doubt. Newsrooms repeated Israel's allegations with no pushback, ignored the evidence of genocide even as it played out live. This isn't a story about bias or mistakes. It's a story about how Western media helped build and then protect the Israeli narrative that allowed a genocide to continue.  So, how many Palestinian lives have been lost because the world's news outlets chose to repeat Israel's narrative instead of questioning it?    From the earliest days following October 7th, Israel's talking points were treated as fact. The now disproven claims of 40 beheaded babies and the story that Hamas used Palestinian civilians as human shields revived with every bombing of a hospital or school despite the mountain of evidence that it...
Post a Comment
Read more