Skip to main content

Η «γαλλική άνοιξη»

του Νίκου Σμυρναίου

Αν μια χώρα συμβολίζει άριστα το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό αδιέξοδο της Ευρώπης, αυτή είναι η Γαλλία. Όμως σήμερα ένα αυθόρμητο κοινωνικό κίνημα ξεκινάει από τα κάτω συμπαρασύροντας συνδικάτα και κόμματα. Η «γαλλική άνοιξη», που δεν έλαβε χώρα το 2012, είναι γεγονός. Ένα χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές, το ζητούμενο είναι πλέον το κατά πόσο η μαζική αντίσταση στην απορρύθμιση των εργασιακών και το κίνημα των πλατειών θα καταφέρει να αλλάξει τους πολιτικούς συσχετισμούς.

Ο «πόλεμος ενάντια στην τρομοκρατία»

Στη Γαλλία, όπως και σε όλη την ΕΕ, η παραίτηση της σοσιαλδημοκρατίας από την υπεράσπιση του κόσμου της εργασίας και η αδυναμία της Αριστεράς να προτάξει μια αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση, έχει δημιουργήσει ένα πολιτικό κενό αντιπροσώπευσης των μεσαίων και λαϊκών στρωμάτων. Το κενό αυτό καλύπτεται πλέον από τη λαϊκιστική και ξενοφοβική δεξιά της Μαρίν Λεπέν. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις του Παρισιού επιδείνωσαν την ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα και φανέρωσαν βαθιά ρήγματα στο εσωτερικό της γαλλικής κοινωνίας.

Η κυβέρνηση των «σοσιαλιστών» – υπό τις επευφημίες της δεξιάς – με δικαιολογία τον «πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία» πέρασε τα πιο αντιδραστικά μέτρα των τελευταίων δεκαετιών: μονιμοποίηση του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης με αυξημένες εξουσίες για τις δυνάμεις καταστολής, περιορισμό ατομικών και συλλογικών ελευθεριών, γενικευμένη παρακολούθηση του διαδικτύου κλπ. Το ίδιο συνέβη και στο προσφυγικό, όπου η Γαλλία συντάχθηκε ουσιαστικά με τη σκληρή γραμμή των χωρών του Βίζεγκραντ.

Λιτότητα και νεοφιλελεύθερες απορυθμίσεις

Στο οικονομικό μέτωπο, μετά από τέσσερα σχεδόν χρόνια στην εξουσία, ο Ολάντ και η κυβέρνηση του έχουν ενδώσει σε όλες τις επιταγές του μεγάλου κεφαλαίου. Οι νεοφιλελεύθερες απορυθμίσεις ακολουθούν η μία την άλλη: σκληρή λιτότητα και μειώσεις προσωπικού στο δημόσιο τομέα, άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, άνοιγμα επιχειρήσεων τις Κυριακές, μαζικές φοροαπαλλαγές και μείωση εργοδοτικών εισφορών ύψους 40 δις.

Όμως η συνταγή τρόικας λάιτ που εφαρμόζεται δεν έχει καταφέρει να μειώσει ούτε την ανεργία, που παραμένει πάνω από το 10% του ενεργού πληθυσμού, ούτε το χρέος, ούτε βέβαια έχει βελτιώσει στο παραμικρό τις συνθήκες ζωής των εργαζομένων. Οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι αναιμικοί, η αποβιομηχανοποίηση της χώρας συνεχίζεται, οι επενδύσεις στάσιμες και η αγοραστική δύναμη των Γάλλων μειώνεται συνεχώς.

Loi travail, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι

Μέχρι σήμερα τα μέτρα λιτότητας πέρναγαν με ελάχιστο κόστος για την κυβέρνηση: κάποιες σποραδικές απεργίες, συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και διαφοροποιήσεις βουλευτών κάμφθηκαν με προεδρικά διατάγματα και μηντιακή προπαγάνδα. Οι αντίπαλοι του Ολάντ μέσα στο κόμμα, οι δυνάμεις της αριστεράς και τα συνδικάτα δεν κατάφεραν μέχρι τώρα ούτε να κινητοποιήσουν τον κόσμο, ούτε να βρουν μια ελάχιστη βάση συμφωνίας μεταξύ τους.

Το προσχέδιο του νόμου για τα εργασιακά (Loi travail) όμως έμελλε να γίνει η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι με τη συσσωρευμένη οργή των Γάλλων. Αντιγράφοντας λέξη προς λέξη τις προτάσεις των εργοδοτών, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διευκόλυνση των απολύσεων, καταρράκωση του δικτύου προστασίας των εργαζομένων και αύξηση του νόμιμου χρόνου εργασίας. Τα ανακλαστικά των κοινωνικών δυνάμεων λειτούργησαν αμέσως, γιατί όλοι κατάλαβαν τι θα σημάνει ο νόμος αυτός για τον κόσμο της εργασίας.

Το πολιτικό μάρκετινγκ στην υπηρεσία του κινήματος

Όμως η αντίδραση δεν ήρθε από εκεί που θα την περίμενε κανείς. 48 μόλις ώρες μετά την πρώτη διαρροή του νομοσχεδίου στον Τύπο στις 17 Φεβρουαρίου, μια ομάδα πολιτών έστησε έναν ιστότοπο ο οποίος εξηγεί με απλά λόγια τα μέτρα και τις επιπτώσεις τους για τους εργαζομένους. Η συλλογή υπογραφών που ακολούθησε στην πλατφόρμα Change.org γνώρισε τεράστια επιτυχία. Μέσα σε 15 μέρες πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες ζήτησαν την απόσυρση του νομοσχεδίου, κάτι πρωτόγνωρο για τη χώρα.

Ένα μαζικό κύμα αντίδρασης ενάντια στον νόμο εξαπλώθηκε στο διαδίκτυο γύρω από τα hashtag #onvautmieuxqueηa (αξίζουμε κάτι καλύτερο από αυτό) και #loitravail μέσω του οποίου χιλιάδες πολίτες, επί το πλείστον νέοι, μοιράζονται στο Τwitter και το YouTube τραυματικές εργασιακές εμπειρίες: καταπίεση, εκμετάλλευση, ανασφάλεια, χαμηλοί μισθοί και αβεβαιότητα για το μέλλον. Ό,τι δηλαδή χαρακτηρίζει την αγορά εργασίας σε όλη την Ευρώπη.

Οι πρωτεργάτες του διαδικτυακού αυτού κινήματος δεν είναι συνδικαλιστές ή αριστεριστές: οι περισσότεροι είναι απογοητευμένοι ψηφοφόροι του Ολάντ, μέρος των αστικών στρωμάτων με υψηλή μόρφωση και άριστη γνώση των κοινωνικών δικτύων και του ψηφιακού πολιτικού μάρκετινγκ. Η διαφορά είναι ότι για πρώτη φορά αυτό μπαίνει στην υπηρεσία ενός κοινωνικού κινήματος ενάντια στην κυρίαρχη ιδεολογία.

Πρωτοστατούσα νεολαία και «όρθιες νύχτες»

Τα συνδικάτα και τα κόμματα της αριστεράς βρέθηκαν απροετοίμαστα απέναντι σε αυτό το αυθόρμητο κίνημα και δεν μπορούσαν παρά να υποστηρίξουν την ιδέα για γενική απεργία και πορείες διαμαρτυρίας σε όλη τη χώρα στις 9 Μαρτίου. Είναι η πρώτη φορά που μια τέτοια πρωτοβουλία ξεκινά από απλούς πολίτες στο Facebook!

Μετά την τεράστια προσέλευση στην κινητοποίηση της 31ης Μαρτίου το κίνημα πήρε άλλη μορφή. Μερικές εκατοντάδες διαδηλωτές αποφάσισαν να μείνουν στην Πλας ντε λα Ρεπουμπλίκ στο κέντρο του Παρισιού, λίγες εκατοντάδες μέτρα από εκεί που έλαβαν χώρα οι τρομοκρατικές επιθέσεις του Νοεμβρίου. Η συγκέντρωση, η οποία βαφτίστηκε Nuit Debout (Όρθια νύχτα), είχε μεγάλη επιτυχία κι έγινε πόλος έλξης για όλο τον προοδευτικό κόσμο της πόλης.

Αμέσως η ιδέα υιοθετήθηκε από διάφορες συλλογικότητες σε δεκάδες πόλεις τις Γαλλίας. Χιλιάδες νέοι σε όλη τη χώρα συμμετέχουν πλέον κάθε βράδυ σε γενικές συνελεύσεις, αποφασίζουν δράσεις και νυχτερινές πορείες, οργανώνονται και σπάνε τον κλοιό της αδιαφορίας και της τρομολαγνείας. 
 
Αυτός είναι κι ο εφιάλτης για την κυβέρνηση, που γνωρίζει ότι η νεολαία είναι ιδιαίτερα δυναμική και κυρίως ανεξέλεγκτη και απρόβλεπτη. Όλοι θυμούνται την ιστορία του νόμου CPE (Contrat premiure embauche) του 2006 που θέσπιζε χαμηλότερες αμοιβές για τους νέους εργαζόμενους: ο τότε πρόεδρος Σιράκ αναγκάστηκε να τον πάρει πίσω λόγω της τεράστιας κινητοποίησης της νεολαίας ένα χρόνο πριν τις προεδρικές εκλογές του 2007. Αυτή ήταν και η τελευταία σημαντική νίκη του κοινωνικού και συνδικαλιστικού κινήματος στη Γαλλία. Και τότε όπως και τώρα μόλις έμπαινε άνοιξη.

Πηγή:


Σχετικά:





Comments

Popular posts from this blog

Gaza 2 Years On: Yanis Varoufakis & Katie Halper on the Flotilla, Israel's PR Machine & What’s Next

DiEM25   Two years since October 7, Katie Halper (‪@TheKatieHalperShow‬) and Yanis Varoufakis join host Mehran Khalili to break down Israel’s genocide in Gaza, the latest on the flotilla, Israel’s influencer PR push, and the “peace plan”.  

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 

The Rise of the Thielverse & the Surveillance State

The Chris Hedges YouTube Channel  Whitney Webb traces the Thielverse’s rise and the construction of the bipartisan modern surveillance state that Trump and his benefactors are deploying against dissidents and immigrants today.

World leaders rebel against US & Israel: to save Gaza, they demand international intervention

Geopolitical Economy Report   Leaders from dozens of countries condemned the USA and Israel in their speeches at the UN General Assembly, demanding international intervention to save Gaza. Diplomats staged a mass walkout to protest Netanyahu's speech. Ben Norton shows how Latin American governments are standing in solidarity with Palestine.  

Freedom Flotilla Coalition & Thousand Madleens to Gaza sailing to break the siege

Freedom Flotilla Coalition   The next wave is already being prepared, help us buy the boats and get them ready to sail!  

A response to misinformation on Nicaragua: it was a coup, not a ‘massacre’

There is so much misinformation in mainstream corporate media about recent events in Nicaragua that it is a pity that Mary Ellsberg’s article for Pulse has added to it with a seemingly leftish critique. Ellsberg claims that recent articles, including from this website, often “ paint a picture of the crisis in Nicaragua that is dangerously misleading. ” Unfortunately, her own article does just that. It looks at the situation entirely from the perspective of those opposing Daniel Ortega’s government while whitewashing their malevolent behavior and downplaying the levels of US support they have relied on. Her piece is an incomplete depiction of what is happening on the ground, ignoring many salient facts that have come to light and which have been outdated by recent events. The following is a brief response to Ellsberg’s main points from someone who lives in Nicaragua and has observed the situation directly and intimately: https://grayzoneproject.com/2018/08/15/a-res...

The REAL reason why Trump is attacking Latin America

Geopolitical Economy Report   The Donald Trump administration seeks to forcibly impose the US empire's hegemony in Latin America, waging war on Venezuela, imposing sanctions on Colombia's President Gustavo Petro, hitting Brazil with tariffs, and meddling in Argentina's election. Ben Norton explains how Trump and Marco Rubio are trying to cut off all western hemisphere ties with China and Russia, bringing back the colonial Monroe Doctrine, now known as the Donroe Doctrine.   

Προβλέψεις ...

GR elections Update (15/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το δεύτερο debate): ΣΥΡΙΖΑ 28-30% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 2,5-3% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (11/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις (μετά το πρώτο debate): ΣΥΡΙΖΑ 25-28% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 11-13% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (04/9): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 3,5-4% ΠΟΤΑΜΙ 2,5-3,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update (29/8): Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 23-25% ΛΑΕ + ΣΧΕΔΙΟ Β' κ.λ.π. 20-23% ΝΔ 12-15% ΧΑ 6-8% ΚΚΕ 5-5,5% ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ 4-4,5% ΠΟΤΑΜΙ 4-4,5% ΠΑΣΟΚ 3-4% ΑΝΕΛ 2,5-3,5% Update : Αναθεωρημένες προβλέψεις: ΣΥΡΙΖΑ 26-27% ...

Already happens: Capitalism destroys human labor force and goes to the next phase

by system failure Connecting the dots one can discover the most nightmarish scenarios. Destructive capitalism's next phase is the total substitution of the human labor force with robotic machines, or in other words, the hyper-automatization. There is a process taking place right now, and no one (or nearly no one) knows what would happen after its completion. The true picture behind unemployment From a latest article in PressTV: “ Did you know that there are nearly 102 million working age Americans that do not have a job right now? And 20 percent of all families in the United States do not have a single member that is employed. So how in the world can the government claim that the unemployment rate has “dropped” to '6.3 percent'?” “ Well, it all comes down to how you define who is 'unemployed'. For example, last month the government moved another 988,000 Americans into the 'not in the labor force' category.” http://www.presstv.ir/detail...

Mossad ‘in contact from very beginning’ with killers of Italian PM, reporter reveals

A roving reporter who covered Italy’s top politicians explains to The Grayzone how his country was reduced to a joint US-Israeli “aircraft carrier,” and raises troubling questions about an Israeli role in the killing of Prime Minister Aldo Moro.   by Kit Klarenberg and Wyatt Reed   Part 1   For years, Israel’s Mossad monitored and secretly influenced a violent communist faction that carried out the March 16, 1978 kidnapping and murder of Italian statesman Aldo Moro, veteran investigative journalist Eric Salerno has documented. Having worked closely alongside multiple Italian heads of state during his 30-year career as a correspondent, Salerno published an expose of their secret relationship with Israeli intelligence in 2010 called Mossad Base Italy. The reporter told The Grayzone that Moro, who was arguably Italy’s most important leader, became a thorn in the side of powerful forces who sought to keep his country firmly lodged in the pro-Western bloc. Salerno believes It...