Skip to main content

H Ελληνική τραγωδία στο Eυρωπαϊκό θέατρο: οι οικονομικές συνέπειες της ύφεσης

«Η ελευθερία μιας δημοκρατίας δεν είναι ασφαλής εάν οι άνθρωποι ανέχτηκαν την αύξηση της ιδιωτικής δύναμης σε σημείο όπου αυτή γίνεται ισχυρότερη από το ίδιο το δημοκρατικό κράτος. Αυτός στην ουσία του είναι ο φασισμός: ιδιοκτησία της κυβέρνησης από ένα άτομο, από μια ομάδα, ή από οποιαδήποτε ελέγχουσα δύναμη.» Φραγκλίνος Ρούσβελτ «Μήνυμα στο Κογκρέσο για τον περιορισμό των μονοπωλίων», 29 Απριλίου 1938

του Ιωάννη Θεοδοσίου

Μέρος 2ο - Λιτότητα ή Εσωτερική Υποτίμηση, Ορισμοί

Οι πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης σημαίνουν μια πολιτική μείωσης των τιμών και των εισοδημάτων των πολιτών μιας χώρας σε σχέση με άλλες, έτσι ώστε να οδηγούν στην αλλαγή της πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας σε όρους εμπορευμάτων. Στην πραγματικότητα, η εσωτερική υποτίμηση μειώνει την αναλογία μεταξύ του όγκου του νομίσματος μιας χώρας της Ευρωζώνης και της αγοραστικής δύναμής του νομίσματος. Αυτό οδηγεί στην αύξηση της συναλλαγματικής αξίας του νομίσματος της συγκεκριμένης χώρας μέλους συγκριτικά με άλλες χώρες μέλη, σε όρους εμπορευμάτων. Κατά συνέπεια, η προσδοκία είναι ότι τα αγαθά της συγκεκριμένης χώρας γίνονται ανταγωνιστικότερα σχετικά με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης και σχετικά με άλλες χώρες του κόσμου.

Η αποπληθωριστική πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης είναι ένα πρόγραμμα μειώσεων των δαπανών, μειώσεων των δημοσίων ελλειμμάτων και χρεών και περιορισμών των μισθών, και των εισοδημάτων, ακόμη και κατά τη διάρκεια περιόδων ύφεσης. Οι υπέρμαχοι αυτών των οικονομικών πολιτικών υποστηρίζουν ότι η οικονομική πίεση θα έπρεπε να αποφέρει μια πτώση των ονομαστικών μισθών, η οποίοι με τη σειρά τους θα μειώσουν το κόστος διαβίωσης. Κατά συνέπεια, στο τέλος αυτής της διεργασίας, οι πραγματικοί μισθοί αναμένονται να επανέλθουν στο αρχικό επίπεδο.

Αυτή η πολιτική δεν είναι καινούρια. Είναι ο θεμέλιος λίθος της κλασσικής οικονομικής θεωρίας. Όταν κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Οικονομικής Ύφεσης ο Α.C. Pigou κλήθηκε να εξηγήσει στην επιτροπή Macmillan 4 γιατί η ανεργία ήταν τόσο υψηλή, η απάντησή του αποκάλυψε τις βαθύτατα εδραιωμένες απόψεις που διαμορφώνουν τις οικονομικές πολιτικές λιτότητας του σήμερα. Η απάντηση του Pigou έχει καταγραφεί ως εξής:

Πρόεδρος: Πραγματικά πιστεύατε ότι θα δημιουργούσατε θέσεις εργασίας… μέσα από τη μείωση των μισθών;

Pigou: Νομίζω ναι, σε κάποιο βαθμό.

Πρόεδρος: Εάν μειώνονταν οι μισθοί, θεωρείτε ότι θα υπήρχε μια αυξημένη ζήτηση εργασίας [από τους εργοδότες];

Pigou: Νομίζω ότι, τότε ναι, θα υπήρχε μια αυξημένη ζήτηση εργασίας.

Γενικά ο Pigou δεν ήταν αντιδραστικός αλλά αντίθετα υποστήριζε την ισότητα. Όμως η πεποίθηση ότι οι μειώσεις μισθών, ακόμη και σε περίοδο οικονομικής ύφεσης, είναι σε θέση να προτρέψουν ορισμένες επιχειρήσεις να προσλάβουν περισσότερα άτομα και ότι καμία επιχείρηση δεν πρόκειται να απολύσει εργαζομένους ήταν μια ισχυρή πεποίθηση. Ήταν η αξιόπιστη οικονομική άποψη της εποχής και συνεχίζει να είναι και σήμερα για εκείνους που είναι μυημένοι στα οικονομικά θαύματα της «ελεύθερης αγοράς».

Φυσικά, κάποιος μπορεί να αντιδράσει στην παραπάνω θεωρία, όπως έκανε ο Keynes, με το να αναπτύξει την άποψη ότι εάν ένας εργοδότης μειώσει τους μισθούς, τότε, εφ’ όσον κανείς άλλος εργοδότης δεν κάνει το ίδιο, αναμένεται ότι ο αυτός ο εργοδότης θα αυξήσει την παραγωγή του και το μερίδιό του στην αγορά. Εντούτοις, εάν οι μισθοί μειωθούν από όλους τους εργοδότες, η αγοραστική δύναμη της κοινότητας θα μειωθεί ισόποσα με την μείωση του κόστους εργασίας [για τους εργοδότες]. Συνεπώς, κανένας εργοδότης δεν θα απολαύσει αύξηση της ζήτησης για τα παραγόμενα προϊόντα.

Ο Keynes επισήμανε επίσης ότι, ακόμα και αν η παραπάνω πολιτική συνταγή του Pigou υλοποιούνταν και ακόμα κι αν τελικά πετύχαινε, θα ανέμενε κανείς ότι θα προκαλούσε ευρεία αδικία. Θα αυξανόταν κατά πολύ η ανισότητα, λόγω του ότι οι πιο αδύναμες ομάδες και βιομηχανίες θα ζημιώνονταν σε σχέση τις ισχυρότερές τους.

Ωστόσο, ο Keynes είχε πειστεί για το μάταιο αυτών των πολιτικών μείωσης μισθών. Αφιέρωσε την έρευνα του κυρίως στο να θέσει τέρμα στο παραπλανητικό «κλασικό» δόγμα που υποστήριζε ότι η οικονομία των ανταγωνιστικών αγορών εξασφαλίζει πάντα την πλήρη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων. Στην πραγματικότητα, ο Keynes απέρριψε την ύπαρξη των αυτοδιορθωτικών μηχανισμών της αγοράς, ακόμα και αν ισχύουν συνθήκες τέλειου ανταγωνισμού, οι οποίοι θα μπορούσαν να εξαλείψουν πλεονάσματα είτε στην προσφορά εργασίας είτε σε άλλους συντελεστές παραγωγής. Ουσιαστικά, ο Keynes δεν υποστήριξε ότι οι μηχανισμοί των ανταγωνιστικών αγορών παραλύουν εξαιτίας παράλογων κυβερνητικών παρεμβάσεων, όπως η νομοθεσία για τον κατώτατο μισθό, ή εξαιτίας ιδιωτικών ενεργειών και συμπεριφορών, όπως η δύναμη των εργατικών συνδικάτων ή τα βιομηχανικά μονοπώλια. Αντίθετα ο Keynes αμφισβήτησε την κεντρική ιδέα της παραπλανητικής «κλασικής ορθοδοξίας» ότι, ο ανταγωνισμός είναι σε θέση να προσαρμόσει τις τιμές των προϊόντων και των συντελεστών παραγωγής έτσι ώστε να εξαλειφθούν πλεονάζουσες προσφορές στις αγορές προϊόντων και εργασίας. Δεν υποστήριζε ότι η διαδικασία της ρύθμισης μπορεί να είναι χρονοβόρα, αλλά ότι δεν λειτουργεί καθόλου.

Πηγή και παραπομπές:


[1]

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Eurozone is ready to explode, but probably not for the reasons you think

globinfo freexchange Wolfgang Schäuble and the German leadership of the eurozone have good reasons to worry, maintaining an uncompromising attitude in the negotiations with Greece. But the repayment of Greek debt, which amounts to EUR 317 billion, is not one of the most important ones. The Greek debt is insignificant in comparison with the financial dynamite of the German (and other) banks, which in recent months gives more daily ignition signs. Only Deutsche Bank, the largest bank in Germany, is significantly exposed, holding dubious financial products known as "derivatives", worth 67 trillion euros. This amount is similar to the GDP of the entire world and 20 times greater than the GDP of Germany. Any comparison with the situation of the bank Lehman Brothers in 2008 would not be irrelevant. Just when Lehman Brothers went bankrupt, had available derivatives of only 31.5 trillion. The crisis of 2008 confirmed the concise definition of derivatives as proposed b...
2 comments
Read more

WikiLeaks reveals that literally every router in America has been compromised

The latest Wikileaks Vault7 release reveals details of the CIA’s alleged Cherry Blossom project, a scheme that uses wireless devices to access users’ internet activity. globinfo freexchange As cyber security expert John McAfee told to RT and Natasha Sweatte: Virtually, every router that's in use in the American home are accessible to hackers, to the CIA, that they can take over the control of the router, they can monitor all of the traffic, and worse, they can download malware into any device that is connected to that router. I personally, never connect to any Wi-Fi system, I use the LTE on my phone. That's the only way that I can be secure because every router in America has been compromised. We've been warning about it for years, nobody pays attention until something like WikiLeaks comes up and says 'look, this is what's happening'. And it is devastating in terms of the impact on American privacy because once the router...
6 comments
Read more

How normal human behavior became a false mental disorder epidemic

globinfo freexchange In the early nineties, an epidemic of mental disorder was sweeping America and Britain. It had been uncovered by a new system for identifying disorders. Psychiatry had been attacked for relying on the personal and fallible judgement of psychiatrists. But instead, a new objective method based on checklists had been invented. These listed only the objective symptoms, and deliberately did not enquire into why the individuals felt an anxiety. In the late 80s, nationwide surveys had revealed an incredible picture: more than 50% of Americans suffered from mental disorders. But at the very same, the drug companies had announced that they had created a new type of drug, called an SSRI, which they claimed, targeted the circuits inside the brain that were causing these malfunctions. The SSRIs were marketed under names like "Prozac". What they did was alter the amounts of serotonin that flowed across the circuit connections within the brain, and they...
Post a Comment
Read more

Confirmed: Alex Jones' popularity rises after Infowars banning from social media

globinfo freexchange We wouldn't expect to be confirmed so fast on this. A few days ago in the article IT and social media supergiants have just made Alex Jones a hero in the eyes of the ultra-conservative audience , we wrote that Alex Jones' wet dream has just become reality thanks to the combined move by Facebook, Apple, YouTube and Spotify to ban Infowars. These private IT and social media companies couldn't give a better gift to him right now. At a time where Infowars was going through a saturated period according to the best scenario, the corporate giants actually saved it with that stupid(?) strategy. Suddenly, a corporate branch of the liberal establishment gave real value to Alex Jones' awful performance, pretending to be the 'anti-establishment' hero - just like Donald Trump - and made him a real hero in the eyes of the ultra-conservative audience that has been brainwashed by his absurd conspiracy theories. Only a couple of days later...
2 comments
Read more

Stephen Hawking confirms: The problem is Capitalism, not robots!

globinfo freexchange According to world famous physicist Stephen Hawking, the rising use of automated machines may mean the end of human rights – not just jobs. But he’s not talking about robots with artificial intelligence taking over the world, he’s talking about the current capitalist political system and its major players. On Reddit, Hawking said that the economic gap between the rich and the poor will continue to grow as more jobs are automated by machines, and the owners of said machines hoard them to create more wealth for themselves. The insatiable thirst for capitalist accumulation bestowed upon humans by years of lies and terrible economic policy has affected technology in such a way that one of its major goals has become to replace human jobs. If we do not take this warning seriously, we may face unfathomable corporate domination. If we let the same people who buy and sell our political system and resources maintain control of automated technology, the...
7 comments
Read more

Confirmed: US imperialists wanted to drag Russia into a war with Ukraine since at least 2019

globinfo freexchange   As we wrote in our previous article, after almost eight years, the US imperialists and the NATO criminals got what they wanted. They finally managed to drag Russia into a war with Ukraine.     We now have indisputable evidence for that, through a document by the top US think tank, RAND Corporation. In the preface of a 2019 report under the title Extending Russia, Competing from Advantageous Ground we read: [emphasis added]                            The purpose of the project was to examine a range of possible means to extend Russia. By this, we mean nonviolent measures that could stress Russia’s military or economy or the regime’s political standing at home and abroad. The steps we posit would not have either defense or deterrence as their prime purpose, although they might contribute to both. Rather, these steps ar...
3 comments
Read more

CIA had an agent at a newspaper in every world capital at least since 1977

Joel Whitney is a co-founder of the magazine Guernica, a magazine of global arts and politics, and has written for many publications, including the New York Times and Wall Street Journal. His book Finks: How the C.I.A. Tricked the World's Best Writers describes how the CIA contributed funds to numerous respected magazines during the Cold War, including the Paris Review, to subtly promote anti-communist views. In their conversation, Whitney tells Robert Scheer about the ties the CIA’s Congress for Cultural Freedom had with literary magazines. He talks about the CIA's attempt during the Cold War to have at least one agent in every major news organization in order to get stories killed if they were too critical or get them to run if they were favorable to the agency. And they discuss the overstatement of the immediate risks and dangers of communist regimes during the Cold War, which, initially, led many people to support the Vietnam War. globinfo freexchange...
Post a Comment
Read more

Signals of an unsustainable future coming from Davos

Hyper-automation impact on unemployment rise - further shrinking of the middle class - creation of a working elite - substitution of saturated Western consumers with other emerging consumer tanks globinfo freexchange The general conclusions from the report The Future of Jobs , of the 2016 World Economic Forum, leave little room for optimistic thoughts about the future. They reflect what already most of us have realized: that the combination of the current socio-economic model with the rapid hyper-automation of production, lead to further imbalance and inequality in favor of the very few. As Stephen Hawking mentioned recently: “ If machines produce everything we need, the outcome will depend on how things are distributed. Everyone can enjoy a life of luxurious leisure if the machine-produced wealth is shared, or most people can end up miserably poor if the machine-owners successfully lobby against wealth redistribution. So far, the trend seems to be toward the seco...
Post a Comment
Read more

American youth are turning on Israel, left and right

The Grayzone   The Grayzone 's Max Blumenthal on the total collapse of support for Israel among young American progressives, and the crisis Israel faces for the first time among conservative youth. 
Post a Comment
Read more

GAME OVER, Trump: Putin, China & BRICS Just CRUSHED US Dollar

Danny Haiphong   Donald Trump's war on BRICS is backfiring as the Russia & China-led Global South moves to dump the US dollar and build a new order independent of its dictates. Journalist and geopolitical analyst Ben Norton breaks it all down.    Related: Trump's tariffs: A unique opportunity for BRICS and the Global South to fully escape from dollar tyranny
Post a Comment
Read more