Skip to main content

Η ψήφιση της νέας δανειακής σύμβασης και ο εξευτελισμός της δημοκρατίας

του Κώστα Λαπαβίτσα

Η νέα δανειακή σύμβαση που υπερψήφισε η Βουλή στις 14 Αυγούστου 2015 μπορεί να χαρακτηριστεί αποικιοκρατική για λόγους που θα εξηγήσω παρακάτω. Αντίστοιχο είναι και το μνημόνιο που τη συνοδεύει, το οποίο και θα αναλύσω σε επόμενο άρθρο.

Το νομοσχέδιο της 14ης Αυγούστου συνολικά απαρτίζεται από τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας, τη νέα δανειακή σύμβαση και το συνοδευτικό μνημόνιο. Πρόκειται για ένα κείμενο 354 πυκνογραμμένων σελίδων, οι πρώτες 270 σελίδες του οποίου – τα προαπαιτούμενα – αποτελούν μια σειρά λεπτομερών νομοθετικών παρεμβάσεων που αφορούν ένα τεράστιο φάσμα επαγγελματικών κλάδων και οικονομικών δραστηριοτήτων και στρατηγικής σημασίας όπως: φυσικό αέριο, ηλεκτρισμός, αρτοποιοί, φαρμακοποιοί, οδηγοί φορτηγών αυτοκινήτων, συμβολαιογράφοι, κ.α. Η δανειακή σύμβαση καταλαμβάνει τις επόμενες 28 σελίδες και εμπεριέχει - όπως και οι προηγούμενες - καίρια νομικά και άλλα εθνικής κυριαρχίας θέματα. Τέλος, το νέο μνημόνιο που συνοδεύει τη δανειακή σύμβαση θέτει το πλαίσιο της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής της χώρας για τα επόμενα χρόνια σε 56 σελίδες.

Θα αναλύσω το χαρακτήρα της δανειακής σύμβασης και μετά θα σχολιάσω την απαράδεκτη διαδικασία ψήφισης του νομοσχεδίου. Οι παραδόσεις, οι πρακτικές και οι θεσμοί της Ελληνικής Δημοκρατίας εξευτελίστηκαν, με τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας του Κοινοβουλίου. Η απόλυτη εξάρτηση της χώρας από τους δανειστές της και η κυριαρχία των μηχανισμών της ΟΝΕ στην πολιτική ζωή της Ελλάδας, όπως συμπυκνώνονται στη νέα δανειακή σύμβαση, καθρεφτίστηκαν και στην περιφρόνηση προς τις δημοκρατικές διαδικασίες.

Η νέα δανειακή σύμβαση

Η νέα δανειακή σύμβαση δεν έχει προηγούμενο, εμπεριέχει μεγάλες ασάφειες και μόνο ως αποικιοκρατική μπορεί να χαρακτηριστεί.

Συγκεκριμένα:

1. Το νέο δάνειο – το ποσό του οποίου δεν προσδιορίζεται ακριβώς στο κείμενο – συνάπτεται μεταξύ του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), της ελληνικής κυβέρνησης, της Τράπεζας της Ελλάδας και του Ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Από τον Κανονισμό που καθορίζει τη λειτουργία του ΕΜΣ προκύπτει το δικαίωμα του ΕΜΣ να ζητήσει τη συνδρομή του ΔΝΤ. Προκύπτει επίσης το δικαίωμα άσκησης «αυστηρής εποπτείας» που θα κρατήσει μέχρι να εξοφληθεί τουλάχιστον τα 75% του νέου δανείου. Η δανειακή σύμβαση αναφέρει στο προοίμιο Α4 ότι η Ελλάδα έχει ήδη υποβάλλει αίτηση για δάνειο στο ΔΝΤ. Για την επόμενη τριετία λοιπόν, η Ελλάδα θα αντιμετωπίζει «αυστηρό έλεγχο» από την Τρόικα (ή το Κουαρτέτο) ανά τρίμηνο και συνέχεια των ελέγχων για πολλά χρόνια μετά.

2. Στους ορισμούς και την ερμηνεία της σύμβασης περιλαμβάνονται όροι όπως: Συμφωνία Διευκόλυνσης Τόκων Ομολόγων, Σύμβαση Διευκόλυνσης PSI Διαχείρισης Υποχρεώσεων της 1/3/2012, Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης ύψους 80 δις της 8/5/2010, Μέγιστη Μέση Ληκτότητα 32,5 έτη, Ελάχιστο Ποσό Ακύρωσης 100 εκ. Πρόκειται για όρους εντελώς ασαφείς και είναι ακόμα ασαφέστερο γιατί έχουν συμπεριληφθεί σε ένα τόσο προσεκτικό νομικό έγγραφο όπως η σύμβαση, δεδομένου μάλιστα ότι δεν επαναλαμβάνονται στο ίδιο το κείμενο της σύμβασης. Η λογική ερμηνεία είναι ότι η ασάφεια υπάρχει για να παρέχει τη δυνατότητα στους δανειστές να ασκήσουν επιπλέον ελέγχους στην Ελλάδα, αν και όποτε το επιλέξουν.

3. Παρά τα όσα έχουν αναφερθεί κατά κόρον από κυβερνητικές πηγές περί ευρωπαϊκού και όχι αγγλικού δικαίου στη σύμβαση (και του υποτιθέμενου κέρδους της χώρας), σε κανένα σημείο της σύμβασης δεν αναφέρεται ρητά το νομικό πλαίσιο στο οποίο υπάγεται η δανειακή διευκόλυνση. Ο λόγος αυτής της παράλειψης και η σημασία της είναι αδιευκρίνιστος. Η λογική ερμηνεία είναι ότι έχει γίνει εκ του πονηρού.

4. Η σύμβαση δίνει το δικαίωμα στο ΕΜΣ να ορίσει δικό του παρατηρητή στο ελληνικό ΤΧΣ. Αναγνωρίζει ρητά ότι οποιαδήποτε αλλαγή σε νόμους, ή κανονιστικές διατάξεις που θα αναφέρονται στο ΤΧΣ θα εγγυώνται πλήρως τα δικαιώματα και την αποπληρωμή του ΕΜΣ. Η διακυβέρνηση του ΤΧΣ θα γίνεται κατά τρόπο πλήρως αποδεκτό από το ΕΜΣ. Τα δάνεια εξυγίανσης στα οποία θα προβεί το ΤΧΣ θα περιλαμβάνουν τον ΕΜΣ ως δικαιούχο τρίτο με πλήρη δικαιώματα. Οι αλλαγές που απαιτούνται στη νομοθεσία για την εφαρμογή των δανείων εξυγίανσης θα τίθενται σε εφαρμογή μετά από διαβούλευση με τον ΕΜΣ.

5. Το χειρότερο από όλα – και πρωτοφανές – είναι ότι η σύμβαση δεσμεύει το ελληνικό κράτος και το ΤΧΣ να παρέχουν το δικαίωμα στον ΕΜΣ να περιλαμβάνει οποιοδήποτε μέρος του νέου Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων στη δανειακή σύμβαση «κατά τη διακριτική του ευχέρεια». Επίσης «κατά τη διακριτική ευχέρεια» του ΕΜΣ θα μπορούν να συμπεριληφθούν στη σύμβαση υποχρεώσεις του ελληνικού κράτους, του ΤΧΣ και του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, ώστε να αποπληρωθούν οφειλές προς τον ΕΜΣ. Δηλαδή, όποτε και για οποιονδήποτε λόγο κρίνει, ο ΕΜΣ θα μπορεί να ρευστοποιεί περιουσιακά στοιχεία του κράτους είτε με ιδιωτικοποιήσεις, είτε με άλλα μέσα, να ζητά παροχή εγγυήσεων και δεσμεύσεων για ανάληψη άλλων υποχρεώσεων ή για παροχή επιπλέον δικαιωμάτων, να απαγορεύει τη μεταβίβαση μετοχών ή άλλων χρηματοδοτικών μέσων του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, κοκ. Εν ολίγοις ο ΕΜΣ θα μπορεί να ζητήσει οτιδήποτε αφορά τη δημόσια περιουσία οποιαδήποτε στιγμή, αντιστρέφοντας ακόμη και τα μόλις συμφωνηθέντα, κατά τη «διακριτική του ευχέρεια». Αυτή η πρόβλεψη περιλαμβάνεται στη δανειακή σύμβαση!

Είναι πασιφανές ότι νέα δανειακή σύμβαση συνιστά μια πρωτοφανή απεμπόληση εθνικής κυριαρχίας εισάγοντας ένα καθεστώς που μόνο ως αποικιοκρατικό μπορεί να χαρακτηριστεί. Από καταβολής ελληνικού κράτους, η Πολιτεία έχει εμπράγματο δικαίωμα επί της δημόσιας περιουσίας, η οποία είναι αναπαλλοτρίωτη και ακατάσχετη. Με τον ρόλο που δίνει η νέα δανειακή σύμβαση στον ΕΜΣ το ελληνικό κράτος χάνει μέρος της κυριαρχίας του στη γεωγραφική έκταση όπου ασκείται η κρατική εξουσία. Πραγματικοί κυρίαρχοι επί της δημόσιας περιουσίας γίνονται πλέον οι δανειστές.

Η νομότυπη ανατροπή της κοινοβουλευτικής διαδικασίας

Καταλήγοντας επιβάλλεται να σχολιαστεί η διαδικασία της ψήφισης του νομοσχεδίου γιατί δείχνει παραστατικά την απώλεια εθνικής κυριαρχίας και τον εξευτελισμό της δημοκρατίας που επέβαλαν οι δανειστές.

Το νομοσχέδιο κοινοποιήθηκε στους βουλευτές ένα εικοσιτετράωρο και κάτι πριν την έναρξη της συζήτησης. Η δυνατότητα ουσιαστικής συζήτησης και ανάλυσης, ιδίως των προαπαιτουμένων, ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Τα πράγματα όμως έγιναν ακόμη χειρότερα κατά τη διαδικασία συζήτησης. Το νομοσχέδιο εισήχθη στη Βουλή με τη διαδικασία του «κατεπείγοντος», παρά τις αρχικές εξαγγελίες του Συριζα ότι δεν θα κινηθεί ως κυβέρνηση σε αυτήν την κατεύθυνση. Το «κατεπείγον» είναι μια εξαιρετικά περιοριστική διαδικασία που επιτρέπει ελάχιστο χρόνο για κοινοβουλευτική συζήτηση, καθώς η συζήτηση και η ψήφιση πρέπει να ολοκληρωθεί σε συγκεκριμένη χρονική διάρκεια ωρών. Αντίθετα, η κανονική διαδικασία προβλέπει αρχικά το νομοσχέδιο να συζητηθεί για μέρες στις εμπλεκόμενες Επιτροπές της Βουλής, όπου και γίνεται η εξειδικευμένη και βαθιά ανάλυση, καλώντας μάλιστα και τους εμπλεκόμενους κοινωνικούς φορείς να εκθέσουν τις απόψεις τους. Αν οι Επιτροπές αποφανθούν θετικά, το νομοσχέδιο περνάει στην Ολομέλεια, όπου επίσης διεξάγεται πολυήμερη συζήτηση ανάλογα με τη σπουδαιότητα του θέματος.

Η διαδικασία του «κατεπείγοντος» συμπτύσσει όλη αυτή τη διαδικασία στον ελάχιστο χρόνο. Στην περίπτωση της νέας δανειακής σύμβασης/μνημονίου η σύμπτυξη ήταν τέτοια που γελοιοποίησε την όλη διαδικασία.

Το νομοσχέδιο εισήχθη προς συζήτηση σε κοινή συνεδρίαση τεσσάρων εμπλεκομένων Επιτροπών της Βουλής στις 9:30 το πρωί της 13ης Αυγούστου. Η συνεδρίαση κράτησε περίπου δέκα ώρες, χωρίς να επιτραπεί στους κοινωνικούς φορείς (και είναι πολλοί) να εκθέσουν τις απόψεις τους. Από τους βουλευτές που δήλωσαν την πρόθεσή τους να μιλήσουν, υπήρξε χρόνος για τους μισούς και αυτοί για λίγα λεπτά. Υποθέτω ότι θα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες τουλάχιστον γι’ αυτό. Οι υπόλοιποι θα κρατήσουν τις απόψεις τους για τον εαυτό τους και τους γνωστούς τους …

Η πλέον εξευτελιστική στιγμή της διαδικασίας ήταν όταν, περίπου τέσσερις ώρες πριν οι Επιτροπές «ολοκληρώσουν» το έργο τους, κατατέθηκαν δύο τροπολογίες προς συζήτηση. Η κάθε μία από τις οποίες είχε μέγεθος ανεξάρτητου νομοσχεδίου και αφορούσαν ζωτικότατα θέματα, όπως το ασφαλιστικό. Πότε να τις διαβάσει κανείς και τι ακριβώς να καταλάβει από τα δύσκολα και πολύπλοκα που ανέφεραν; Ακόμη και οι βουλευτές που ήταν αποφασισμένοι να ψηφίσουν «Ναι» με οποιοδήποτε κόστος, συνειδητοποίησαν ότι τα πράγματα έπαιρναν τραγική τροπή για τη δημοκρατική διαδικασία.

Μετά την «ολοκλήρωση» του έργου των Επιτροπών και τη θετική τους απόφαση για το νομοσχέδιο, ακολούθησε η συνεδρίαση των Προέδρων όλων των Επιτροπών για να αποφασιστεί η διαδικασία της συζήτησης στην Ολομέλεια. Όταν οι πρόεδροι ολοκλήρωσαν τις διαβουλεύσεις τους και συμφωνήθηκε η διαδικασία, ήμασταν πλέον στις μικρές ώρες της 14ης Αυγούστου. Η Ολομέλεια άρχισε τις εργασίες της μέσα στη βαθιά νύχτα έχοντας λάβει την απόφαση να μιλήσουν μόνο οι εισηγητές των κομμάτων, οι αρχηγοί των κομμάτων και ένας μικρός αριθμός από τους εμπλεκόμενους υπουργούς. Πρώτη φορά στα πρόσφατα χρονικά συζητήθηκε ένα τόσο σημαντικό νομοσχέδιο και δεν επιτράπηκε σε κανένα βουλευτή να μιλήσει. Οι «Πατέρες του Έθνους» - εκτός από άγρυπνοι και ταλαιπωρημένοι – ήταν και σιωπηλοί και άφωνοι μέχρι να ρίξουν την ψήφο τους.

Η «συζήτηση» στην Ολομέλεια ολοκληρώθηκε το πρωί της 14ης με την ομιλία του Πρωθυπουργού και ακολούθησε η ψηφοφορία. Το νομοσχέδιο, όπως είναι γνωστό, πέρασε με μεγάλη πλειοψηφία, σχεδόν το 80% των βουλευτών. Ο λόγος είναι επίσης γνωστός και διατρανώθηκε επανειλημμένως από όλα τα κόμματα που είπαν το «Ναι»: η διάσωση της πατρίδας. Η συμφωνία υποτίθεται ότι είναι πολύ κακή, αλλά το «Ναι» είναι μονόδρομος για την Ελλάδα. Τι είδους λογική είναι αυτή και πως μπορεί να είναι για το καλό της πατρίδας, ίσως καταφέρουν κάποτε να μας το εξηγήσουν οι υποστηρικτές του «Ναι».

Η ίδια λογική καθόρισε και τον εξευτελισμό της δημοκρατικής διαδικασίας. Η συμφωνία έπρεπε να επικυρωθεί μέχρι το πρωί της 14ης ώστε να μπορέσει ο Υπουργός Οικονομικών να συμμετάσχει στο Γιούρογκρουπ το απόγευμα της ίδιας μέρας και να μπορέσουν επίσης τα κοινοβούλια της Φινλανδίας και της Γερμανίας να δώσουν τη δικιά τους επικύρωση τις επόμενες μέρες. Δεν χωρούσε καμία καθυστέρηση, ούτε μπορούσαν να τηρηθούν οι τακτικές διαδικασίες της Ελληνικής Δημοκρατίας, γιατί θα είχαν διαταραχθεί οι διαδικασίες των δανειστών και μπορεί να μην υπήρχε μακροχρόνια δανειακή σύμβαση, αλλά ίσως μια συμφωνία-γέφυρα και μετά ξανά διαπραγματεύσεις. Και τότε, βέβαια, θα καταστρεφόταν η πατρίς. Καλύτερα να παρακαμφθούν και να εξευτελιστούν οι δημοκρατικές διαδικασίες για τις οποίες ο ελληνικός λαός αγωνίστηκε και μάτωσε για δύο αιώνες.

Η δραματική απομείωση της εθνικής κυριαρχίας συμβαδίζει πλήρως με τον εξευτελισμό της δημοκρατίας που επέφερε η νέα συμφωνία. Είναι αδιανόητο ότι μια κυβέρνηση της Αριστεράς πρωτοστάτησε σε αυτήν την εξέλιξη, πόσο μάλλον ο ισχυρισμός ότι η κυβέρνηση μπορεί να διαχειριστεί τη νέα αυτή κατάσταση προς όφελος του λαού.

Μετά τις εξελίξεις αυτές αναδύεται με επιτακτικό τρόπο η εθνική και κοινωνική ανάγκη, το «Όχι» στο δημοψήφισμα και στο Κοινοβούλιο να βρουν πολιτική έκφραση.

Πηγή:

Comments

Popular posts from this blog

F-35s & AI Chips: How MBS Outplayed Washington & Beijing

GVS Deep Dive  Saudi Arabia just secured two of the most powerful assets in modern geopolitics: the U.S. F-35 stealth fighter and tens of thousands of Nvidia’s most advanced AI chips. Washington hoped this would pull Riyadh firmly back into the American orbit. But the outcome is something neither side fully expected: Mohammad bin Salman outplayed both Washington and Beijing — and used the great-power rivalry to his advantage.

Capitalism & Genocide - Yanis Varoufakis Speech at the Gaza Tribunal, 23rd October 2025, Istanbul

Yanis Varoufakis   On 23rd October, Yanis Varoufakis testified in front of the Jury of Conscience in the context of the Gaza Tribunal. His speech focused on the economic forces underpinning the genocide of the Palestinian people. In particular, he spoke on the manner in which capitalist dynamics have historically fuelled the white settler colonial project and, more recently, how the accumulation of a new form of capital - which he calls cloud capital - has accelerated, deepened and amplified the economic forces powering and propelling the machinery of genocide. 

Trump RUINED: Israel First Lies & Economic Freefall Just ENDED MAGA

Danny Haiphong   Tucker Carlson isn't the only journalist breaking with Trump. In this video, Patrick Henningsen goes scorched earth on Trump's massive betrayal of what he promised his "MAGA" base and blows the lid off how his massive lies serve as a cover up for a much bigger structural problem in America's 'Israel First' political system, what Tucker and major voices in elite MAGA won't tell you.  

Greece, Palestine & Zionism: FPTV Reports from Athens

Free Palestine TV   Laith Marouf & Rabih Ghannam travel to Athens, Greece, and take a walking tour with local activists Evan Katsounis and Maria Kosmidi, to discover the rich history of anti-Zionist and anti-Fascist actions in the city, as well as the current Zionist incursion into the property sector and the counter actions directed at the presence of these War Criminals on the streets of the city. 

Varoufakis: IT technologies will overthrow Capitalism

globinfo freexchange The former Greek Minister of Finance, Yanis Varoufakis, ended his recent speech on the Future of Capitalism, at the New School, New York, with some interesting remarks. As he said: The world we live in, is increasingly rudderless, in a constant slow burning recession, while at the very same time, the increasing concentration in the IT sector is creating the new technologies that will do that which the Left has failed to do: overthrow Capitalism. It is really very simple. The moment machines pass the Turing test properly, and you pick up the phone and you do not know whether the person you are talking to is a human being or a machine ˙ the moment we are going to have 3D printers operating as public utilities - you can send any blueprint to it and it can print from one pin to a motorcycle, or to a car - the moment that this happens, we have not just a process of Schumpeterian creative destruction, but we have a process where economies of sc...

Racing Extinction

suggested by failedevolution.blogspot 18th Thessaloniki Documentary Festival Scientists predict that humanity’s footprint on the planet may cause the loss of 50% of all species by the end of the century. They believe we have entered the sixth major extinction in Earth’s history, following the fifth great extinction which took out the dinosaurs. Our era is called the Anthropocene, or “Age of Man,” because evidence shows that humanity has sparked a cataclysmic change of the world’s natural environment and animal life. Yet, we are the only ones who can stop the change we have created. The Oceanic Preservation Society (OPS), the group behind the Academy Award-winning film The Cove, is back with a new groundbreaking documentary. Joined by new innovators, this highly charged, impassioned collective of activists brings a voice to the thousands of species teetering on the very edge of life. The director has crafted an ambitious mission to clearly and artfu...

Neoliberal establishment will attempt to take control of the evangelical electoral army using its most powerful asset for such an operation: Joe Biden

globinfo freexchange Here is another strong indication about the theory we support, according to which Trump, Brexit and other far-right governments in power, are primarily the product of a merciless civil war of the big capital. Politico 's article subtitle tells you almost everything you need to know: The president’s supporters worry Biden can grab a larger slice of a critical voting bloc — when Trump can least afford departures from his base. Let's take a look at some interesting parts [most important highlighted]: It was June 10, 2008. Presumptive Democratic presidential nominee Barack Obama had gathered with dozens of evangelical leaders — many of them fixtures of the religious right — at the urging of campaign aides. If he could offer genuine glimpses of his own abiding faith, they insisted he could chisel away at the conservative Christian voting bloc. The strategy worked. Obama’s campaign stops at churches, sermon-like speeches and hi...

Mossad ‘in contact from very beginning’ with killers of Italian PM, reporter reveals

A roving reporter who covered Italy’s top politicians explains to The Grayzone how his country was reduced to a joint US-Israeli “aircraft carrier,” and raises troubling questions about an Israeli role in the killing of Prime Minister Aldo Moro.   by Kit Klarenberg and Wyatt Reed   Part 7 - Mossad continues Italian ops amid Gaza genocide   Today, there is little trace of any pro-Arab tendencies in mainstream Italian politics. According to Salerno, the US and Israel no longer have any need to “destabilize Italy” as the country is economically “weak.” Rome’s government now is for all intents and purposes “a continuation, even an extension, of the old fascist regime,” he says, adding, “there are people in the government that have statues of Mussolini in their houses.” Prime Minister Giorgia Meloni has made clear she harbors little sympathy for the Palestinians, and little intention of recognizing a Palestinian state – even after it was revealed in November 2024 the Mossad ha...

Maduro's opening to China

“ Chinese President Xi Jinping on Wednesday said he hopes Venezuela will use bilateral financing mechanisms and channel more funds to the areas of energy, mining, agriculture and industry while meeting with Venezuelan President Nicolas Maduro.” “ Financing mechanisms between the two countries total more than 50 billion U.S. dollars, according to Venezuelan experts. Financing mechanisms, including the China-Venezuela Fund, have provided financial support for some 256 projects. China and Venezuela upgraded their relationship to a comprehensive strategic partnership during Xi's visit to Venezuela in 2014, opening a new chapter in bilateral ties.” “ During their meeting, Xi called on the two sides to push bilateral ties to a higher-level. China supports Venezuela's efforts in restructuring its economy and establishing a manufacturing economic model, he said. Xi suggested the two countries push forward cooperation in the fields of oil exploration, infrastru...

South American Pink Tide nations should unite to face US imperialism

by system failure   In one thing Donald Trump and his liberal rivals are united: to keep the US imperialist project alive. No matter how much angry they are with him, the liberal clowns (and their corporate media) fully align behind the orange clown under the roof of the US imperialist circus.  After supporting ridiculously that Venezuela is a key drug cartel hub to justify a possible invasion, the orange clown suddenly remembered that Colombia "is making cocaine". For decades, the Colombian cartel under right-wing US-puppet governments, collaborated with CIA in drug trafficking. Yet, now, "coincidentally" under a Leftist government who actually tries to deal with the problem of drug trafficking, Trump discovered the Colombian cocaine.  Of course, even a ten-year old kid knows today that the US aggression against Latin America countries, has nothing to do with drugs, or defending Democracy and human rights. It has to do with the resources and the fact that Russia a...