Skip to main content

Hunger Games: Από τα σταφύλια της οργής στο παιχνίδι της πείνας

του Άρη Χατζηστεφάνου

Φοιτητικά κινήματα από την Ταϊλάνδη μέχρι το Λονδίνο αντιγράφουν τους ήρωες ταινιών του Χόλιγουντ, όπως το Hunger Games και το V for Vendetta. Θα ξεκινήσει η επόμενη επανάσταση σε κάποιο στούντιο της αμερικανικής βιομηχανίας του θεάματος;

«Για να δω τώρα ποιος άλλος θα διαμαρτυρηθεί», έλεγε γελώντας ο δικτάτορας-πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης Πραγιούθ Τσανότσα ύστερα από το πογκρόμ που πραγματοποίησαν την περασμένη εβδομάδα οι αρχές ασφαλείας εναντίον φοιτητών. Το μόνο αδίκημα που είχαν διαπράξει τα «θρασίμια» της ταϊλανδέζικης χούντας ήταν ότι ύψωναν τα τρία δάχτυλα του δεξιού χεριού αντιγράφοντας τους ήρωες της ταινίας The Hunger Games.

Καθώς το «κίνημα των τριών δαχτύλων» άρχισε να εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα, το καθεστώς ακύρωσε την προβολή της ταινίας, ενώ οι αρχές οδηγούσαν αρκετούς φοιτητές σε κρατητήρια της ασφάλειας για να υπογράψουν δηλώσεις πολιτικών φρονημάτων.

Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης αντιμετώπισαν την είδηση με ισχυρές δόσεις οριενταλισμού και πινελιές από τα εγχειρίδια προπαγάνδας του Ψυχρού Πολέμου. Η νεολαία, είπαν, επαναστατεί απέναντι σε ένα αυταρχικό καθεστώς της Ασίας, εμπνεόμενη από τις αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας όπως εκφράζεται από το Χόλιγουντ. Τέλος της ανάλυσης, τέλος και της Ιστορίας, όπως θα έλεγε και ο Φουκουγιάμα.

Και ίσως τα πράγματα να ήταν έτσι εάν στις 5 Νοεμβρίου φοιτητές και νεολαίοι δεν είχαν διαδηλώσει στους δρόμους του Λονδίνου, με τις μάσκες τού Γκάι Φοκς από την ταινία V for Vendetta. Αν και ο Φοκς ήταν αληθινό πρόσωπο και ως γνωστόν επιχείρησε να ανατινάξει το βρετανικό Κοινοβούλιο το 1605, στις πρόσφατες κινητοποιήσεις κυριαρχούσαν οι συμβολισμοί της ταινίας και όχι τα ιστορικά γεγονότα.

Φτάσαμε, λοιπόν, σε μια εποχή που οι ταινίες του Χόλιγουντ εμπνέουν αληθινές εξεγέρσεις; Είναι γεγονός ότι οι δύο συγκεκριμένες παραγωγές ξάφνιασαν ευχάριστα ακόμη και τους σφοδρότερους επικριτές της αμερικανικής βιομηχανίας του θεάματος. Η επαναστατική βία νομιμοποιείται και το δικαίωμα στην ένοπλη ανατροπή καθεστώτων (ακόμη και με την προσφυγή σε τρομοκρατικές ενέργειες) προβάλλεται στη μεγάλη οθόνη με φόντο, όχι πλέον κάποια χώρα του πρώην ανατολικού μπλοκ, αλλά το Λονδίνο (V for Vendetta) και κάποια περιοχή της βόρειας Αμερικής (Hunger Games).

Και όλα αυτά συμβαίνουν ενώ οι δυτικές κυβερνήσεις διολισθαίνουν σε αυταρχικές μεθόδους καταστολής των λαϊκών κινητοποιήσεων, που φτάνουν έως και στην άτυπη επιβολή στρατιωτικού νόμου (όπως συνέβη πρόσφατα στη Βοστόνη και στο Φέργκιουσον των ΗΠΑ).

Μήπως λοιπόν το Χόλιγουντ, αφουγκραζόμενο την αγανάκτηση ευρύτατων τμημάτων της κοινωνίας, βρέθηκε εκτός της κυρίαρχης πολιτικής «γραμμής», είτε γιατί έτσι θα κόψει περισσότερα εισιτήρια, είτε για να καταφέρει να εκτονώσει τα δυνάμει επαναστατικά χαρακτηριστικά της εποχής μας; Ας μη βιαστούμε να φτάσουμε σε ένα τόσο απλουστευτικό συμπέρασμα.

Η συζήτηση για το πολιτικό περιεχόμενο ταινιών, όπως το Hunger Games και το V for Vendetta, καταλήγει πάντα σε ένα σαφές ερώτημα, το οποίο ελάχιστοι δηλώνουν ότι μπορούν να απαντήσουν με ασφάλεια: Τελικά οι συγκεκριμένες ταινίες στρέφονται εναντίον του κυρίαρχου οικονομικού συστήματος ή καταγγέλλουν απλώς κάθε απολυταρχικό καθεστώς, αδιαφορώντας για τις παραγωγικές διαδικασίες που το έφεραν στην εξουσία; Πιο απλά, πρόκειται για ένα συγκαλυμμένο αντικαπιταλιστικό μήνυμα που αφορά και τις ΗΠΑ ή για μια φιλελεύθερη κραυγή, όπως αυτές με τις οποίες μας συνήθιζε ο αμερικανικός κινηματογράφος στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου;

Το Hunger Games, περιγράφοντας μια δυστοπική κοινωνία με τεράστιες οικονομικές ανισότητες, φαίνεται εκ πρώτης όψεως να ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Ποιος κινεί όμως τα νήματα του αυταρχικού μηχανισμού; «Στην ταινία βλέπουμε ανθρώπους να δουλεύουν σε ορυχεία, αλλά δεν μαθαίνουμε σε ποιον ανήκουν αυτά», σημείωναν πριν από ένα χρόνο οι αναλυτές Κριστίν Σχόφελτ και Ντέιβιντ Γουόλς, και συνέχιζαν: «Πού είναι οι τραπεζίτες και οι κάτοχοι των μέσων παραγωγής σε αυτή την ταινία;».

Για την ακρίβεια, ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει η ταινία το κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο, θυμίζει τον τρόπο με τον οποίο παρουσίασε το CNN τις αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις στην Ταϊλάνδη: οι δημοσιογράφοι εκθείαζαν την ηρωική στάση των φοιτητών, αλλά παρέλειψαν να σημειώσουν ότι ο δικτάτορας Πραγιούθ Τσανότσα κυβερνά με την ανοχή των ΗΠΑ και τις ευλογίες ενός σημαντικού τμήματος της οικονομικής ελίτ της χώρας. Ο ίδιος, μάλιστα, εφαρμόζει πολιτικές λιτότητας και ιδιωτικοποιήσεων οι οποίες εκπονούνται από ένα «συμβούλιο σοφών», που αποτελείται από χρηματιστές και στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων.

Από την άλλη, μήπως τελικά ζητάμε πολλά από χολιγουντιανές παραγωγές, που αν μη τι άλλο έχουν το θάρρος να προτάξουν την επανάσταση σαν το μοναδικό μέσο ανατροπής του status quo; Ισως ναι. Πιθανότατα όμως όχι. Τις δεκαετίες του 1940 και του 1960, το Χόλιγουντ είχε παρουσιάσει πολύ πιο ριζοσπαστικές ταινίες, όπως τα Σταφύλια της Οργής, του Τζον Φορντ, ή ακόμη και ο Σπάρτακος, του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Και στο κάτω κάτω, το δικαίωμα των κυριαρχούμενων να ανατρέπουν με τη βία τους κυρίαρχους τεκμηριώθηκε το 1689 από τον Τζον Λοκ – αν όχι το 1215 με την κυκλοφορία της Magna Carta. Αν εμείς αναζητούμε ακόμη ψήγματα αυτού του δικαιώματος κρυμμένα σε ταινίες του Χόλιγουντ, μάλλον έχουμε χάσει τρεις αιώνες ιστορικής εξέλιξης.

Πηγή:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Trump's tariffs: A unique opportunity for BRICS and the Global South to fully escape from dollar tyranny

globinfo freexchange   Does Trump know what he is doing? Well, yes and no. While many interpretate his latest move, mostly as an attempt to halt China, his main goal is to give the final blow to the neoliberal order on behalf of his oligarchs .  From this perspective, Trump's unprecedented decision to decide mass tariffs against almost everyone, was an act of strategic hit against the global free market neoliberalism, with the financial capital  at its top. And that's because this dominant-for-almost-half-century system, identifies restrictions and protectionism as major threats against its own existence. In other words, Trump acted as a commander of the capitalist faction that wants to beat its neoliberal rivals and put itself in charge, through a new transformation of capitalism into a 21st century corporate feudalism.   Concerning China, Trump's move may have some negative impact on its economy for a while, since China has chosen to partially play by the rule...
Post a Comment
Read more

Deranged euroclowns want to revive a nazi-origin project!

globinfo freexchange   Behind the ridiculously cartoonish latest spot of the EU that gives "instructions" to the European citizens on how to deal with a major crisis during the first hours, lies a secret desire.    The deranged euroclowns of the crypto-fascist extreme center , are trying to build up a condition of consent inside the minds of Europeans, which is related to their biggest wet dream: an autonomous imperialist European army. The idea was not born suddenly because of Trump's hostile attitude against his own allies. From the early 50s, pan-European networks of neo-Nazis were created. In May 1951, the European Social Movement (MSE) was founded in Malmö, Sweden. Essentially, it was about projecting the ideology of the German SRP on a pan-European level. The MSE, which would remain active until the 1980s, proclaimed the need for Europe to emancipate itself from the divisive tutelage of the USA and the USSR, called for the defense of the “European race” against th...
Post a Comment
Read more

Neoliberalism Needs To Go

Second Thought  
Post a Comment
Read more

Netanyahu BRAGS About Genocide - And Our Media COVERS IT UP

Owen Jones  
Post a Comment
Read more

Google Imports Ex Israeli Spies, The Genocide Resumes, Cruel Britannia

by Nate Bear   Part 3 - Cruel Britannia   The UK is moving ahead with large welfare cuts for disabled people, including those with cancer. On TV the other day, the UK’s health secretary Wes Streeting said that people with cancer should be in work, not at home resting. Alongside this, the government has said that to cut youth employment it will push young people to join the army. This, of course, is in the context of a massive expenditure on military weapons in the face of the Russian bogeyman.   What’s happening in the UK under a nominally centre-left Labour government is a good reminder that there is never a lesser evil if your leaders are neoliberals. Balancing the books on the backs of the poorest and most vulnerable in society is the north star of all neoliberals, whether they call themselves centrists, left wing or right wing. Cruelty is the policy and the point.    Yet the last few years have also been a good reminder that everything is a choice. Cov...
Post a Comment
Read more

Trump Speeds Up FALL OF THE WEST With Tariff War

Owen Jones     Related:   Trump's tariffs: A unique opportunity for BRICS and the Global South to fully escape from dollar tyranny
Post a Comment
Read more

UN rapporteur Francesca Albanese: World is watching a live genocide in Gaza and doing nothing

The New Arab   As Israel’s war on Gaza enters its 19th month, UN Special Rapporteur Francesca Albanese is sounding the alarm louder than ever: the world is watching a live genocide — and doing nothing to stop it. In an exclusive interview with The New Arab , Albanese describes the devastation in Gaza as unparalleled since WWII. Entire neighbourhoods lie in ruins, tens of thousands are dead, and 91% of Gaza’s population is at risk of malnutrition. Over 60,000 children show signs of cognitive impairment due to starvation.  “This is not just war. This is genocide in real time,” she says. “What we are seeing now is the destruction of a people who refuse to leave.” Despite UN mandates and international law, Albanese says the global system is paralysed, and governments, corporations, and even universities are complicit. “If Palestine were a crime scene, it would bear all our fingerprints.”
Post a Comment
Read more

US Official EXPOSES Truth About Gaza From The Inside

Owen Jones  
Post a Comment
Read more

Google Imports Ex Israeli Spies, The Genocide Resumes, Cruel Britannia

by Nate Bear   Part 2 - The genocide resumes   The day before the Wiz deal, Israel resumed its genocide of Gaza with an unhinged bloodthirsty rampage, the deadliest twenty-four hours in the last nearly eighteen months of genocide. A high bar had been set, and it was cleared. They attacked at night, itself an act of utter cowardice and sadism, and slaughtered hundreds as they slept in tents. In tents. Close to one hundred babies and young children were killed. The overall death toll exceeds 400 and is rising. As expected, there is not a flicker of condemnation from world leaders, many of whom are arming Israel with the weapons and intelligence it needs for genocide. The British air force spent the ceasefire period gathering intelligence on Palestinians and feeding it to Israel so they could restart the mass murder efficiently.  The genocide is the end of the west. It destroys any claim to moral superiority over Russia, China, Iran or any of the officially designated bad g...
Post a Comment
Read more