Skip to main content

Από την τρίχρωμη της Επανάστασης στην τρόικα

του Απόστολου Λυκεσά

Πριν 225 χρόνια ξημέρωνε μια μέρα που έδειχνε ότι θα είναι ίδια με τις προηγούμενες μόνο που έμελλε να εξελιχθεί σε σύμβολο και όχι μόνο για την χώρα στην οποία πραγματοποιήθηκε. Στο Παρίσι είχε ξημερώσει με την ένταση του αιτήματος για Σύνταγμα αλλά και με τον φόβο των τυφεκιοφόρων του βασιλιά. Τριάντα δύο χιλιάδες τουφέκια άρπαξαν οι πολιτοφύλακες από τον Οίκο των Απομάχων αλλά σίγουρα δεν προλάβαιναν να μάθουν καν να τα χρησιμοποιούν.

Κι όμως στο τέλος της μέρας ο Λαφαγιέτ φορούσε για πρώτη φορά την τρίχρωμη κονκάρδα της Επανάστασης στην κορυφή του γρανιτένιου πύργου της Βαστίλης. Ανάμεσα στο κόκκινο και το μπλε, χρώματα της πόλης του Παρισιού έβαζε το λευκό του βασιλιά για να συνδέσει το παλιό με το νέο αλλά τίποτα πια δεν θα ήταν ίδιο όχι μόνο για την Γαλλία αλλά για ολόκληρο τον κόσμο. Στις 4 Αυγούστου κιόλας θα είχαμε την διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη ενώ το βασιλικό σύνταγμα της Φλάνδρας και οι Ελβετοί φρουροί του μονάρχη θα ακολουθούσαν ως ελεεινό ντεκόρ την απίθανη πορεία της εθνοφρουράς που πορευόταν στα Ηλύσια Πεδία με καρβέλια καρφωμένα στις ξιφολόγχες.

Δεν ήταν όλα απλά αλλά τα σύνθετα έβρισκαν απλές λύσεις αν και τα μεγάλα βήματα δεν έγιναν αμέσως. Η Επανάσταση είχε μεν σύμβολό της γυμνόστηθες γυναίκες και κόκκινα σκουφιά αλλά η Ολυμπία ντε Γκουζ ανέβηκε στην γκιλοτίνα φωνάζοντας ότι «αν μια γυναίκα μπορεί να ανέβει στο ικρίωμα είχε το δικαίωμα να φοράει και την δικαστική τήβεννο». Οι συντρόφισές της κλείνονταν στο φρενοκομείο κατηγορούμενες όπως η Μανόν Ρολάν για «αφύσικη επιρρέπεια στην πολιτική δραστηριότητα» και το Επαναστατικό Συμβούλιο καταργούσε τις γυναικείες οργανώσεις.

Το προλεταριάτο συμπαρατάχθηκε στα οδοφράγματα με τους βιοτέχνες αλλά δεν είχε αυτό που είχαν αποκτήσει οι αστοί: ταξική συνείδηση. Οι φιλόσοφοι υμνούσαν την αστική τάξη η οποία με την σειρά της θεωρούσε τον Ρουσώ ουτοπικό. Οι προλετάριοι χωρίς ηγεσία παρακολουθούσαν συμμετέχοντας με τα κορμιά τους και δίνοντας το αίμα τους ενώ δυό χρόνια μόλις μετά την πτώση της Βαστίλης απαγορευόταν δια νόμου οι εργατικές συντροφιές και η απεργία για υπεράσπιση του μισθού.

Μα η Επαναστάση είχε δρόμο. Το 1793 ο Σαιν Ζυστ διακήρυτε «ένας λαός που δεν ευτυχεί δεν έχει πατρίδα». Ήταν τότε, τέσσερα χρονιά αργότερα, που ο Λουδοβίκος αποκεφαλιζόταν ως απλός Καπέτος και η ανατριχίλα διαπερνούσε σαν το ατσάλι της γκιλοτίνας τα κορμιά όλων των βασιλέων και των ευγενών της Ευρώπης. «Ορίστε, ορμήσαμε στο άγνωστο» αποφαινόταν ο Λεμπά, βουλευτής του Πα ντε Καλαί. Η Λουδοβίκα, η Χήρα, η Ξυριστική Μηχανή όπως την αποκαλούσαν, κατά περίσταση, δούλευε αλλά όχι χάρις στο γιατρό Ζοζέφ Γκιγιοτέν ο οποίος μάταια διαρτυρόταν πως δεν είναι δική εφεύρεση και, ακόμη πιο μάταια, θα πω κι εγώ ότι πέθανε στο κρεβάτι του από φυσικό θάνατο και όχι από την μηχανή του θανάτου που φέρει το όνομά του. Δούλεψε μέχρι το 1977 και το τελευταίο θύμα της ήταν ένας άραβας μετανάστης.

Κι ήταν, τότε, στον πέμπτο χρόνο της Επανάστασης, καταμεσίς αυτού που αποκλήθηκε Τρομοκρατία που η Επανάσταση φαντάστηκε τόσο δυνατά ένα άλλο κόσμο που έμελλε όσα κερδήθηκαν στα καρτιέ του Παρισιού να στοιχειώσουν τα όνειρα των εξουσιαστών απανταχού της γης αλλά και να δώσουν υπόσταση σε δικαιώματα τα οποία μέχρι σήμερα ψαλιδίζονται. Ήταν το 1794 όταν άνοιγε το αποκαλούμενο «Μεγάλο Βιβλίο Εθνικής Αγαθοεργίας». Πιο απλά καθιερωνόταν η κοινωνική πρόνοια, η δωρεάν ιατρική περίθαλψη, οι συντάξεις γήρατος, το ρεπό για τους εργαζόμενους, η δωρεάν πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Ο Σαιν Ζυστ και πάλι συμπύκνωνε «ούτε πλούσιοι, ούτε φτωχοί. Χλιδή ίσον αίσχος». Απέναντι στους παπάδες ο Ροβεσπιέρος εγκαθίδρυε την δική του μεταφυσική τονίζοντας ότι «το Υπέρτατο Ον είναι σάλπισμα δικαιοσύνης, συνεπώς ιδέα κοινωνική και δημοκρατική» ενώ ο Θεικός Νταβίντ τον σκηνοθετούσε ως νέο Ποντίφηκα. Να τό ‘θελε άραγε; Ας το πει όποιος το ξέρει.

Η αντεπανάσταση, ο Θερμιδόρ, θα πατούσε στις υπερβολές για να πάρει με την σειρά της τα κεφάλια των «ασεβών», και δεκαπέντε μέρες μετά την συντριβή της Τρομοκρατίας η εφημερίδα «Βραδυνός Αγγελιοφόρος» όργανο της κοσμικής τάξης θα ανήγγελε τον νέο κόσμο, που έφτασε κι αυτός μέχρι τις μέρες μας: «Πόσο αξιολάτρευτες είναι οι όμορφες γυναίκες με τις ξανθές περούκες τους, πόσο απολαυστικές είναι οι συναυλίες, οι δημόσιες ή της καλής κοινωνίας». Τόσο απλά.

Ο Θερμιδόρ, η αντεπανάσταση, έφτασε μέχρι σήμερα για να πάρει πίσω ότι κατακτήθηκε εκείνα τα χρόνια. Η τρίχρωμη της Ελευθερίας, της Ισότητας και της Αδελφοσύνης, έχει δώσει την θέση της σε Τρόικες που αλωνίζουν το πεδίο της Ευρώπης. Αυτής της ίδιας ηπείρου για την οποία ο Σαιν Ζυστ διακήρρυτε ότι «η ευτυχία είναι μια νέα ιδέα για την Ευρώπη» ιδέα για την οποία, σε πλείστες παραλλαγές οι ευρωπαίοι όλων των εθνών κομπάζουν ακόμη.

Ο δίκαιος και επιμελής μελετητής της περιόδου εκείνης ο Ζώρζ Λεφέβρ στο μνημείωδες έργο του «Η Γαλλική Επανάσταση» (εκδ. Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης) περιγράφει με την εξής καίρια φράση την ήττα της Επανάστασης και το ξεκίνημα του Θερμιδόρ «Χρηματιστές και κερδοσκόποι ξανάρχισαν να πολιορκούν τους πολιτικούς». Εμείς ζούμε την πτώση των τελευταίων αντιστάσεων. Δεν είναι δα να τόχουμε για περηφάνια.

Πηγή:

Comments

Popular posts from this blog

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 

Gaza 2 Years On: Yanis Varoufakis & Katie Halper on the Flotilla, Israel's PR Machine & What’s Next

DiEM25   Two years since October 7, Katie Halper (‪@TheKatieHalperShow‬) and Yanis Varoufakis join host Mehran Khalili to break down Israel’s genocide in Gaza, the latest on the flotilla, Israel’s influencer PR push, and the “peace plan”.  

The Rise of the Thielverse & the Surveillance State

The Chris Hedges YouTube Channel  Whitney Webb traces the Thielverse’s rise and the construction of the bipartisan modern surveillance state that Trump and his benefactors are deploying against dissidents and immigrants today.

World leaders rebel against US & Israel: to save Gaza, they demand international intervention

Geopolitical Economy Report   Leaders from dozens of countries condemned the USA and Israel in their speeches at the UN General Assembly, demanding international intervention to save Gaza. Diplomats staged a mass walkout to protest Netanyahu's speech. Ben Norton shows how Latin American governments are standing in solidarity with Palestine.  

Freedom Flotilla Coalition & Thousand Madleens to Gaza sailing to break the siege

Freedom Flotilla Coalition   The next wave is already being prepared, help us buy the boats and get them ready to sail!  

A response to misinformation on Nicaragua: it was a coup, not a ‘massacre’

There is so much misinformation in mainstream corporate media about recent events in Nicaragua that it is a pity that Mary Ellsberg’s article for Pulse has added to it with a seemingly leftish critique. Ellsberg claims that recent articles, including from this website, often “ paint a picture of the crisis in Nicaragua that is dangerously misleading. ” Unfortunately, her own article does just that. It looks at the situation entirely from the perspective of those opposing Daniel Ortega’s government while whitewashing their malevolent behavior and downplaying the levels of US support they have relied on. Her piece is an incomplete depiction of what is happening on the ground, ignoring many salient facts that have come to light and which have been outdated by recent events. The following is a brief response to Ellsberg’s main points from someone who lives in Nicaragua and has observed the situation directly and intimately: https://grayzoneproject.com/2018/08/15/a-res...

Προβλέψεις ...

GR elections Update (15/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το δεύτερο debate): ΣΥΡΙΖΑ 28-30% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,5-3% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (11/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το πρώτο debate): ΣΥΡΙΖΑ 25-28% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (04/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (29/8): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 4-4,5% ΠΟΤΑΜΙ 4-4,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update : Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 26-27% ...

The REAL reason why Trump is attacking Latin America

Geopolitical Economy Report   The Donald Trump administration seeks to forcibly impose the US empire's hegemony in Latin America, waging war on Venezuela, imposing sanctions on Colombia's President Gustavo Petro, hitting Brazil with tariffs, and meddling in Argentina's election. Ben Norton explains how Trump and Marco Rubio are trying to cut off all western hemisphere ties with China and Russia, bringing back the colonial Monroe Doctrine, now known as the Donroe Doctrine.   

Greta Thunberg Blasts Israel, 'Complicit' World Leaders After Release From Israeli Jail

DRM News   Greta Thunberg delivered a fiery speech in Athens after her release from Israeli detention, calling Israel’s Gaza actions a “live-streamed genocide” and urging governments to “end complicity and arms transfers.” Speaking to thousands, she condemned global silence and vowed to keep fighting for Palestine through the Global Sumud Flotilla. Greta Thunberg and 27 Greek nationals arrive in Athens following their deportation from Israel after the Global Sumud Flotilla's interception en route to Gaza. Hear accounts of detention, aid blockade challenges, and calls for justice.   

How Western media helped build and then protect the Israeli narrative that allowed a genocide to continue

globinfo freexchange    For two years, Palestinians in Gaza have been killed in 4K on all of our screens. And for those same two years, many of the Western media institutions meant to hold power to account chose silence, distortion and doubt. Newsrooms repeated Israel's allegations with no pushback, ignored the evidence of genocide even as it played out live. This isn't a story about bias or mistakes. It's a story about how Western media helped build and then protect the Israeli narrative that allowed a genocide to continue.  So, how many Palestinian lives have been lost because the world's news outlets chose to repeat Israel's narrative instead of questioning it?    From the earliest days following October 7th, Israel's talking points were treated as fact. The now disproven claims of 40 beheaded babies and the story that Hamas used Palestinian civilians as human shields revived with every bombing of a hospital or school despite the mountain of evidence that it...