Skip to main content

Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών: Οι μαθητευόμενοι μάγοι ολοκληρώνουν το έργο τους

του Κώστα Λαπαβίτσα

Μια ακόμη τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση βρίσκεται επί θύραις, τη φορά αυτή ως μέρος του τρίτου Μνημονίου και υπό την πολιτική αιγίδα του ΣΥΡΙΖΑ. Πολύς λόγος γίνεται για την "τελική" πράξη του τραπεζικού δράματος που θα ανοίξει επιτέλους το δρόμο της ανάπτυξης. Τα πράγματα είναι δυστυχώς πολύ διαφορετικά.

Η νέα ανακεφαλαιοποίηση θα παγιοποιήσει την προβληματική κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, το οποίο παραμένει ο μέγας ασθενής της ελληνικής οικονομίας. Τα δύο πρώτα Μνημόνια άλλαξαν τα τραπεζικά πράγματα επί τα χείρω και φυσικά με σημαντικό δανειακό κόστος για τον ελληνικό λαό. Το τρίτο θα αποτελειώσει την καταστροφή.

Η ανακεφαλαιοποίηση βασίζεται σε μελέτη που μόλις δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία έτυχε μεγάλης προβολής από τα ελληνικά ΜΜΕ. Για τις τέσσερις ελληνικές "συστημικές" τράπεζες (Πειραιώς, Εθνική, Alpha και Eurobank), οι οποίες καλύπτουν το 90% του συστήματος, η μελέτη δείχνει ότι:

  1. Τον Ιούνιο του 2015 η ποιότητα των δανείων των "συστημικών" τραπεζών ήταν σημαντικά χειρότερη από το 2014. Κύριος λόγος της επιδείνωσης ήταν η εκ νέου αντιστροφή της πορείας της οικονομίας, η οποία ήταν ήδη σε τραγική κατάσταση. Η αύξηση των προβληματικών δανείων απαιτεί άμεσα 9,2 δις για την κάλυψή τους.
  2. Στη βάση αυτής της επιδείνωσης, εκτιμήθηκαν δύο σενάρια για την πιθανή πορεία των τραπεζών το 2015-17, το "βασικό" και το "κακό". Και τα δύο θεωρούν ότι θα υπάρξει ύφεση και πτώση των τιμών των ακινήτων (κατοικίες) το 2015-17. Η διαφορά τους είναι ότι το "κακό" υποθέτει πολύ χειρότερα μεγέθη από το "βασικό".
  3. Με το "βασικό" σενάριο οι τράπεζες θα χρειαστούν 4,4 δις για να αναπληρώσουν τις ζημίες και με το "κακό" 14,4 δις. Συγκεκριμένα, με το "βασικό" (και στρογγυλεύοντας) η Πειραιώς θα χρειαστεί κεφάλαιο 2,2 δις, η Εθνική 1,6 δις, η Alpha 0,3 δις και η Eurobank 0,3 δις. Με το "κακό" η Πειραιώς θα χρειαστεί κεφάλαιο 4,9 δις, η Εθνική 4,6 δις, η Alpha 2,7 δις και η Eurobank 2,1 δις.

Το πώς θα αναπληρωθεί το κεφάλαιο είναι επιλογή της ελληνικής πλευράς. Η στρατηγική που φαίνεται να προκρίνεται από τις τράπεζες και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι να εξασφαλιστεί τουλάχιστον το ποσό για το "βασικό" σενάριο από ιδιώτες επενδυτές. Οι ανακοινώσεις των τραπεζών είναι ότι οι ανάγκες του "βασικού" σεναρίου θα καλυφθούν κυρίως με ανταλλαγή ομολογιακών τίτλων και έκδοση νέων μετοχών. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα καλύψει οποιοδήποτε κενό προκύψει μέχρι τα 14,4 δις, δηλαδή ίσως και 10 δις, με νέο δημόσιο δανεισμό, αγοράζοντας ειδικές μετατρέψιμες ομολογίες και κοινές μετοχές από τις τράπεζες σε αναλογία 75%-25%. Ο διακηρυγμένος – μνημονιακός και κυβερνητικός – στόχος είναι να αποχωρήσει το Δημόσιο και να ενισχυθεί ο ιδιωτικός χαρακτήρας των τραπεζών.

Το μήνυμα που εκπέμπεται από την κυβέρνηση, τις τράπεζες, τον ΣΕΒ, τα ΜΜΕ και άλλους θεσμικούς παράγοντες είναι ξεκάθαρο: τα πράγματα στο τραπεζικό σύστημα είναι υπό έλεγχο, ας κάνουμε μια τελική προσπάθεια όλοι μαζί, έστω και με νέο δημόσιο δανεισμό. Μετά θα περάσουμε επιτέλους στη στήριξη της ανάπτυξης από ισχυρές και – κυρίως – ιδιωτικές τράπεζες.

Την ωραία ατμόσφαιρα χαλάει η Πειραιώς, η οποία έχει και τις μεγαλύτερες κεφαλαιακές ανάγκες, δεδομένου ότι δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο πως θα πετύχει την ανακεφαλαιοποίηση. Από κοντά και η Εθνική, η οποία ανακοίνωσε ότι θα καλύψει μέρος των αναγκών της πουλώντας τη Finansbank, τη θυγατρική της στην Τουρκία, δηλαδή το πιο κερδοφόρο κομμάτι της στην πιο δυναμική περιφερειακή αγορά. Για όσους έχουν επίγνωση του καταστροφικού ρόλου των τραπεζών τα τελευταία χρόνια, αυτά και μόνο αρκούν για μια ψυχραιμότερη εκτίμηση του τι πραγματικά συμβαίνει.

Η έκθεση της ΕΚΤ είναι εξαιρετικά κατατοπιστική όσον αφορά τη δράση της καθεμιάς από τις "συστημικές" τράπεζες. Για κάποιον περίεργο λόγο, τα όσα αποκαλύπτει δεν έτυχαν προβολής στη ελληνική "δημόσια συζήτηση". Πιο συγκεκριμένα, τα 9,2 δις της "τρύπας" που η έκθεση αποκάλυψε στους ισολογισμούς των τραπεζών τον Ιούνιο του 2015 κατανέμονται ως εξής:

Πειραιώς 3,2 δις
Εθνική 2,3 δις
Eurobank 1,9 δις
Alpha 1,7 δις

Ο κύριος όγκος του ποσού αυτού στην περίπτωση της Πειραιώς είναι δάνεια σε μεγάλες επιχειρήσεις (2,3 δις), όπως και στην περίπτωση της Εθνικής (1,4 δις). Το υπόλοιπο για τις δύο αυτές τράπεζες είναι κυρίως στεγαστικά δάνεια. Στην περίπτωση της Eurobank και της Alpha τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τα (αρκετά μικρότερα) ποσά και των δύο είναι χωρισμένα σχεδόν ακριβώς στη μέση ανάμεσα σε δάνεια σε μεγάλες επιχειρήσεις και στεγαστικά.

Το συμπέρασμα είναι απλό και καθαρό: η Πειραιώς και η Εθνική – ιδίως η πρώτη – είναι τράπεζες που έχουν αποτύχει παταγωδώς στη βασική τραπεζική λειτουργία, δηλαδή στον έλεγχο της ποιότητας των δανείων. Το τελευταίο διάστημα δάνεισαν αφειδώς σε μεγάλες επιχειρήσεις, χωρίς αποτελεσματικά οικονομικά κριτήρια, δημιουργώντας ζημίες σχεδόν 4 δις. Τα ποσά είναι τεράστια και απειλούν την ίδια την ύπαρξη τους.

Σε οποιαδήποτε στοιχειωδώς ανοιχτή καπιταλιστική οικονομία και κοινωνία θα είχε τεθεί ευθέως θέμα διαχείρισης και ολικής αναδιάρθρωσης των αποτυχημένων αυτών τραπεζών. Στην Ελλάδα δεν ακούγεται κουβέντα. Ακόμη κι αν η Εθνική έχει νέα Πρόεδρο και νέο Διευθύνοντα Σύμβουλο από το Μάρτιο του 2015, αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να ανοίξει η δημόσια συζήτηση για το τι πραγματικά απαιτείται και οι τράπεζες να πάψουν να προσβλέπουν στην γενναιοδωρία του "κακού" Δημοσίου για να καλύψουν τα κεφαλαιακά τους κενά. Οι φιλότιμες προσπάθειες των ΜΜΕ, όπου παρεπιδημούν οι υπερασπιστές του Ιδιωτικού τομέα και οι φίλοι των τραπεζών, για να μας πείσουν ότι η ανάπτυξη περνάει μέσα από την εμπέδωση του ιδιωτικού χαρακτήρα του συστήματος φέρνουν ιλαρότητα.

Για να μη μακρηγορώ. Μετά από πέντε χρόνια Μνημονίων το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι ίσως το πιο συγκεντρωτικό της Ευρώπης – τέσσερις τράπεζες το ελέγχουν πλήρως. Η μεγαλύτερη, η Πειραιώς, έχει τα πλέον ακανθώδη προβλήματα διαχείρισης και τις μεγαλύτερες κεφαλαιακές ανάγκες. Πως ακριβώς τα κατάφερε αυτή η τράπεζα να βρεθεί στην κορυφή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, όταν δάνειζε καταφανώς χωρίς επαρκή κριτήρια σε μεγάλες επιχειρήσεις και εκμεταλλεύτηκε την κυπριακή κρίση; Η πλέον ιστορική, η Εθνική, έχει επίσης προβλήματα διαχείρισης και κεφαλαίων, ενώ προχωρεί σε άμεση συρρίκνωση της διεθνούς της παρουσίας πουλώντας την τουρκική θυγατρική της. Η διεθνοποίηση του ελληνικού τραπεζικού κεφαλαίου τελειώνει άδοξα.

Οι αποτυχημένες τράπεζες ζητούν για μια ακόμη φορά τη βοήθεια του ελληνικού λαού, αφού όμως πρώτα αιτηθούν τα χρήματα ιδιωτών επενδυτών. Και ποιοι θα είναι αυτοί; Όχι φυσικά Έλληνες διότι οι κεφαλαιακοί έλεγχοι που επιβλήθηκαν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι ουσιαστικά το απαγορεύουν. Ποιοι ξένοι όμως θα επενδύσουν στις ελληνικές τράπεζες σήμερα; Μα ο κ. Πρεμ Γουάτσα της Φαίρφαξ και άλλοι από επενδυτικά ταμεία της ιδίας ολκής, που ήδη μπήκαν στην ουρά. Ο κερδοσκοπικός αυτός εσμός περιφέρεται από χώρα σε χώρα σε αναζήτηση γρήγορου κέρδους. Στην Ελλάδα πιθανότατα θα αναζητήσει γρήγορα κέρδη από τη διαχείριση του τεράστιου χαρτοφυλακίου των προβληματικών δανείων, με ότι αυτό σημαίνει για τους δανειολήπτες.

Το τραπεζικό σύστημα που πλέον θεμελιώνεται στη χώρα μας με το τρίτο Μνημόνιο είναι απολύτως ολιγοπωλιακό και χωρίς λογική ανάπτυξης. Οι πολιτικές του προσβάσεις είναι γιγαντιαίες, οι άνθρωποι και οι μηχανισμοί που το ελέγχουν παραμένουν ακλόνητοι. Δεν υπάρχει τίποτε αριστερό στην τραπεζική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση και καμία σχέση με το πάλαι ποτέ πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Το χειρότερο όμως είναι ότι οι τράπεζες δεν πρόκειται να στηρίξουν την ανάπτυξη, ενώ το ίδιο τους το μέλλον διαγράφεται εξαιρετικά αβέβαιο, καθώς και πάλι μαζεύονται σύννεφα κρίσης στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το τρίτο Μνημόνιο θα ολοκληρώσει το έργο των μνημονιακών μαθητευόμενων μάγων, εγχωρίων και ξένων.

Πηγή:


Διαβάστε επίσης:




Comments

Popular posts from this blog

F-35s & AI Chips: How MBS Outplayed Washington & Beijing

GVS Deep Dive  Saudi Arabia just secured two of the most powerful assets in modern geopolitics: the U.S. F-35 stealth fighter and tens of thousands of Nvidia’s most advanced AI chips. Washington hoped this would pull Riyadh firmly back into the American orbit. But the outcome is something neither side fully expected: Mohammad bin Salman outplayed both Washington and Beijing — and used the great-power rivalry to his advantage.

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 

Trump RUINED: Israel First Lies & Economic Freefall Just ENDED MAGA

Danny Haiphong   Tucker Carlson isn't the only journalist breaking with Trump. In this video, Patrick Henningsen goes scorched earth on Trump's massive betrayal of what he promised his "MAGA" base and blows the lid off how his massive lies serve as a cover up for a much bigger structural problem in America's 'Israel First' political system, what Tucker and major voices in elite MAGA won't tell you.  

Varoufakis: IT technologies will overthrow Capitalism

globinfo freexchange The former Greek Minister of Finance, Yanis Varoufakis, ended his recent speech on the Future of Capitalism, at the New School, New York, with some interesting remarks. As he said: The world we live in, is increasingly rudderless, in a constant slow burning recession, while at the very same time, the increasing concentration in the IT sector is creating the new technologies that will do that which the Left has failed to do: overthrow Capitalism. It is really very simple. The moment machines pass the Turing test properly, and you pick up the phone and you do not know whether the person you are talking to is a human being or a machine ˙ the moment we are going to have 3D printers operating as public utilities - you can send any blueprint to it and it can print from one pin to a motorcycle, or to a car - the moment that this happens, we have not just a process of Schumpeterian creative destruction, but we have a process where economies of sc...

Racing Extinction

suggested by failedevolution.blogspot 18th Thessaloniki Documentary Festival Scientists predict that humanity’s footprint on the planet may cause the loss of 50% of all species by the end of the century. They believe we have entered the sixth major extinction in Earth’s history, following the fifth great extinction which took out the dinosaurs. Our era is called the Anthropocene, or “Age of Man,” because evidence shows that humanity has sparked a cataclysmic change of the world’s natural environment and animal life. Yet, we are the only ones who can stop the change we have created. The Oceanic Preservation Society (OPS), the group behind the Academy Award-winning film The Cove, is back with a new groundbreaking documentary. Joined by new innovators, this highly charged, impassioned collective of activists brings a voice to the thousands of species teetering on the very edge of life. The director has crafted an ambitious mission to clearly and artfu...

Mossad ‘in contact from very beginning’ with killers of Italian PM, reporter reveals

A roving reporter who covered Italy’s top politicians explains to The Grayzone how his country was reduced to a joint US-Israeli “aircraft carrier,” and raises troubling questions about an Israeli role in the killing of Prime Minister Aldo Moro.   by Kit Klarenberg and Wyatt Reed   Part 7 - Mossad continues Italian ops amid Gaza genocide   Today, there is little trace of any pro-Arab tendencies in mainstream Italian politics. According to Salerno, the US and Israel no longer have any need to “destabilize Italy” as the country is economically “weak.” Rome’s government now is for all intents and purposes “a continuation, even an extension, of the old fascist regime,” he says, adding, “there are people in the government that have statues of Mussolini in their houses.” Prime Minister Giorgia Meloni has made clear she harbors little sympathy for the Palestinians, and little intention of recognizing a Palestinian state – even after it was revealed in November 2024 the Mossad ha...

Greece, Palestine & Zionism: FPTV Reports from Athens

Free Palestine TV   Laith Marouf & Rabih Ghannam travel to Athens, Greece, and take a walking tour with local activists Evan Katsounis and Maria Kosmidi, to discover the rich history of anti-Zionist and anti-Fascist actions in the city, as well as the current Zionist incursion into the property sector and the counter actions directed at the presence of these War Criminals on the streets of the city. 

Maduro's opening to China

“ Chinese President Xi Jinping on Wednesday said he hopes Venezuela will use bilateral financing mechanisms and channel more funds to the areas of energy, mining, agriculture and industry while meeting with Venezuelan President Nicolas Maduro.” “ Financing mechanisms between the two countries total more than 50 billion U.S. dollars, according to Venezuelan experts. Financing mechanisms, including the China-Venezuela Fund, have provided financial support for some 256 projects. China and Venezuela upgraded their relationship to a comprehensive strategic partnership during Xi's visit to Venezuela in 2014, opening a new chapter in bilateral ties.” “ During their meeting, Xi called on the two sides to push bilateral ties to a higher-level. China supports Venezuela's efforts in restructuring its economy and establishing a manufacturing economic model, he said. Xi suggested the two countries push forward cooperation in the fields of oil exploration, infrastru...

Neoliberal establishment will attempt to take control of the evangelical electoral army using its most powerful asset for such an operation: Joe Biden

globinfo freexchange Here is another strong indication about the theory we support, according to which Trump, Brexit and other far-right governments in power, are primarily the product of a merciless civil war of the big capital. Politico 's article subtitle tells you almost everything you need to know: The president’s supporters worry Biden can grab a larger slice of a critical voting bloc — when Trump can least afford departures from his base. Let's take a look at some interesting parts [most important highlighted]: It was June 10, 2008. Presumptive Democratic presidential nominee Barack Obama had gathered with dozens of evangelical leaders — many of them fixtures of the religious right — at the urging of campaign aides. If he could offer genuine glimpses of his own abiding faith, they insisted he could chisel away at the conservative Christian voting bloc. The strategy worked. Obama’s campaign stops at churches, sermon-like speeches and hi...

South American Pink Tide nations should unite to face US imperialism

by system failure   In one thing Donald Trump and his liberal rivals are united: to keep the US imperialist project alive. No matter how much angry they are with him, the liberal clowns (and their corporate media) fully align behind the orange clown under the roof of the US imperialist circus.  After supporting ridiculously that Venezuela is a key drug cartel hub to justify a possible invasion, the orange clown suddenly remembered that Colombia "is making cocaine". For decades, the Colombian cartel under right-wing US-puppet governments, collaborated with CIA in drug trafficking. Yet, now, "coincidentally" under a Leftist government who actually tries to deal with the problem of drug trafficking, Trump discovered the Colombian cocaine.  Of course, even a ten-year old kid knows today that the US aggression against Latin America countries, has nothing to do with drugs, or defending Democracy and human rights. It has to do with the resources and the fact that Russia a...