Skip to main content

Το μάθημα της Βενεζουέλας

του Νίκου Μόττα

Η πρόσφατη νίκη της αντιδραστικής-συντηρητικής αντιπολίτευσης στις βουλευτικές εκλογές της Βενεζουέλας σηματοδοτεί μια ιστορική καμπή στην πολιτική ιστορία της χώρας: μετά από 16 χρόνια το- ιδρυθέν από τον Ούγκο Τσάβες- Ενωμένο Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSUV) χάνει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Με 99 έδρες ο συντηρητικός συνασπισμός «Τραπέζι τη Δημοκρατικής Ενότητας» (MUD) αποτελεί πλέον την πλειοψηφούσα δύναμη στην Εθνική Συνέλευση, έναντι 46 εδρών του κόμματος του προέδρου Νικολάς Μαδούρο.

Το εκλογικό απότελεσμα στη Βενεζουέλα χαρακτηρίζεται ήδη από πληθώρα του ντόπιου και ξένου Τύπου, ως η αρχή του τέλους του «Τσαβισμού»- της λεγόμενης Μπολιβαριανής Επανάστασης που ξεκίνησε με την άνοδο του Ούγκο Τσάβες στην εξουσία το 1999. Οι λόγοι της ήττας του PSUV μπορούν να εντοπιστούν σε μια σειρά παράγοντες όπως, μεταξύ άλλων: Στην οικονομική κρίση που προκλήθηκε από την πτώση της τιμής του αργού πετρελαίου, στην ισχυρή-στηριζόμενη από ντόπια και αμερικανικά κεφάλαια- προεκλογική καμπάνια της δεξιάς αντιπολίτευσης, αλλά και στην αυξανόμενη διαφθορά στους κόλπους του κυβερνώντος κόμματος. Επιπλέον, η νίκη των αντιδραστικών-συντηρητικών δυνάμεων στις εκλογές έρχεται ως επιστέγασμα της συνεχούς προσπάθειας ιμπεριαλιστικών κέντρων (προερχόμενων, κατά κύριο λόγο από τις ΗΠΑ) να υπονομεύσουν και να πλήξουν το κοινωνικό εγχείρημα της μπολιβαριανής επανάστασης που ξεκίνησε πριν από 16 χρόνια. Οι παραπάνω λόγοι, ωστόσο, δεν αρκούν για να εξηγήσουν την πολιτική κάμψη του «Τσαβισμού» και την εκλογική νεκρανάσταση της αμερικανόφιλης αντιπολίτευσης.

Η μπολιβαριανή επανάσταση στη Βενεζουέλα υπήρξε- και συνεχίζει να είναι- ένα αναμφισβήτητα φιλολαϊκό εγχείρημα, το οποίο κατάφερε να δώσει φωνή και ψωμί σε εκατομμύρια μη προνομιούχων βενεζουελάνων. Πρόκειται για μια διαδικασία που επιχείρησε, μέσα από ένα ανορθόδοξο μείγμα πατριωτικής μπολιβαριανής κληρονομιάς και λατινοαμερικάνικης θεώρησης του μαρξισμού, να προσεγγίσει τον σοσιαλισμό. Όχι όμως τον σοσιαλισμό με την αυθεντική μαρξιστική-λενινιστική έννοια, αλλά ένα είδος σοσιαλισμού της αγοράς, που έγινε γνωστός ως «σοσιαλισμός του 21ου αιώνα».

Η Βενεζουέλα του Τσάβες μπορεί να άλλαξε σε σημαντικό βαθμό τους κοινωνικούς συσχετισμούς, να προχώρησε σε αναδιανομή πλούτου υπέρ των φτωχών, να εθνικοποίησε μια σειρά μεγάλων επιχειρήσεων, χωρίς ωστόσο να αγγίξει τον πυρήνα του ζητήματος: την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και του παραγόμενου πλούτου. Έτσι, ενώ ένα σημαντικό μέρος της οικονομίας πέρασε κάτω από κρατικό έλεγχο, ένα άλλο μέρος, εξίσου σημαντικό παρέμεινε στα χέρια ντόπιων και ξένων μονοπωλιακών ομίλων. Έγραφε σχετικά το 2012 ο αμερικανός καθηγητής James Petras: «Η Βενεζουέλα σήμερα είναι μια μεικτή οικονομία, με τον ιδιωτικό τομέα να κυριαρχεί. Η κρατική ιδιοκτησία έχει επεκταθεί και εθνικές κοινωνικές προτεραιότητες έχουν υπαγορεύσει την ιδιοποίηση των πετρελαϊκών πόρων. Το κράτος κατέχει τον πιο προσοδοφόρο τομέα των εξαγωγών και καρπώνεται το μεγαλύτερο μέρος του ξένου συναλλάγματος. Ενώ η κυβέρνηση έχει αυξήσει κατά πολύ τις κοινωνικές δαπάνες, δεν έχει μειώσει τη μεγάλη συγκέντρωση πλούτου και εισοδήματος στις ανώτερες τάξεις».

Παρά την προφανή λαϊκή αποδοχή της, η μπολιβαριανή επανάσταση, ακολουθώντας μια σοσιαλδημοκρατικού τύπου διαχείρηση, απέτυχε να δημιουργήσει τους αναγκαίους ταξικούς συσχετισμούς που θα της επέτρεπαν να εμβαθύνει στην επαναστατική διαδικασία. Όπως σημειώνεται σε απόφαση του 14ου Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος Βενεζουέλας (PCV) το 2011: «…από τη μια πλευρά, το κοινωνικό υποκείμενο που έχει ηγηθεί μέχρι στιγμής της διαδικασίας αντιστοιχεί σε ένα ταξικό προφίλ μεσαίων και μικροαστικών στρωμάτων, όχι στην εργατική τάξη, που είναι το πραγματικό κοινωνικό υποκείμενο που καλείται ιστορικά να οικοδομήσει το σοσιαλισμό. Από την άλλη πλευρά, η ίδια η εργατική τάξη και ο εργαζόμενος λαός στην πόλη και στην ύπαιθρο γενικά, δεν έχουν καταφέρει ακόμα στη χώρα μας να φτάσουν στο απαραίτητο επίπεδο συνείδησης, οργάνωσης, προγραμματικής σαφήνειας και κινητοποίησης που θα τους επέτρεπε να επιβάλουν την ηγεμονία της τάξης τους και να οδηγήσουν την πορεία των γεγονότων στη σωστή κατεύθυνση» («Η πάλη του ΚΚ Βενεζουέλας ενάντια στον οπορτουνισμό», Διεθνής Κομμουνιστική Επιθεώρηση», 2014).

Η πρόσφατη νίκη της συντηρητικής αντιπολίτευσης στις βουλευτικές εκλογές αποδεικνύει ότι οι αστικές δυνάμεις της Βενεζουέλας, έχοντας την πολυπλόκαμη υποστήριξη του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, καραδοκούσαν για να δώσουν ένα ισχυρό χτύπημα στον «Τσαβισμό». Το αν αυτή η εκλογική τους νίκη θα σημάνει την αρχή του τέλους της μπολιβαριανής επανάστασης στη χώρα είναι κάτι που θα το καθορίσουν οι εξελίξεις. Το «μάθημα» που, ωστόσο, βγαίνει από την περίπτωση της Βενεζουέλας έρχεται να προστεθεί στην εμπειρία της Χιλής του Σαλβαδόρ Αλιέντε. Για να επιβεβαιώσει τη μαρξιστική θέση πως το αστικό κράτος και οι μηχανισμοί του δεν διαχειρίζονται, αλλά τσακίζονται με την επανάσταση και πως καμία αντιμονοπωλιακή-αντιιμπεριαλιστική κυβέρνηση (όσο καλές προθέσεις κι’ αν έχει) δεν μπορεί να συγκρουστεί με το κεφάλαιο και την εξουσία του, ούτε μπορεί να εκφράσει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και να ανοίξει το δρόμο για τη λαϊκή εξουσία και το σοσιαλισμό.

Πηγή:

Comments

Popular posts from this blog

Trump's tariffs: A unique opportunity for BRICS and the Global South to fully escape from dollar tyranny

globinfo freexchange   Does Trump know what he is doing? Well, yes and no. While many interpretate his latest move, mostly as an attempt to halt China, his main goal is to give the final blow to the neoliberal order on behalf of his oligarchs .  From this perspective, Trump's unprecedented decision to decide mass tariffs against almost everyone, was an act of strategic hit against the global free market neoliberalism, with the financial capital  at its top. And that's because this dominant-for-almost-half-century system, identifies restrictions and protectionism as major threats against its own existence. In other words, Trump acted as a commander of the capitalist faction that wants to beat its neoliberal rivals and put itself in charge, through a new transformation of capitalism into a 21st century corporate feudalism.   Concerning China, Trump's move may have some negative impact on its economy for a while, since China has chosen to partially play by the rule...

Deranged euroclowns want to revive a nazi-origin project!

globinfo freexchange   Behind the ridiculously cartoonish latest spot of the EU that gives "instructions" to the European citizens on how to deal with a major crisis during the first hours, lies a secret desire.    The deranged euroclowns of the crypto-fascist extreme center , are trying to build up a condition of consent inside the minds of Europeans, which is related to their biggest wet dream: an autonomous imperialist European army. The idea was not born suddenly because of Trump's hostile attitude against his own allies. From the early 50s, pan-European networks of neo-Nazis were created. In May 1951, the European Social Movement (MSE) was founded in Malmö, Sweden. Essentially, it was about projecting the ideology of the German SRP on a pan-European level. The MSE, which would remain active until the 1980s, proclaimed the need for Europe to emancipate itself from the divisive tutelage of the USA and the USSR, called for the defense of the “European race” against th...

Neoliberalism Needs To Go

Second Thought  

Netanyahu BRAGS About Genocide - And Our Media COVERS IT UP

Owen Jones  

Google Imports Ex Israeli Spies, The Genocide Resumes, Cruel Britannia

by Nate Bear   Part 3 - Cruel Britannia   The UK is moving ahead with large welfare cuts for disabled people, including those with cancer. On TV the other day, the UK’s health secretary Wes Streeting said that people with cancer should be in work, not at home resting. Alongside this, the government has said that to cut youth employment it will push young people to join the army. This, of course, is in the context of a massive expenditure on military weapons in the face of the Russian bogeyman.   What’s happening in the UK under a nominally centre-left Labour government is a good reminder that there is never a lesser evil if your leaders are neoliberals. Balancing the books on the backs of the poorest and most vulnerable in society is the north star of all neoliberals, whether they call themselves centrists, left wing or right wing. Cruelty is the policy and the point.    Yet the last few years have also been a good reminder that everything is a choice. Cov...

Trump Speeds Up FALL OF THE WEST With Tariff War

Owen Jones     Related:   Trump's tariffs: A unique opportunity for BRICS and the Global South to fully escape from dollar tyranny

UN rapporteur Francesca Albanese: World is watching a live genocide in Gaza and doing nothing

The New Arab   As Israel’s war on Gaza enters its 19th month, UN Special Rapporteur Francesca Albanese is sounding the alarm louder than ever: the world is watching a live genocide — and doing nothing to stop it. In an exclusive interview with The New Arab , Albanese describes the devastation in Gaza as unparalleled since WWII. Entire neighbourhoods lie in ruins, tens of thousands are dead, and 91% of Gaza’s population is at risk of malnutrition. Over 60,000 children show signs of cognitive impairment due to starvation.  “This is not just war. This is genocide in real time,” she says. “What we are seeing now is the destruction of a people who refuse to leave.” Despite UN mandates and international law, Albanese says the global system is paralysed, and governments, corporations, and even universities are complicit. “If Palestine were a crime scene, it would bear all our fingerprints.”

US Official EXPOSES Truth About Gaza From The Inside

Owen Jones  

Google Imports Ex Israeli Spies, The Genocide Resumes, Cruel Britannia

by Nate Bear   Part 2 - The genocide resumes   The day before the Wiz deal, Israel resumed its genocide of Gaza with an unhinged bloodthirsty rampage, the deadliest twenty-four hours in the last nearly eighteen months of genocide. A high bar had been set, and it was cleared. They attacked at night, itself an act of utter cowardice and sadism, and slaughtered hundreds as they slept in tents. In tents. Close to one hundred babies and young children were killed. The overall death toll exceeds 400 and is rising. As expected, there is not a flicker of condemnation from world leaders, many of whom are arming Israel with the weapons and intelligence it needs for genocide. The British air force spent the ceasefire period gathering intelligence on Palestinians and feeding it to Israel so they could restart the mass murder efficiently.  The genocide is the end of the west. It destroys any claim to moral superiority over Russia, China, Iran or any of the officially designated bad g...