Skip to main content

Το σύγχρονο Bankspeak και το οργουελικό Newspeak

του Τάσου Τσακίρογλου

Την ιδέα της «αποικιοποίησης του ανθρώπινου φαντασιακού από την πρόοδο» την έχει αναπτύξει εδώ και χρόνια ο Σερζ Λατούς.

Ο Γάλλος φιλόσοφος και οικονομολόγος έχει αναλύσει εκτενώς στα βιβλία του το πώς ο μύθος της αέναης προόδου, η οποία ταυτίζεται αποκλειστικά με την οικονομική μεγέθυνση, έχει εμποτίσει την κοινωνική συνείδηση, συμβάλλοντας αποφασιστικά για δεκαετίες στη γιγάντωση της κατανάλωσης μέσω της διαρκούς επέκτασης της παραγωγής και της διαφήμισης.

Στην περίοδο της κρίσης πολλοί είναι εκείνοι που θυμούνται τα χρόνια της ανάπτυξης (και της κατανάλωσης) με ένα αίσθημα νοσταλγίας και μια πίκρα που αφήνει η αίσθηση του χαμένου παραδείσου. Ετσι εξηγείται και το γιατί πολλοί ήταν έτοιμοι να ακούσουν στο παρελθόν ότι «λεφτά υπάρχουν» ή ότι μια αναδιανομή πλούτου είναι εφικτή, αρκεί να τοποθετηθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι στην κυβέρνηση.

Πρόκειται για μια οιονεί μεταφυσική πίστη που θέλει να αγνοεί τα πραγματικά δεδομένα και αρκείται στην επαναφορά του status quo ante. Είναι δηλαδή προσανατολισμένη στο παρελθόν και όχι στο μέλλον.

Ετσι, είναι καθησυχαστική, αφού δεν απαιτεί από τους πολίτες διαρκή επαγρύπνηση, κινητοποίηση, επιλογές και ανάληψη ευθύνης. Είναι μια πράξη που προσομοιάζει στο τηλεοπτικό ζάπινγκ, αφού με το πάτημα ενός κουμπιού (συγκεκριμένα της ψήφου) μπορούμε ν’ αλλάξουμε το μενού της πραγματικότητας και να πάμε από το «θρίλερ» στη «ρομαντική κομεντί».

Την έννοια του «εποικισμού» ήρθε να μου τη θυμίσει μια συνέντευξη του ποιητή Θοδωρή Χιώτη, ανθολόγου της ποιητικής συλλογής «Εικόνες από το μέλλον: τα ποιήματα για την ελληνική κρίση».

Ο φιλόλογος και μεταφραστής αναφέρει εύστοχα ότι «η γλώσσα των οικονομικών συναλλαγών έχει “εποικήσει” την καθημερινότητά μας» και προσθέτει ότι τα ποιήματα της ανθολογίας «θέλουν να θέσουν ερωτήματα γύρω από τις βεβαιότητες, αλλά και τον απάνθρωπο χαρακτήρα μιας τέτοιας γλώσσας». Ονομάζει δε αυτή την απάνθρωπη γλώσσα «bankspeak», γλώσσα δηλαδή που χρησιμοποιείται στις οικονομικές συναλλαγές.

Η αναφορά παραπέμπει έμμεσα στη Newspeak στο «1984» του Οργουελ. Στο ολοκληρωτικό κράτος, στην προσπάθεια να ελεγχθεί και, τελικά, να καταργηθεί η σκέψη, χρησιμοποιείται η γλώσσα. Η εξουσία ετοιμάζει τη «Νέα Ομιλία».

Ο Οργουελ με το στόμα του Σάιμ αναφέρει:

[...] η Νέα Ομιλία είναι η μόνη γλώσσα στον κόσμο που το λεξιλόγιό της λιγοστεύει κάθε χρόνο [...]», για να προσθέσει: «[...] ο σκοπός της Νέας Ομιλίας είναι να στενέψει τα όρια της σκέψης. Στο τέλος θα κάνουμε κυριολεκτικά αδύνατο το έγκλημα της σκέψης, γιατί δεν θα υπάρχουν λέξεις για να το εκφράσει κανείς [...]

Φυσικά στις μέρες μας δεν έχουμε ολοκληρωτικό κράτος, αλλά μια ολοκληρωτική αντίληψη σε επίπεδο κοινωνίας, με την απόλυτη κυριαρχία της οικονομικής «επιστήμης», της στατιστικής, της λογιστικής και της ποσοτικής αντιμετώπισης των πάντων. Ολα αποτιμώνται σε χρήμα, όλα χρήζουν «αξιοποίησης», όλα είναι μετρήσιμα και εμπορεύσιμα. Ακόμα και οι ζωές μας, εμείς οι ίδιοι. Αξιολόγηση, ΑΕΠ, χρέος, έλλειμμα, λιτότητα, περιοριστική πολιτική, αξιόχρεο, έσοδα, έξοδα και πάει λέγοντας.

Ομως όσο πιο πολύ μετράμε τόσο πιο πολλά (από την πραγματική ζωή) χάνουμε. Τόσο λιγοστεύει η ποιότητα και ό,τι συνδέεται μαζί της: ανθρώπινες σχέσεις, δικαιώματα, πρόσβαση στη γνώση, ελεύθερος χρόνος, ανθρώπινα γηρατειά. Ωρα λοιπόν για απο-αποικιοποίηση του μυαλού και της σκέψης μας από τον οικονομισμό και τη βία που ασκεί πάνω μας.

Πηγή:


Διαβάστε επίσης:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Netanyahu Is Getting His War Between The U.S. & Iran!

The Jimmy Dore Show   Little progress is being made in negotiations between the United States and Iran over the latter’s nuclear program, and that may be by design. The U.S. is demanding a complete dismantling of Iran’s nuclear enrichment program, which is a non-starter for the Iranians. Meanwhile, the U.S. appears to have reneged on a promise to get a ceasefire and humanitarian aid into Gaza in exchange for the release of the last American hostage, so Hamas — and by extension Iran — feel the U.S. cannot be trusted in negotiations. Jimmy Dore and Americans’ Comedian Kurt Metzger discuss how Israel appears to be orchestrating a U.S. attack on Iran that few Americans have any interest in.    Related: Trump makes key move to beat Biden in their race to start a war with Iran
Post a Comment
Read more

Trump in SHOCK: Putin & China FLIP His Grave Mistake into STUNNING Victory

Danny Haiphong   Putin & China just gave Trump a rude BRICS awakening, and this bombshell will change everything for generations to come. Geopolitical analyst Ben Norton details the truth about Trump's biggest failure against the rising power of BRICS led by Russia and China, and why the US's role as super power is now in serious question.     Related: Trump's tariffs: A unique opportunity for BRICS and the Global South to fully escape from dollar tyranny
Post a Comment
Read more

Trump's attempt to divide Russia & China is failing, badly

Geopolitical Economy Report   Donald Trump claimed he would "un-unite" Russia and China, but the US divide-and-conquer strategy is failing. In a meeting in Moscow celebrating the 80th anniversary of their nations' victory in World War Two, Presidents Xi Jinping and Vladimir Putin reaffirmed that "China-Russia relations have reached the highest level in history" and will "jointly resist any attempts to interfere with and disrupt the traditional friendship and deep mutual trust between China and Russia". Ben Norton explains.     Related:   Why China supports Russia
Post a Comment
Read more

Inside Iran's Savak torture museum

The Grayzone   Caution: This report contains depictions of simulated violence that may upset some viewers. Max Blumenthal tours one of the most disturbing museums on the planet. Set in Tehran's former Ebrat Prison run by the anti-sabotage unit of Shah Reza Pahlavi's Savak intelligence services, the museum is filled with shockingly graphic exhibits featuring lifelike mannequins recreating the hideous torture tactics deployed to repress dissidents rebelling against Iran's monarchy. Many mannequins on display represent notorious torturers who either fled or were executed after the Islamic revolution in 1979, while others are modeled after famous prisoners locked away in Ebrat like the current Leader of Iran, Ayatollah Khamanei.  
Post a Comment
Read more

14,000 babies could die if aid doesn’t enter Gaza in 48 hours, UN warns

Some 14,000 babies could die in Gaza in 48 hours if aid does not reach them in time, the UN’s humanitarian chief, Tom Fletcher, told the BBC today. Though Israel said it would allow “basic aid” into Gaza, only five trucks entered the enclave yesterday, two carrying shrouds to help bury Palestinians killed in Israel’s bombs. Others were in Gaza, but were being held by occupation forces and had not reached Palestinians. This was the first delivery of aid since 2 March, when Israel completely sealed the enclave. This, Fletcher explained, is a “drop in the ocean” and totally inadequate for a population of over 2.3 million, and for which no aid has been allowed to enter for 80 days.    “Tonnes of food is blocked at the [Gaza] border” by Israel, Director General of the World Health Organisation (WHO), Tedros Adhanom Ghebreyesus, said yesterday. This comes just weeks after the UN agency of Palestinian refugees (UNRWA) warned that hundreds of thousands of Palestinians eat only one mea...
Post a Comment
Read more

"Kidnapped in Int'l Waters": Israel Intercepts Gaza-Bound Aid Ship, Detains Greta Thunberg & Others

Democracy Now!   Eleven peace activists and one journalist on board the Gaza Freedom Flotilla ship, the "Madleen," were detained by Israeli soldiers as their ship carrying vital humanitarian aid for starving Palestinians approached Gaza.    The ship was intercepted by Israeli forces in the middle of the night in international waters. Its supplies were seized and communications jammed. The unarmed activists will likely be transported to Israeli detention or "immediately deported," says Ann Wright, a U.S. military veteran who has participated in four Freedom Flotilla journeys and now serves on the steering committee of the Freedom Flotilla Coalition. She calls on citizens of countries around the world to push for the activists' release and an end to Israel's war on Gaza. 
Post a Comment
Read more

Latest on Los Angeles anti-ICE protests in US

CGTN     Views of downtown Los Angeles where protests against immigration raids entered their third day on Sunday local time.   Protesters clashed with National Guard troops in downtown Los Angeles during the latest wave of demonstrations against statewide immigration enforcement operations that swept across California over the weekend.  
Post a Comment
Read more

Never, Ever Let Anyone Forget What They Did To Gaza

by Caitlin Johnstone   I will never forget the Gaza holocaust. I will never let anyone else forget about the Gaza holocaust. No matter what happens or how this thing turns out, I will never let anyone my voice touches forget that our rulers did the most evil things imaginable right in front of us and lied to us about it the entire time. I will never stop doing everything I can with my own small platform to help ensure that the perpetrators of this mass atrocity are brought to justice. I will never stop doing everything I can to help bring down the western empire and to help free Palestine from the Zionist entity. I will never forget those shaking children. Those tiny shredded bodies. Those starved, skeletal forms. The explosions followed by screams. The atrocities followed by western media silence.   I will never forget, and I will never forgive. I will never forgive our leaders. I will never forgive the western press. I will never forgive Israel. I will never forgive the main...
Post a Comment
Read more

They Will Starve You In A Killing Cage Too

by Nate Bear   Starvation is taking hold in Gaza. Twenty-nine people have starved to death in the last few days.  Death by starvation is horrific, the body feeding on itself, first consuming carbohydrates and fats, and then moving on to the protein parts of tissue. Once these are used up, vital organs and tissues start to fail as they aren’t being nourished by essential nutrients. The heart, lungs, muscles, ovaries, testes and brain physically shrink and shrivel. The kidneys start to fail. Eventually the body begins scavenging muscle, including the heart muscle. When this starts to happen, death is hours away, preceded by hallucinations, severe mental disturbances and convulsions. With less stored fat and higher metabolic needs, children die first. Starving parents hold their dying children, at this point nothing but skin and bone, in their arms. Adults can survive anywhere between twenty and forty days without food. Those already weak, chronically ill or immuno-compromised di...
Post a Comment
Read more