Απαγορευμένη λέξη αποτελεί και πάλι για τα διεθνή μέσα ενημέρωσης που καλύπτουν τις εξελίξεις στη Βολιβία o όρος «πραξικόπημα». Όπως φαίνεται, δεν τους αρκεί το γεγονός ότι ο πρόεδρος της χώρας, Έβο Μοράλες, εξωθήθηκε σε παραίτηση, ύστερα από παρέμβαση του αρχηγού γενικού επιτελείου στρατού.
του Άρη Χατζηστεφάνου
Δεν συγκινούνται ούτε από το γεγονός ότι κυβερνητικά στελέχη και μέλη τη εκλογικής επιτροπής συλλαμβάνονται από τους πραξικοπηματίες, ενώ τα σπίτια αρκετών πολιτικών (συμπεριλαμβανομένου του προέδρου) πυρπολούνται ή καταστρέφονται από ομάδες ακροδεξιών που στηρίζουν τη χούντα.
Δεν συγκινούνται ούτε από το γεγονός ότι κυβερνητικά στελέχη και μέλη τη εκλογικής επιτροπής συλλαμβάνονται από τους πραξικοπηματίες, ενώ τα σπίτια αρκετών πολιτικών (συμπεριλαμβανομένου του προέδρου) πυρπολούνται ή καταστρέφονται από ομάδες ακροδεξιών που στηρίζουν τη χούντα.
Τα διεθνή media έχουν φτάσει στο σημείο να αποκρύπτουν αποσπάσματα από το τελευταίο διάγγελμα του Μοράλες, στο οποίο καταγγέλλει το πραξικόπημα, προκειμένου να προβάλλουν μια εικόνα κανονικότητας και συνταγματικής νομιμότητας. Οι εξελίξεις, όμως, έχουν όλα τα χαρακτηριστικά ενός πραξικοπήματος, το οποίο εξυφαίνονταν για χρόνια, με ενεργή παρέμβαση των ΗΠΑ.
Στο επίκεντρο των προσπαθειών ανατροπής βρέθηκε, και αυτή τη φορά, ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), ο οποίος αμφισβήτησε τη νομιμότητα των τελευταίων προεδρικών εκλογών, που θα προσέφεραν στον Μοράλες την τέταρτη προεδρική θητεία. Ο ΟΑΚ παρουσιάζεται, από ορισμένους, σαν ένα ανεξάρτητο και αντικειμενικό διεθνές όργανο, ενώ στην πραγματικότητα έχει μετατραπεί σε μηχανισμό ανατροπής κυβερνήσεων που θεωρούνται εχθρικές για τις ΗΠΑ - με αποκορύφωμα τη δράση του στη Βενεζουέλα. Η Ουάσιγκτον χρηματοδοτεί τον Οργανισμό με περισσότερα από 50 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, γεγονός που, πλέον, αντιστοιχεί σχεδόν στο 60% του προϋπολογισμού του.
Στο επίκεντρο των προσπαθειών ανατροπής βρέθηκε, και αυτή τη φορά, ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), ο οποίος αμφισβήτησε τη νομιμότητα των τελευταίων προεδρικών εκλογών, που θα προσέφεραν στον Μοράλες την τέταρτη προεδρική θητεία. Ο ΟΑΚ παρουσιάζεται, από ορισμένους, σαν ένα ανεξάρτητο και αντικειμενικό διεθνές όργανο, ενώ στην πραγματικότητα έχει μετατραπεί σε μηχανισμό ανατροπής κυβερνήσεων που θεωρούνται εχθρικές για τις ΗΠΑ - με αποκορύφωμα τη δράση του στη Βενεζουέλα. Η Ουάσιγκτον χρηματοδοτεί τον Οργανισμό με περισσότερα από 50 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, γεγονός που, πλέον, αντιστοιχεί σχεδόν στο 60% του προϋπολογισμού του.
Ο ΟΑΚ, πριν ακόμη ολοκληρωθεί η επίσημη καταμέτρηση, ισχυρίστηκε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό, καθώς, από κάποια στιγμή της νύχτας, τα ποσοστά του Μοράλες άρχισαν να αυξάνονται σημαντικά. Όπως αποκαλύπτει, όμως, έρευνα του αμερικανικού Κέντρου Οικονομικών και πολιτικών Ερευνών CERP, το οποίο μελέτησε τη ροή αποτελεσμάτων το βράδυ της καταμέτρησης, το φαινόμενο αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό και σχετίζεται με την εκλογική γεωγραφία της χώρας. Συγκεκριμένα, όπως εξηγούσε ο διευθυντής του κέντρου, Μαξ Βάισμπροτ, ο Μοράλες είχε πολύ μεγαλύτερη στήριξη στην ύπαιθρο και στις φτωχότερες περιοχές της χώρας, τα αποτελέσματα των οποίων έφταναν με καθυστέρηση στην κεντρική εκλογική επιτροπή. Ακόμη και αυτή η διακύμανση, όμως, δεν είναι τόσο σημαντική, ώστε να δικαιολογεί καταγγελίες περί νοθείας. Για την ιστορία, εξίσου μεγάλες ή και μεγαλύτερες ανατροπές έχουν παρατηρηθεί και στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, χωρίς κανένας να ζητά την παραίτηση του εκλεγμένου προέδρου.
Εξίσου έωλο είναι και το επιχείρημα που προβάλλει τώρα η Ουάσιγκτον και τα διεθνή ΜΜΕ, ότι ο Μοράλες δεν είχε το δικαίωμα να διεκδικήσει τέταρτη προεδρική θητεία, αφού αυτό το ενδεχόμενο αποκλείστηκε με δημοψήφισμα το 2016. Το ανώτατο δικαστήριο της χώρας, όμως, είχε άρει αυτόν τον περιορισμό από το 2017. Και εν πάση περιπτώσει, εάν η δεξιά αντιπολίτευση ήθελε να καταγγείλει την απόφαση του δικαστηρίου, είναι λίγο περίεργο ότι, πρώτα νομιμοποίησε τη διαδικασία συμμετέχοντας στις εκλογές, και ύστερα κατέληξε να την αμφισβητεί, μόνον όταν έχασε τη μάχη της κάλπης.
Εξίσου έωλο είναι και το επιχείρημα που προβάλλει τώρα η Ουάσιγκτον και τα διεθνή ΜΜΕ, ότι ο Μοράλες δεν είχε το δικαίωμα να διεκδικήσει τέταρτη προεδρική θητεία, αφού αυτό το ενδεχόμενο αποκλείστηκε με δημοψήφισμα το 2016. Το ανώτατο δικαστήριο της χώρας, όμως, είχε άρει αυτόν τον περιορισμό από το 2017. Και εν πάση περιπτώσει, εάν η δεξιά αντιπολίτευση ήθελε να καταγγείλει την απόφαση του δικαστηρίου, είναι λίγο περίεργο ότι, πρώτα νομιμοποίησε τη διαδικασία συμμετέχοντας στις εκλογές, και ύστερα κατέληξε να την αμφισβητεί, μόνον όταν έχασε τη μάχη της κάλπης.
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το δίκτυο Telesur, λίγες ημέρες πριν από το δημοψήφισμα, τοπικά μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν ηχογραφημένες συνομιλίες ηγετικών στελεχών της αντιπολίτευσης, που ζητούσαν την πραγματοποίηση ενός πραξικοπήματος εναντίον του Μοράλες και σημείωναν ότι σε αυτή την απόπειρα θα έχουν την στήριξη των ΗΠΑ.
Συγκεκριμένα, αναφέρονταν στους Αμερικανούς γερουσιαστές, Μάρκο Ρούμπιο (ο οποίος θεωρείται ένας από τους ενορχηστρωτές του αποτυχημένου πραξικοπήματος στη Βενεζουέλα), του Μπομπ Μενέντεζ και του Τεντ Κρουζ. Δεν αποτελεί, λοιπόν, έκπληξη, ότι ο Μάρκο Ρούμπιο «πρόλαβε» να μιλήσει για το ενδεχόμενο νοθείας στις εκλογές, πριν υπάρξει οποιαδήποτε σχετική καταγγελία, ακόμη και από τον ΟΑΚ. Η δήλωσή του ήταν αυτή, που έθεσε ουσιαστικά σε κίνηση τον μηχανισμό του πραξικοπήματος.
Συγκεκριμένα, αναφέρονταν στους Αμερικανούς γερουσιαστές, Μάρκο Ρούμπιο (ο οποίος θεωρείται ένας από τους ενορχηστρωτές του αποτυχημένου πραξικοπήματος στη Βενεζουέλα), του Μπομπ Μενέντεζ και του Τεντ Κρουζ. Δεν αποτελεί, λοιπόν, έκπληξη, ότι ο Μάρκο Ρούμπιο «πρόλαβε» να μιλήσει για το ενδεχόμενο νοθείας στις εκλογές, πριν υπάρξει οποιαδήποτε σχετική καταγγελία, ακόμη και από τον ΟΑΚ. Η δήλωσή του ήταν αυτή, που έθεσε ουσιαστικά σε κίνηση τον μηχανισμό του πραξικοπήματος.
Οι προσπάθειες, όμως, ανατροπής του Μοράλες από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, έχουν πολύ μεγαλύτερη ιστορία, παρά το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον κρατούσε δημοσίως πολύ πιο χαμηλούς τόνους, σε σχέση με τη Βενεζουέλα. Ο πρόεδρος της χώρας, ήδη από το 2009, είχε απομακρύνει τον Αμερικανό πρέσβη, τον οποίο κατηγορούσε ότι οργάνωνε ακροδεξιά τάγματα εφόδου, που χτυπούσαν υποστηρικτές της κυβέρνησης.
Νωρίτερα, είχε γίνει γνωστό, ότι η αμερικανική υπηρεσία αρωγής USAID χρηματοδοτούσε, από το 2002, δυνάμεις της αντιπολίτευσης, που επιχειρούσαν να ανατρέψουν τον Μοράλες, ενώ έδινε χρήματα σε κυβερνήτες επαρχιών, οι οποίοι στήριζαν αποσχιστικές τάσεις.
Νωρίτερα, είχε γίνει γνωστό, ότι η αμερικανική υπηρεσία αρωγής USAID χρηματοδοτούσε, από το 2002, δυνάμεις της αντιπολίτευσης, που επιχειρούσαν να ανατρέψουν τον Μοράλες, ενώ έδινε χρήματα σε κυβερνήτες επαρχιών, οι οποίοι στήριζαν αποσχιστικές τάσεις.
Ο Μοράλες συνέχιζε να εξοργίζει τις ΗΠΑ, απαγορεύοντας τη δημιουργία αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων και εθνικοποιώντας τον τομέα της ενέργειας, όπου δραστηριοποιούνταν αμερικανικές εταιρείες. Κυρίως, όμως, αποδείκνυε με την πολιτική του, ότι μια χώρα της Λατινικής Αμερικής μπορεί να γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη, αμφισβητώντας τις εντολές του ΔΝΤ.
Το πραξικόπημα στη Βολιβία έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο στη Λατινική Αμερική, καθώς αμφισβητείται έντονα η οικονομική πολιτική του ΔΝΤ, στην οποία εδράζεται και η πολιτική ηγεμονία των ΗΠΑ στην περιοχή. Οι εξεγέρσεις σε Ισημερινό και Χιλή, οι μεγάλες διαδηλώσεις στη Βραζιλία, η απομάκρυνση του νεοφιλελεύθερου προέδρου της Αργεντινής, Μαουρίσιο Μάκρι, και η αμφίρροπη πολιτική μάχη στην Ουρουγουάη (όπου κάποιοι θεωρούσαν δεδομένη την ανατροπή της κεντροριστερής κυβέρνησης συνασπισμού), αποτελούν πολιτικά πλήγματα για την αμερικανική εξωτερική πολιτική.
Το πραξικόπημα στη Βολιβία έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο στη Λατινική Αμερική, καθώς αμφισβητείται έντονα η οικονομική πολιτική του ΔΝΤ, στην οποία εδράζεται και η πολιτική ηγεμονία των ΗΠΑ στην περιοχή. Οι εξεγέρσεις σε Ισημερινό και Χιλή, οι μεγάλες διαδηλώσεις στη Βραζιλία, η απομάκρυνση του νεοφιλελεύθερου προέδρου της Αργεντινής, Μαουρίσιο Μάκρι, και η αμφίρροπη πολιτική μάχη στην Ουρουγουάη (όπου κάποιοι θεωρούσαν δεδομένη την ανατροπή της κεντροριστερής κυβέρνησης συνασπισμού), αποτελούν πολιτικά πλήγματα για την αμερικανική εξωτερική πολιτική.
Ένα πραξικόπημα, λοιπόν, έρχεται την κατάλληλη στιγμή να λειτουργήσει σαν ανάχωμα στην μετακίνηση του πολιτικού εκκρεμούς από την άκρα δεξιά προς το κέντρο ή και την αριστερά. Το ερώτημα είναι: «Θα πετύχει»;
Ένας πρόεδρος, όπως ο Μοράλες, που προσέφερε στη χώρα του εξαιρετικούς ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ (4,9%), την χαμηλότερη ανεργία στην περιοχή (4,2%) και μείωσε την φτώχεια κατά 42% (και την απόλυτη φτώχεια κατά 60%), έχει ακόμη μεγάλες δεξαμενές λαϊκής υποστήριξης. Οι πραξικοπηματίες θα χρειαστεί να επιβάλλουν τρομακτική ποσότητα βίας, για να τον κρατήσουν μακριά από την εξουσία. Δυστυχώς, τα πρώτα σημάδια δείχνουν, ότι κάποιοι δεν θα διστάσουν να αιματοκυλίσουν και αυτή τη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Ένας πρόεδρος, όπως ο Μοράλες, που προσέφερε στη χώρα του εξαιρετικούς ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ (4,9%), την χαμηλότερη ανεργία στην περιοχή (4,2%) και μείωσε την φτώχεια κατά 42% (και την απόλυτη φτώχεια κατά 60%), έχει ακόμη μεγάλες δεξαμενές λαϊκής υποστήριξης. Οι πραξικοπηματίες θα χρειαστεί να επιβάλλουν τρομακτική ποσότητα βίας, για να τον κρατήσουν μακριά από την εξουσία. Δυστυχώς, τα πρώτα σημάδια δείχνουν, ότι κάποιοι δεν θα διστάσουν να αιματοκυλίσουν και αυτή τη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Πηγή, σύνδεσμοι:
Comments
Post a Comment