Η κόλαση στη Γάζα με τα μάτια ενός πολεμικού ανταποκριτή

“Δεν ξέρω τι τρομάζει περισσότερο σε ένα πόλεμο. Δεν ξέρω αν είναι οι αριθμοί που μεταδίδονται με τη μορφή ανώνυμων θυμάτων. Αν είναι οι εικόνες που βλέπεις στην τηλεόραση. Αν είναι ο ήχος των σειρήνων που προειδοποιούν για τη ρουκέτα που θα πέσει κάπου κοντά ή μακριά σου. Αν είναι το παγωμένο βλέμα των παιδιών που σε κοιτούν ανήμπορο να τα προστατεύσεις. Αν είναι ο ήχος της έκρηξης που ακούγεται πλέον μακριά και, η βαθιά ανάσα που ξεστομίζεις. Ή αν είναι οι αλλεπάλληλες εκρήξεις και το σφύριγμα των ρουκετών που έρχονται. Που πλησιάζουν δίχως προειδοποιητικές σειρήνες. Ένας ήχος ξερός, υπόκωφος που όσοι τον έχουν συναντήσει, δεν τον ξεχνούν ποτέ, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Διαρκεί για 3-6 δευτερόλεπτα. Όσο πιο κοντά στο σημείο που βρίσκεσαι στοχεύει η ρουκέτα τόσο περισσότερο διαρκεί ο ήχος.”

“Από πείρα σας λέω ότι μετράς τα δευτερόλεπτα, ακόμα και τα κλάσματα αυτών και μοιάζουν αιώνας. Έπειτα έρχεται η έκρηξη ακολουθούμενη από φωνές ή την απόλυτη ησυχία. Οι φωνές είναι καλό σημάδι γιατί είναι αποτέλεσμα, άλλοτε υστερίας κι άλλοτε πόνου. Ακόμα κι ο πόνος όμως είναι σημάδι ζωής. Η σιωπή δεν είναι καλά μαντάτα.”

“Το άρθρο αυτό γράφτηκε με διαλείματα. Πρώτα χτύπησαν οι σειρήνες για εισερχόμενες ρουκέτες στην περιοχή της Ιερουσαλήμ. Η γυναίκα μου και τα παιδιά έτρεξαν στο καταφύγιο του σπιτιού. Εγώ πήρα την κάμερα και βγήκα στον κήπο. Τέσσερις συνολικά ρουκέτες δυο εκ των οποίων κατέρριψε το αντιπυραυλικό σύστημα Iron Dome κι άλλες δυο που έπεσαν σε χωράφι στα 4.000 χιλιόμετρα μακριά. 'Δεν το πιστεύω ότι βγήκες ενώ χτυπούσαν οι σειρήνες' με επέπληξε η γυναίκα μου όταν μπήκα ξανά στο σπίτι και συνέχισε λέγοντας, 'ωστόσο αύριο ξέρω ότι πάς στη Γάζα κι εκεί δεν έχει προειδοποιήση για τα εισερχόμενα, οπότε το εκλαμβάνω ως άσκηση θάρρους'.”

“Στο Ισραήλ ο φόβος για πρώτη φορά στα χρονικά ένοπλης αντιπαράθεσης με τη Γάζα, άγγιξε τους πολίτες της Ιερουσαλήμ, της Χάιφα και άλλων πόλεων του βόρειου και κεντρικού Ισραήλ που μέχρι πρότινος, έβλεπαν τον πόλεμο στην τηλεόραση. Το να βιώνεις μια τέτοια κατάσταση σίγουρα δεν είναι κάτι ευχάριστο. Απέχει όμως πολύ από τα όσα βιώνουν οι κάτοικοι της Γάζας. Περισσότερες από 800 αεροπορικές επιδρομές η απάντηση σε 230 ρουκέτες. Κοντά 100 νεκροί από τη μια, 20 νεκρές αγελάδες από την άλλη. Οι τραυματίες γέμισαν τα νοσοκομεία της Γάζας και πλέον εξάγονται στα νοσοκομεία της Αιγύπτου.”

“Το άρθρο διακόπτεται εκ νέου από το τηλεφώνημα ενός ισραηλινού συναδέλφου. Το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ αποφάσισε να εκκενώσει τους οικισμούς που συνορεύουν με τη Γάζα. Το σχέδιο προβλέπει την απομάκρυνση 100.000 κατοίκων και κάτι αντίστοιχο επιχειρήθηκε μόνο όταν το Ισραήλ πραγματοποίησε χερσαία εισβολή. Δεν πρόλαβα να γράψω τις πρώτες λέξεις όταν το τηλέφωνο χτύπησε ξανά. Αυτή τη φορά ο Γιούσεφ, ο εικονολήπτης από τη Γάζα. Με ενημερώνει πως θα έρθει αυτός να με πάρει από τα σύνορα γιατί ο οδηγός που δουλεύαμε μαζί σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή. Το όχημά του έφερε τα διακριτικά TV παρά ταύτα χτυπήθηκε.”

“Τελικά δεν ξέρω τι είναι τι είναι πιο δύσκολο σε ένα πόλεμο. Να τον χαζεύεις ή να τον πολεμάς; Να τον βλέπεις να αποτυπώνεται στο κορμί και τις ψυχές των ανθρώπων ή να του γυρνάς την πλάτη όσο είναι ακόμα νωρίς; Να μετράς τις ώρες που τον βίωσες ή τις στιγμές που πάλεψες για να τον σταματήσεις;”

“Λένε πως ο πόλεμος δεν είναι ποτέ ο ίδιος σε έναν τόπο. Ασχέτως με το πόσες φορές κάλυψες μια περιοχή σε συνθήκες πολέμου, όταν βρεθείς ξανά στον τόπο αυτό, είναι σαν ξεκινάς από την αρχή. Γνωρίζεις το μέρος και τους ανθρώπους υπό συνθήκες διαφορετικές. Έτσι και η Γάζα. Δεν έχει σημασία πόσες φορές την επισκέφθηκες στο παρελθόν. Εξακολουθεί να εκπλήσει και να εντυπωσιάζει κάθε φορά που την περιδιαβαίνεις. Στην ειρήνη και στον πόλεμο.”

“Σε αυτό το τελευταίο ταξίδι η Γάζα δεν θυμίζει σε τίποτα την μικρότερη περιοχή του κόσμου με τα δυο εκατομμύρια κατοίκους. Δεν μοιάζει καθόλου με τη Γάζα του Ραμαζανιού, όπου τα απογεύματα οι μουσουλμάνοι στριμώχνονται στις αγορές για να αγοράσουν τα καλύτερα για το Ιφτάρ, όπως αποκαλείται το δείπνο τους. Η άμμος της ερήμου στέκει καθισμένη στους ασφαλτοστρωμένους δρόμους της και η ματιά μπορεί να ταξιδέψει όσο μακριά επιτρέπει ή όρασή σου δίχως να διακόπτεται από αυτοκίνητα ή τα κάρα που κουβαλούν τα εμπορεύματα για τα μαγαζιά. Για όσους συναδέλφους επισκέπτονται τη Γάζα για πρώτη φορά η εικόνα αυτή εντυπωσιάζει. Που μπορεί να κρύφτηκαν δυο εκατομμύρια άνθρωποι; είναι η σκέψη που κυριαρχεί. Για άλλους που έχουν ξαναβρεθεί στην περιοχή, η εικόνα της πόλης φάντασμα τρομάζει γιατί καταλαβαίνεις ό,τι τα πράγματα είναι σοβαρά.”

“Δεν χρειάζονται λέξεις για να κατανοήσεις τι συμβαίνει. Αρκεί ο τρόπος οδήγησης του ανθρώπου που σε μεταφέρει από ένα σημείο σε κάποιο άλλο. Με το πόδι καρφωμένο στο πάτωμα του αυτοκινήτου σανιδώνοντας το γκάζι ενώ τα μάτια ψάχνουν στον ουρανό ακολουθώντας τους ήχους ελικοπτέρων και ότι ακόμα υπερίπταται της περιοχής. Οι αποστάσεις γίνονται σε χρόνο ρεκόρ. Ένα ρεκόρ που τίθεται υπό αμφσβήτηση σε κάθε νέα διαδρομή. Οι αεροπορικοί βομαρδισμοί αποτελούν ένα απόλυτα συγχρονισμένο κονσέρτο. Είτε ακουλουθούν, είτε προηγούνται των επιθέσεων με ρουκέτες από την πλευρά των παλαιστινιακών οργανώσεων, ωστόσο για ένα διάστημα περίπου πέντε λεπτών, συναγωνίζονται σε ένταση για το ποιός θα ακουστεί περισσότερο. Σε αυτό τον ηχητικό παραλογισμό συνδράμουν, αεροπορία, πυροβολικό και τα κανόνια των πλοίων που στέκουν στα 7 ναυτικά μίλια.”

“Τις νύχτες η Γάζα θα μπορούσε να παρομοιαστεί με έναν επίγειο παράδεισο που βρέχεται από θάλασσα. Δίχως ρεύμα στο σύνολό της με μοναδική παραφωνία τα ξενοδοχεία που μένουν οι ξένοι δημοσιογράφοι, χάνεσαι ανάμεσα στα άστρα που φωτίζουν την περιοχή. Η μαγεία δεν διαρκεί για πολύ κι αυτό γιατί ανάμεσα σε εσένα και τα άστρα παρεμβάλλονται τα περισσότερα πετούμενα που άκουσες ποτέ και συνοστίζονται σε κάποια λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα.”

“Νιώθεις ότι βρίσκεσαι δίπλα στο πλέον πολυσύχναστο αεροδρόμιο του κόσμου, μέχρι που οι λάμψεις από την εκτόξευση ρουκετών σε επαναφέρουν στην πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που είναι δύσκολο να περιγράψεις, είτε ως εικόνα, είτε ως συναίσθημα. Μια πραγματικότητα στην οποία αποφασίζεις να διατηρήσεις το ρόλο του παρατηρητή για να μπορέσεις να λειτουργήσεις, όποιο κι αν είναι το αντικειμενό σου. Σε αυτή λοιπόν την πραγματικότητα ξεκινήσαμε μαζί με μια συνάδελφο από τη Σουηδία μια πρώτη αποτύπωση των επιπτώσεων από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, επισκεπτόμενοι τα νοσοκομεία της Γάζας. Όμως, οι πόρτες ήταν κλειστές για τα μέσα ενημέρωσης και για ευνόητους λόγους η εντολή είχε δοθεί από τη Χαμάς, η οποία φέρεται να μετρά σημαντικές απώλειες σε αυτή την αντιπαράθεση με το Ισραήλ και για την ώρα δεν θα ήθελε η εικόνα να αποθαρρύνει ή να γονατίσει το ηθικό και τους εν ενεργεία μαχητές της.”

“Φεύγοντας με κατεύθυνση προς το αυτοκίνητο μας πλησιάζει ένας γιατρός που θέλει να μας μιλήσει, με την προυπόθεση ότι δεν θα δημοσιοποιήσουμε τα στοιχεία του. Η εικόνα είχαμε σχηματίσει για την ερηπωμένη αγορά και την άδεια πόλη έχει μια ακόμα διάσταση την οποία επισημαίνει ο γιατρός και δικαιολογεί την απόλυτη νέκρα και τα κλειστά μαγαζιά. Έτσι κι αλλιώς η Γάζα έχει μάθει να ζει σε καθεστώς αποκλεισμών και πολέμου. Όταν όμως όπως μας περιγράφει, βρίσκεσαι επί τέσσερις μήνες απλήρωτος, όπως συμβαίνει στην πλειοψηφία των εργαζόμενων στο δημόσιο τομέα, δεν υπάρχει λόγος για να βγείς στα μαγαζιά, ούτε για αυτά να παραμείνουν ανοιχτά.”

“Στα νοσοκομεία επίσης τα φάρμακα σύντομα (εντός της εβδομάδας) θα εξαντληθούν. Η Παλαιστινιακή Αρχή έχει ένα χρέος προς τις ξένες βιομηχανίες φαρμάκων περίπου 253 εκ.ατομμύρια δολάρια. Κανένας δεν δίνει πλέον πίστωση, έστω κι αν βρίσκεται σε καθεστώς πολέμου. Τα καύσιμα με τα οποία λειτουργούν οι γεννήτριες των νοσοκομείων, επαρκούν για ακόμα δέκα ημέρες. Οι αντοχές της Γάζας είναι περιορισμένες.”

Κυριότερα αποσπάσματα από τα άρθρα του Πάνου Χαρίτου Ενισχύει τις δυνάμεις του στα σύνορα με τη Γάζα το Ισραήλ και Οι αντοχές της Γάζας, η ανθρωπιστική κρίση και το αδιέξοδο του Ισραήλ