Skip to main content

H Ελληνική τραγωδία στο Eυρωπαϊκό θέατρο: οι οικονομικές συνέπειες της ύφεσης

«Η ελευθερία μιας δημοκρατίας δεν είναι ασφαλής εάν οι άνθρωποι ανέχτηκαν την αύξηση της ιδιωτικής δύναμης σε σημείο όπου αυτή γίνεται ισχυρότερη από το ίδιο το δημοκρατικό κράτος. Αυτός στην ουσία του είναι ο φασισμός: ιδιοκτησία της κυβέρνησης από ένα άτομο, από μια ομάδα, ή από οποιαδήποτε ελέγχουσα δύναμη.» Φραγκλίνος Ρούσβελτ «Μήνυμα στο Κογκρέσο για τον περιορισμό των μονοπωλίων», 29 Απριλίου 1938

του Ιωάννη Θεοδοσίου

Μέρος 1ο - Καπιταλισμός και Νεοκλασική Οικονομία

Λέγεται ότι ο Robert Lucas, ο αρχιερέας του νεοκλασικού/νεοφιλελεύθερου δόγματος είχε πει στους φοιτητές του στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο ότι «χρειάζεται να ασχοληθούμε μόνο δέκα λεπτά με τον Keynes· ξέρουμε ότι η θεωρία του δεν λειτουργεί».

Αυτό δεν είναι μια μεμονωμένη θέση αλλά η γενικευμένη αντίληψη που κυριαρχεί δογματικά στην νεοκλασική παράδοση και διαμορφώνει τη συζήτηση σχετικά με την οικονομική πολιτική. Για τον Lucas η μόνη οικονομική λειτουργία που μπορεί να εξασφαλίσει οικονομική ευημερία είναι αυτή των ανεμπόδιστων αγορών. Οι οικονομολόγοι της γενεάς μου και όσοι ακολούθησαν αργότερα έχουν εκπαιδευτεί άριστα στο «θαύμα» των οικονομικών της ελεύθερης αγοράς και της ικανότητάς της να εξασφαλίζει την ευημερία. Οι ιδέες και η ανάλυση του Keynes σε ένα μεγάλο ποσοστό έχουν διαγραφεί από τη διδασκαλία των οικονομικών επιστημών και τη δημόσια συζήτηση για την οικονομική πολιτική.

Αντίθετα με τα παραπάνω, το Σχήμα 1 δείχνει καθαρά ότι οι επιπτώσεις των ανεμπόδιστων αγορών στον πλούτο και την ευημερία του πληθυσμού, δεν συνάδουν με κανένα τρόπο με τη σταθερότητα και την ευημερία του.

Σχήμα 1: Ποσοστά ανεργίας 1880-2009 για το Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Δανία και Αυστραλία

Συγκεκριμένα απεικονίζει τη διακύμανση των δεικτών ανεργίας τεσσάρων οικονομιών με διαφορετικούς βαθμούς αποτελεσματικότητας των μηχανισμών της αγοράς. Αυτό το «μοτίβο» είναι παρόμοιο για τις περισσότερες, κύριες, δυτικές οικονομίες.

Εκτός από μια σχετικά σύντομη περίοδο μεταξύ του 1945 και της δεκαετίας του ’70 που χαρακτηρίστηκε από μια ενεργή κυβερνητική παρέμβαση και ρυθμισμένες αγορές, ο καπιταλισμός παρουσιάζει μια έντονη αστάθεια στο πέρασμα του χρόνου, με έντονες διακυμάνσεις τόσο ως προς τις παραγωγικές δυνατότητες, όσο και ως προς τα αντίστοιχα επίπεδα απασχόλησης. Είναι αξιοσημείωτο ότι κάθε περίοδος ύφεσης στον οικονομικό κύκλο συνδέεται με αυξημένη ανεργία, απόγνωση και φτώχεια για ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού και το μέγεθος της ύφεσης απεικονίζει τον όγκο της απελπισίας του πληθυσμού.

Αν και το ιερατείο του νεοκλασικού δόγματος βλέπει αυτήν την απελπισία με την ψυχρή αδιαφορία ουδέτερων στατιστικών αριθμών, η ανεργία έχει τόσο οικονομικό όσο και ανθρώπινο κόστος. Στοιχίζει υπό τη έννοια του χαμένου προϊόντος που θα είχε παραχθεί από τους ανέργους αν απασχολούνταν, καθώς και λόγω του κόστους του επιδόματος ανεργίας. Επίσης, στοιχίζει στην κυβέρνηση χαμένα φορολογικά έσοδα και τις συνεισφορές των εργαζομένων στα συνταξιοδοτικά ταμεία. Αλλά αυτά δεν είναι καν ολόκληρη η καταστροφή. Υπάρχει μια πολύ μεγαλύτερη ζημία στους ίδιους τους ανέργους: πρώτον, το οικονομικό κόστος που προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ του επιδόματος ανεργίας και της δυνατής αμοιβής τους εάν θα ήταν πλήρως απασχολούμενοι, και, δεύτερον, η απώλεια της ψυχολογικής και της φυσικής υγείας καθώς και της εμπιστοσύνης στον εαυτό τους.

Εντούτοις, αντίθετα προς την πεποίθηση του Lucas ότι το «κεντρικό πρόβλημα για την πρόληψη της ύφεσης έχει λυθεί», όταν η οικονομία κατέρρευσε το 2008-9 οι ασύδοτες πολιτικές της ελεύθερης αγοράς δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, μια και, σχεδόν δέκα έτη μετά από τα καταστροφικά γεγονότα του 2008, οι δυτικές οικονομίες και ειδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση, βρίσκονται σε μια “παρατεταμένη κατάσταση συνθηκών ημι-ύφεσης ή τουλάχιστον υποτονικής ευημερίας” παρόμοια με αυτήν της δεκαετίας του 1920. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο, ακολουθώντας το νεοκλασικό δόγμα, συνεχίζει να εφαρμόζει πολιτικές λιτότητας στην ΕΕ και στην Ελλάδα, επίσης γνωστές και ως πολιτικές της εσωτερικής υποτίμησης, ως τον μοναδικό δρόμο προς τη μακροοικονομική ανάκαμψη.

Πηγή και παραπομπές:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

How The CIA & Mossad Set Up Sudan for Genocide since the 1990s

MintPress News   Sudan is being systematically destroyed - not by accident, but by design. This investigation reveals how US imperialism, through Israeli and UAE proxies, has engineered Sudan's collapse since the 1990s to crush the axis of resistance, block China's Belt and Road, and loot Africa's resources families are killed, children starve, and the west profits. 
Post a Comment
Read more

F-35s & AI Chips: How MBS Outplayed Washington & Beijing

GVS Deep Dive  Saudi Arabia just secured two of the most powerful assets in modern geopolitics: the U.S. F-35 stealth fighter and tens of thousands of Nvidia’s most advanced AI chips. Washington hoped this would pull Riyadh firmly back into the American orbit. But the outcome is something neither side fully expected: Mohammad bin Salman outplayed both Washington and Beijing — and used the great-power rivalry to his advantage.
Post a Comment
Read more

Greece, Palestine & Zionism: FPTV Reports from Athens

Free Palestine TV   Laith Marouf & Rabih Ghannam travel to Athens, Greece, and take a walking tour with local activists Evan Katsounis and Maria Kosmidi, to discover the rich history of anti-Zionist and anti-Fascist actions in the city, as well as the current Zionist incursion into the property sector and the counter actions directed at the presence of these War Criminals on the streets of the city. 
Post a Comment
Read more

Trump Welcomes Syrian Leader & “REFORMED” TERRORIST To White House!

The Jimmy Dore Show   President Donald Trump is planning a White House welcome for Syria’s new president, former al-Qaeda in Iraq leader Ahmed al-Sharaa, who was installed after the overthrow of Bashar al-Assad. Jimmy Dore argues that the U.S. and its allies, including Israel, have long funded extremist groups such as ISIS and al-Qaeda to serve foreign policy interests in the Middle East, so the embrace of al-Sharaa makes sense, even if it might confuse anyone who thought we took seriously the so-called “War on Terror.” He and Americans’ Comedian Kurt Metzger contrast Trump’s willingness to meet with alleged terrorists to his refusal to engage in dialogue with leaders like Venezuela’s Nicolás Maduro, accusing U.S. policy of hypocrisy and imperialism.  
Post a Comment
Read more

Trump RUINED: Israel First Lies & Economic Freefall Just ENDED MAGA

Danny Haiphong   Tucker Carlson isn't the only journalist breaking with Trump. In this video, Patrick Henningsen goes scorched earth on Trump's massive betrayal of what he promised his "MAGA" base and blows the lid off how his massive lies serve as a cover up for a much bigger structural problem in America's 'Israel First' political system, what Tucker and major voices in elite MAGA won't tell you.  
Post a Comment
Read more

Trump BLEW IT: Israel, Candace Owens & Epstein BURY MAGA (But Not How You Think)

Danny Haiphong   Trump has bent the knee to Israel for the last time. Patrick Henningsen exposes his horrid record and all the elements that has led to his rapidly coming collapse. 
Post a Comment
Read more

Zionists’ LONG HISTORY Of False Flags & STAGED Attacks!

The Jimmy Dore Show   In recent years several alleged anti-Semitic incidents, including graffiti and vandalism, were later revealed to have been staged or “false flag” operations carried out by Jewish perpetrators to create sympathy or shift the public narrative in Israel’s favor. Jimmy Dore presents investigations that revealed hoaxes and uses them to argue that media and political institutions exploit victimhood to silence criticism of Israel. He then expands the discussion to accuse Israeli and Zionist figures of deceit in global politics and misinformation about Gaza. It ends with commentary that the term “anti‑Semitic” has lost meaning due to its politicization and misuse.
Post a Comment
Read more

Priceless: Zelensky told the truth about the war in Ukraine at its beginning!

globinfo freexchange    How did this escape the radars of mainstream media? Well, the answer is obvious, yet still, it is astonishing the fact that already back in 2022, at the beginning of the war in Ukraine, one of the major outlets of Western imperialism, actually translated this part of the interview with West's puppet, Volodymyr Zelensky. At 12:28 of the video, Zelensky starts spelling the truth about the real reason behind the war in Ukraine!    Zelensky admits:                            There are those in the West who don't mind a long war because it would mean exhausting Russia, even if this means the demise of Ukraine and the cost of Ukrainian lives. This is definitely in the interest of some countries. For other countries, it would be better if the war ended quickly because Russia's market is big one that their economies are su...
Post a Comment
Read more

A response to misinformation on Nicaragua: it was a coup, not a ‘massacre’

There is so much misinformation in mainstream corporate media about recent events in Nicaragua that it is a pity that Mary Ellsberg’s article for Pulse has added to it with a seemingly leftish critique. Ellsberg claims that recent articles, including from this website, often “ paint a picture of the crisis in Nicaragua that is dangerously misleading. ” Unfortunately, her own article does just that. It looks at the situation entirely from the perspective of those opposing Daniel Ortega’s government while whitewashing their malevolent behavior and downplaying the levels of US support they have relied on. Her piece is an incomplete depiction of what is happening on the ground, ignoring many salient facts that have come to light and which have been outdated by recent events. The following is a brief response to Ellsberg’s main points from someone who lives in Nicaragua and has observed the situation directly and intimately: https://grayzoneproject.com/2018/08/15/a-res...
Post a Comment
Read more

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 
Post a Comment
Read more